42. De risico's van klimaatverandering wegwuiven is als beweren dat de aarde plat is
donderdag, 29 juni 2006 - 09:00
Hoe lang kan men blijven beweren dat het niet zo'n vaart loopt met de gevolgen van de opwarming van de Aardei? Want dat is wat klimaatsceptici zoals de Deense statisticus Björn Lomborg en de Nederlandse geoloog Salomon Kroonenberg vertellen. Het zijn verhalen waar heel wat mediai aandacht aan geven. En zo lijkt het voor de leek alsof er nog altijd een debat woedt tussen wetenschappers over de aard en de ernst van het klimaatvraagstuk, met aan de ene kant zij die beweren dat de toestand ernstig (maar niet hopeloos) is en krachtig ingrijpen vereist, en aan de andere kant zij die de gevolgen minimaliseren, wegwuiven of ontkennen.
Die voorstelling van zaken is volstrekt achterhaald. De waarheid is dat die eerste, overgrote groep van wetenschappers de onderzoeksresultaten aan haar kant heeft en dat enkele klimaatsceptici de waarheid geweld aandoen om hun verhaal te vertellen. Dat is overigens een verhaal dat zij anno 2006 niet meer kwijt kunnen in de wetenschappelijke vakliteratuur. De waarheid is dat er in het wetenschappelijk debat niet langer twee, elkaar tegensprekende kampen bestaan. Over de kern van de materie bestaat er een zeer duidelijke consensus, namelijk dat er dringend behoefte is aan doortastende maatregelen om de opwarming af te remmen en in te dijken.
Zijn we echt zo gek om recht op een ijsberg te varen?
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Laten we de feiten spreken. Allereerst staat het vast dat de Aardei warmer wordt, dat geven zelfs klimaatsceptici toe. Noch de schaal, noch de snelheid van de plotse temperatuurstijging vanaf het einde van de twintigste eeuw kan bovendien worden verklaard door alleen natuurlijke factoren in rekening te brengen (b.v. verandering zonneactiviteit). De (industriële) mens is dus grotendeels medeverantwoordelijk voor de huidige opwarming. En ten derde leert de klimaatwetenschap ons dat we er niet op kunnen rekenen dat de klimaatveranderingi wel zal meevallen en al bij al niet veel schade zal aanrichten. Die zogenaamde ‘zwakke opwarmingshypothese', die populair is in kringen van klimaatsceptici, wordt met de dag onwaarschijnlijker. De waarheid is dat deze eeuw de opwarming zich zal doorzetten door de stijging van de CO2-concentratie in de atmosfeer.
Daarenboven zullen we minder ‘profiteren' van het koelende effect van aërosoldeeltjes die ons de voorbije decennia beschermd hebben voor een grotere opwarming dan diegene die werd waargenomen. Aërosolen zijn deeltjes die eveneens vrijkomen bij de verbranding van fossiele brandstoffen en biomassa en die er voor zorgen dat er netto gezien minder zonne-energie het oppervlak van de Aardei bereikt. Wetenschappelijk onderzoek heeft alleszins aangetoond dat dit effect aanzienlijk is geweest, vooral tijdens de tweede helft van de twintigste eeuw. Omdat we nu (door schonere technologie) minder van die deeltjes uitstoten, zal de opwarming in de 21e eeuw niet langer tegengewerkt worden door dat koelende effect.
En bovenop waarschuwen wetenschappers voor een verhoogde broeikasgasuitstoot als gevolg van de zogenaamde positieve koolstofterugkoppeling. Dit begrip verwijst naar het fenomeen waarbij hogere temperaturen tot de uitstoot van extra CO2 en methaani leiden, waardoor de temperatuur verder toeneemt, met als gevolg dat er nog meer emissies komen enz. Het fenomeen heeft zowel betrekking op koolstof aanwezig in planten als in bodems. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de impact van klimaatwijzigingen op de koolstof die aanwezig is in moeraslanden, turfgronden en permafrostgebieden. Het zijn immers juist die (relatief instabiele) koolstofmagazijnen die kwetsbaar zijn ten aanzien van klimaatwijzigingen (temperatuurtoename, neerslagevoluties).
_______________________________________________
De CO2-uitstoot moet dalen met 60 tot 80 procent.
_______________________________________________
De wetenschappelijke conclusie in het klimaatdebat is dan ook dat de te verwachten opwarming (tegen 2100) ‘zeer waarschijnlijk' boven de 2°C zal liggen: dit is de kritische drempelwaardei voor ‘gevaarlijke interferentie met het klimaat', een cijfer dat ook erkend wordt door de EUi. Naarmate de temperatuurstijging de 2°C-drempelwaardei verder achter zich laat, vergroot de kans op fundamenteel ontwrichtende klimaatgevolgen. Om de gevolgen nog enigszins binnen de perken te houden, moet er alleszins een drastische daling komen van (vooral) de wereldwijde CO2-uitstoot, in de ordegrootte van 60 à 80% tijdens de komende decennia.
Het lijkt, en het is ook een absurde vraag. Maar het is dus wel het soort achterhaalde maatschappelijke discussie die we nog altijd voeren over het klimaatvraagstuk. Want de risico's van de dreigende klimaatveranderingi overdrijven, minimaliseren of ontkennen, is als blijven beweren dat de Aardei plat is, tegen alle evidenties in.
Mediai die manifest onjuiste informatie over opwarming en de risico's van klimaatveranderingi verspreiden, laden een grote verantwoordelijkheid op zich. Het publiek heeft immers het recht om de waarheid te kennen. En daarom hebben journalisten de plicht om in elk geval de waarheid te eerbiedigen. Die plicht geldt ook wanneer zij vermeende autoriteiten interviewen of aan het woord laten die wetenschappelijk foute stellingen verkondigen en dus aan desinformatie doen. Journalisten kunnen er zich niet van af maken met te zeggen dat niet zij zelf maar die ‘autoriteiten' dat beweren. Wanneer zij als goed werkende journalist kunnen en moeten weten dat het niet klopt, overtreden zij in dat geval hun eerste plicht, namelijk de waarheid te eerbiedigen en het publiek te informeren over de werkelijke feiten.
Mediai laten vandaag toch ook niemand meer aan het woord die beweert dat de Aardei plat is? Maar anders dan bij de oude discussie of onze Aardei nu al dan niet plat is, lopen we met opwarming en klimaatveranderingi grote risico's. De feiten kennen en respecteren is dus nog veel belangrijker. Mediai dragen de grote verantwoordelijkheid dat ze moeten informeren en geen verwarring scheppen, zodat niemand straks kan uitroepen: maar dat heb ik niet geweten. Want alleen zo kan de samenleving zich schrap zetten om zo snel mogelijk de dringende en drastische maatregelen te nemen die zich opdringen.
Pas als we weten dat we recht op een ijsberg varen, groeit het besef dat we van koers moeten veranderen.
Dirk Barrez, journalist en o.a. auteur van Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw. Over leven in de 21ste eeuw
Peter Tom Jones, postdoctoraal onderzoeker KULeuven en o.a. auteur van Terra Incognita. Globaliseringi, ecologie en rechtvaardige duurzaamheidi (samen met Roger Jacobs)
Terra Incognita - voor meer info. en bestellen klik hier
Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw - voor meer info. en bestellen klik hier
REAGEREN EN MEEDENKEN kan op ons forum, onder het discussiethema Hoe behouden we de Aarde. Zorg voor korte, doordachte bijdragen, zo komen we samen verder.
OVERNAME VAN DE PALAi THEMABRIEF door niet-commerciële initiatieven of verenigingen mag, mét volgende bronvermelding ‘Dirk Barrez, PALAi nieuwsbrief over onze globaliserende wereld, voor gratis abonneren en forum surf naar www.globalsociety.be. Wij vernemen dat graag via mail
VOOR WIE MEER DISCUSSIESTOF WIL, surf naar het e-boek en lees vooral delen 1 ‘Hoe behouden we de Aardei?', 2 ‘Hoe behouden we dieren en planten?' en 3 ‘Kan de mens leven?'.
Woord in de kijker: structureel aanpassingsprogramma
Ontwikkelingslanden die financieel in de problemen komen, moeten zeker nog in de jaren tachtig en negentig aankloppen bij het Internationaal Monetair Fonds. Heel dikwijls krijgen zij dan een structureel aanpassingsprogramma opgelegd als voorwaarde om hulp te krijgen. Het doel daarvan is om het land in staat te stellen zijn schulden terug te betalen. Altijd krijgen die landen een monetaristische politiek te slikken die de munt devalueert, de overheidsuitgaven drastisch naar beneden haalt en alle economische inspanningen op de export richt. Die zware bezuinigingen halen meer dan eens de gezondheidszorg, het onderwijs en de landbouwondersteuning onderuit. In feite verplicht men die landen elk sociaal-economisch beleid op te geven en een sociale politiek te vergeten. De forse muntdevaluatie maakt het leven veel duurder en verhoogt de schuld in reële termen. Wanneer je daarenboven zowat alle arme landen datzelfde beleid opdringt, stort je hen allemaal samen in een neerwaartse concurrentiespiraal. Een vlammende kritiek op dat beleid van het Internationaal Monetair Fonds komt van Joseph Stiglitz, de Nobelprijswinnaar economie van 2001 en voormalig topeconoom bij de Wereldbank. Heel overtuigend beschrijft hij in zijn in 2002 verschenen boek Perverse globalisering hoe het IMF tientallen landen het slechtst denkbare economische beleid opdringt. Altijd opnieuw is het resultaat een veel diepere economische crisis dan zou moeten, veel meer werkloosheid, armoede en verloren welvaartsproductie.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Methaan heeft een veel kortere levensduur dan CO2 maar is een uiterst krachtig broeikasgas.
Bij het overschrijden van zogenaamde drempelwaarden zijn systemen – denk bv. aan het klimaatsysteem - zo hard bedreigd dat ze op een kantelpunt terechtkomen en er plotse niet-lineaire veranderingen optreden.
zie Europese Uniezie ook Europees model
Bij het overschrijden van zogenaamde drempelwaarden zijn systemen – denk bv. aan het klimaatsysteem - zo hard bedreigd dat ze op een kantelpunt terechtkomen en er plotse niet-lineaire veranderingen optreden.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.