Terwijl vorig jaar vooral het West-Afrikaanse Niger geregeld in het nieuws kwam met berichten over een hongercatastrofe, lijkt het probleem van ondervoeding en acute hongersnoodi zich dit voorjaar naar Zuidelijk en Oost-Afrikai te verplaatsen. Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties (WFP) heeft de hongercrises in kaart gebracht op zijn website. Enkele muisklikken volstaan om te leren dat 41 procent van de bevolkingi van Zuidelijk Afrikai (zonder Zuid-Afrikai) momenteel ondervoed is. In het uiterst droge noordoosten van Kenia zijn 3,5 miljoen mensen direct bedreigd in hun voedselzekerheid. Vooral de nomadische veehouders zijn er getroffen. Wanneer hun vee sterft, hebben deze mensen geen inkomen meer en worden ze volledig afhankelijk van voedselhulp. Bovendien dreigen conflicten om grond toe te nemen met landbouwers die op de schaarse vruchtbare gronden ook al niet voldoende kunnen oogsten om tot het volgende seizoen de voorraden aan te vullen. Zware regenval in de maand januari heeft gewassen weggespoeld in Mozambique, Malawi en Zimbabwe. Volgens het WFP heeft Zuidelijk Afrikai te kampen met een drievoudige bedreiging: aids/HIV, voedselonzekerheid en de beperkte capaciteit van de regeringen om een adequaat sociaal beleid te voeren. Hongerkaart Wereldvoedselprogramma www.wfp.org/country_brief/hunger_map/map/hungermap_popup/map_popup.html
De wereld maakt zich dan toch kopzorgen over het sterk stijgende verbruik van schaarse grondstoffen. Die megatrend riskeert soms voor problemen met de bevoorrading te zorgen en hindert in grote mate de transitie naar duurzaamheid.
Zijn we veroordeeld tot een afschuwelijk dilemma? Ofwel de planeet redden, ofwel de mensen redden? Neen dus, of toch niet noodzakelijk, er is een uitweg van rechtvaardige duurzaamheid mogelijk, tegelijk sociaal én ecologisch.
"Als kankerpatiënt ben ik dankbaar voor de fantastische verwezenlijkingen van wetenschap en technologie. Als doctor is mijn geloof dat hun vooruitgang bijdraagt aan een betere wereld zwaar aangetast." Een pleidooi voor democratie in een achterhaald onderzoeksysteem.
PLANETAIRE GRENZEN 4. De verzuring van de oceanen verloopt minstens honderd keer sneller dan ooit in de jongste twintig miljoen jaar. Zelfs de meest afgelegen delen ontsnappen niet aan menselijk ingrijpen.
Woord in de kijker: internationale arbeidsverdeling
Wanneer mensen vooral kunnen doen waar ze goed in zijn, zorgt die werk- of arbeidsverdeling voor betere prestaties en dus voor meer welvaart. Het samenleven van mensen kenmerkt zich al lang door specialisatie, en de moderne samenleving krijgt er maar niet genoeg van.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
wanneer massaal veel mensen sterven door gebrek aan voedsel en verhongering. Opvallend is dat hongersnoden niet voorkomen in min of meer democratisch bestuurde landen. Zo woekert ondervoeding nog altijd in India maar na de onafhankelijkheid komen grote hongersnoden niet meer voor. China is er wel in geslaagd de inwoners een beter dieet te bezorgen maar kende door de mislukte grote sprong voorwaarts rond 1960 waarschijnlijk de grootste hongerdood van vorige eeuw. Vaak gaat hongersnood samen met oorlog en burgeroorlog zoals b.v. in Soedan. Hongersnood is in elk geval veel meer een menselijk dan een natuurlijk fenomeen. Wie arm is en wie rijk is, wie veel, weinig of zelfs geen vruchtbare grond heeft, dat wordt vooral bepaald door de verhoudingen tussen mensen. Vanzelfsprekend spelen ook natuurlijke fenomenen zoals droogte of overstromingen een rol. Ze kunnen de menselijke keuzen of stommiteiten versterken.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.