Geldi is een middel, zeker, maar van onschatbaar belang. Het is de zuurstof waarmee een economiei duurzaam welvaart en welzijn weet te creëren. Veiligheidshalve moeten we in volle coronashock onze bank Belfius zonder treuzelen verankeren in de samenleving.
Op hun best slagen banken erin om geldi te brengen waar het economisch, maatschappelijk én ecologisch meest nuttig is. Vervelend is dat ze net in crisistijden die rol vaak minder goed vervullen, al helemaal toen de grote systeembanken zichzelf opbliezen in de financiële crisis die ze goed tien jaar geleden veroorzaakten.
Extra vervelend is dat in crisistijden zoals met de huidige coronashock het nationalistische virus ook de kop opsteekt in de financiële wereld. Met verliezers tot gevolg: onze samenleving blijkt in 2008 zelfs niet in staat om haar grootste bank te behouden en betaalt ongemeen zwaar de Franse Dexiai rekening.
Zeggenschap is belangrijk
Is zeggenschap belangrijk? Jawel. Al wie welvaart creëert, mag geen slachtoffer worden van discriminatie wanneer de geldkranen ineens minder stromen omdat een buitenlands bankhoofdkwartier zo beslist of daartoe politiek wordt gedwongen.
Een tweede reden blijkt door corona plots acuut. Verregaande globaliseringi mag dan voordelen hebben maar naast de al lang bekende sociale en ecologische nadelen is economische onveiligheid ineens een topbekommernis. Voor onze zekerheid moet er dan toch meer lokale en regionale bedrijvigheid zijn, vooreerst voor levensnoodzakelijke producten en diensten. Om die welvaartsmachinerie te ondersteunen, beschikken samenlevingen maar beter over voldoende financiële hefbomen.
Belfius is zulke hefboom. Deze systeembank verrees uit de financiële crisis, politiek onbedoeld, als een honderd procent overheidsbank en presteert behoorlijk. Maar straks dreigt een verarmende overheid ze te verkopen en verliest onze samenleving een cruciaal welvaartsinstrument. Veel beter is het om Belfius permanent te verankeren in onze samenleving.
Gisteren nog onorthodox, vandaag aantrekkelijk: maak van Belfius onze publiekscoöperatiei
Er zijn verschillende mogelijkheden om dat te realiseren. Nu al enkele weken niets ondenkbaar is, kunnen we ook een tot gisteren ‘onorthodox’ voorstel overwegen dat vandaag misschien zelfs aantrekkelijk is voor politici. Laten we de bank Belfius wegens haar openbaar belang volledig en uitsluitend in handen geven van Belgische overheden en burgers.
Afbeelding
De PALA website en nieuwsbrief zijn gratis. Maar iedereen weet dat het zonder middelen niet kan. Liever dan te werken met subsidies, rekenen we op al wie Pala leest. Zo kunnen we ons ongebonden concentreren op de inhoud.
Uw steun - maandelijks, jaarlijks of éénmalig - is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw - 3001 Leuven met vermelding 'Steun Pala'. Alvast dank.
Of misschien wil u wel vaste steungever worden? Abonnees die zich engageren voor bv. 2 of 5 euro steun per maand geven Pala de rust van stabiele inkomsten die de vaste uitgaven voor website en nieuwsbrief dekken.
Een echt publiek bedrijf, in handen van burgers en overheden
Dit kan door het overheidsbedrijf Belfius het statuut van coöperatiei te geven met als vennoten zowel de Belgische burgers als de overheden, minstens de Belgische staat en liefst ook de regio’s. Zo creëren we de mengvorm van de publiekscoöperatiei. Die is voor de helft in handen van overheden en alle burgers samen zijn eigenaar van de andere helft. Concreet houdt het burgerschap voor iedereen bijvoorbeeld één onvervreemdbaar aandeel in: dat kunnen ze niet verkopen. Dat ene aandeel heeft een kleine financiële waarde maar impliceert grote zeggenschap, want elke burger-aandeelhouder geniet eenzelfde stemrecht. Het gros van het burgerkapitaal komt van burgers die meer kunnen en willen investeren in een betrouwbare, duurzame en unieke democratische systeembank.
Zo groeit Belfius uit tot een echt publiek bedrijf. De overheid deelt het eigendomsrecht immers met haar miljoenen burgers. Samenleving en economiei blijven altijd over dit grote maatschappelijke goed beschikken want politici kunnen het onmogelijk nog verkopen.
Burgers en politici samen aan het roer: de nieuwe democratie
Nu het coronavirus zowel economiei als politiek en democratie onder ongekende druk plaatst, is er nog een groot voordeel. Met deze publiekscoöperatiei maken burgers en politici meteen ook werki van meer democratie op economisch vlak. We delen de zeggenschap over ‘onze bank’ veel meer dan bij een honderd procent staatsbank.
Overheden en burgers beheren hun bedrijf Belfius dus samen, ze leveren elk evenveel bestuurders. Zeker zullen sommigen zoiets smalend onthalen. Maar de politiek had vroeger hoogstens aandacht voor het dividendi of voor wat een (gedeeltelijke) verkoop kon opbrengen. Wellicht blijkt snel dat burgers meer oog hebben voor de kwaliteit en betaalbaarheid van de diensten die hun bank moet leveren, en van de inspanningen die daarvoor nodig zijn. Dan zou het lang geen slechte zaak zijn om in moeilijke tijden deze beloftevolle formule van maatschappelijk ondernemen te omarmen.
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Op 25 november 2016 overleed Fidel Castro. Het is een moment om een blijvende donkere kant te belichten, namelijk van organisaties die een onbegrijpelijke en volledig onkritische verafgoding koesteren voor mensen, partijen of regimes die dictatoriaal en gewelddadig zijn.
Coop en Migros zijn veruit de twee grootste Zwitserse ketens van supermarkten. Allebei zijn het coöperaties met respectievelijk 2,5 miljoen en 2,17 miljoen leden. En allebei gaan ze prat op hun prestaties én ambities inzake duurzaamheid. Wat brengen ze ervan terecht?
In mei van dit jaar wist het netwerk 100 Resilient Cities honderd steden te verzamelen. Het telt leden in vijf continenten. In Nederland zijn dat Den Haag en Rotterdam, België staat niet op de kaart.
Komen er een pak nieuwe industriële jobs aan? Dat beeld strookt niet met de huidige economie die, zoals bij Ford Genk of Caterpillar, vele van die jobs ten dode opschrijft. Maar… klopt dat wel? Of zijn we toe aan herindustrialiseren, weliswaar in een heel andere 'kringloop' economie?
Vele steden spreiden zich steeds verder uit over het omringende land. In Calgary, stad van meer dan een miljoen mensen, wil men de andere richting uit.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld. In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
In het eerste decennium van de eenentwintigste blazen ze bij de Dexia bank zowat de grootste luchtbel uit het financiële universum. Vanaf 2007, en zeker vanaf 2008, kon een nuchter waarnemer opmerken dat deze bank zich had geïnstalleerd op een vulkaan van rommelkredieten.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Wie het conservatisme inwisselt voor enige inventiviteit, ontdekt dat coöperaties vandaag de betere oplossing kunnen bieden voor overheidsbedrijven zoals Belfius, bpost, Telenet, Proximus, VRT, FLuvius (het vroegere Eandis en Infrax).
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wie het conservatisme inwisselt voor enige inventiviteit, ontdekt dat coöperaties vandaag de betere oplossing kunnen bieden voor overheidsbedrijven zoals Belfius, bpost, Telenet, Proximus, VRT, FLuvius (het vroegere Eandis en Infrax).
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wie het conservatisme inwisselt voor enige inventiviteit, ontdekt dat coöperaties vandaag de betere oplossing kunnen bieden voor overheidsbedrijven zoals Belfius, bpost, Telenet, Proximus, VRT, FLuvius (het vroegere Eandis en Infrax).
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Als een bedrijf financiële winst maakt, kan die (deels) worden gebruikt om de aandeelhouders te vergoeden voor het geld dat ze ter beschikking stellen. De winst die wordt uitbetaald wordt gedeeld door alle aandelen. Dat bedrag is dan het dividend per aandeel.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.