Turbulent Oekraïne : daar zijn de oude machten terug
woensdag, 23 augustus 2006 - 17:28
Eind 2004 is er de succesvolle Oranje Revolutie, die zich verzet tegen de corruptiei en de grote Russische invloed. Een jaar later rollen de fracties van die revolutie bij wijze van spreken vechtend over de straat. En dit jaar laat Rusland zijn machti gelden door een tijdje de gastoevoer af te sluiten en belanden de oude machthebbers opnieuw in het centrum van de machti. Het politieke en maatschappelijke leven in de jonge staat Oekraïne kent de jongste jaren een turbulent verloop. Niet altijd fraai om te zien, maar gelukkig gebeurt het allemaal zonder bloedvergieten. In andere delen van de oude Sovjetunie wil dat niet altijd lukken. Over dat woelige Oekraïne dat moeizaam een land probeert te worden, schrijft het recente landenboek : als er al sprake is van een specifiek Oekraïense rode draad, dan is dat wellicht de structurele afwezigheid van enige politieke consensus en de daarom altijd maar voortdurende machtsstrijd, ondanks de permanente aanwezigheid van buitenlandse vijanden.
Zwart geld en zwarte economie, fraude, kapitaalvlucht, belastingparadijzen, ze zijn aanzienlijk, belangrijk én schadelijk; dat is zo in België, Europa en de hele wereld. Maar hoe pak je ze best aan?
De Franse Cigales clubs vallen niet zozeer op door de grote massa’s spaargeld die ze weten te investeren in lokale bedrijven. Maar ze vormen in elk geval een opvallend alternatief voor klassieke financiële instellingen.
Nu al moeten overheden hun inwoners in laaggelegen gebieden vertellen tegen welke stijging van de zeespiegel hun woongebieden zijn bestand of zullen worden beschermd: twee meter?
Jammer maar helaas, samenlevingen waar ook ter wereld baden in een grote weelde van schandalen, van corrupte politici tot massaal dumpen van giftig afval, van verkiezingsmanipulatie tot dieselgate en het uitstellen van klimaatmaatregelen. Dan is een definitie nuttig.
Bij de Europese Commissie rijpt het besef dat we eindelijk ook de nadelen van globalisering moeten aanpakken. Ze schept echter enkel de illusie van een derde weg tussen wilde globalisering en uitzichtloos protectionisme. Wie aandachtig leest, vindt die weg helemaal niet.
Wellicht het meest sprekende van allemaal aan klimaatverandering, de zeespiegel zal stijgen, deze eeuw en ook volgende eeuwen. Vanaf de tweede helft van deze eeuw, en meer nog volgende eeuwen, zullen we delta’s en kustregio’s moeten ontruimen… en de toekomst zal leren tot hoever landinwaarts onze nazaten hun steden en economie zullen moeten heropbouwen.
Want ze lopen topzware risico’s met de ijskappen van Groenland en zelfs van Antarctica. Twee cijfers: indien de opwarming uit de hand loopt en de ijskap op Groenland smelt, stijgt de zeespiegel na verloop van tijd met maar liefst zeven meter. Smelt zelfs Antarctica, dan komt er, weliswaar op termijn van vele honderden jaren, tot zestig meter water bij... en loopt met andere woorden het grootste deel van Nederland en Vlaanderen gaandeweg onder.
Meer over de stijging van de zeespiegel in deze Pala artikels:
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld.In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.