Hoe ageren werkenden best in groeiende tegenstroom?
maandag, 11 juni 2018 - 13:12
Niet altijd valt het meteen op. Maar over bijna alle veertig interviews in het boek Voor de kost hangt die grote uitdaging: zijn werknemersi ook morgen sterk genoeg om zich succesvol te verweren tegen vele dreigingen en gevaren?Derde en laatste deel van het essay ‘Wat leert ons Voor de kost?’
Werknemersi merken – vol ongeloof, verongelijkt of kwaad - die maatschappelijke stroming die zich zo hard kant tegen vakbondeni, terwijl in België toch de meeste werkende mensen er lid van zijn, in nogal wat sectoren zelfs vrijwel allemaal.
Er is de verwondering dat vele mediai weinig of geen aandacht hebben voor de kern van sociale kwesties, voor de redenen waarom werknemersi betogen, actievoeren en soms ook staken, voor hun kijk op hoe we werken best organiseren en combineren met leven.
Al even grote verbazing leeft over het gemak waarmee de sociale zekerheidi van iedereen wordt aangevallen en deels afgebroken, en over dat nieuwe samenspel van regeringen en werkgevers die de werknemersi in de hoek weten te duwen en tot verliezende partij maken.
En dus vragen velen zich af hoe ze in die moeilijke context maatschappelijk moeten ageren met hun organisaties, hoe om te gaan met mediai of hoe te communiceren, hoe de eigen boodschappen uitgezonden en ontvangen te krijgen. Meer dan een geeft aan, met betogen alleen halen we het niet, die gedachte blijkt bij hen al lang gerijpt. Over ze hoe opnieuw aan zet geraken en het initiatief in handen krijgen, gaan de voorstellen heel diverse kanten uit.
De werknemersbeweging is eraan toe om zich heruit te vinden. Maar hoe?
Velen laten horen dat vakbondscentrales meer moeten samenwerken, en dat de vakbondsstructuren eenvoudiger kunnen en mensen vooral niet in verwarring mogen brengen. Ook op andere terreinen is het tijd om uit de comfortzone komen. Zeker zouden ze de talloze nieuwe freelancers moeten organiseren in plaats van ze te vergeten. En er is een sterke nood aan sociale dialoog over nieuwe vraagstukken, bv. voor universiteiten de kwestie van de falende democratisering en de nefaste publicatiedruk. In een mondialiserende economiei ligt al langer de kwestie van de internationalisering van de werknemersbewegingen op tafel.
Daarenboven is er het scherpe besef dat men politiek opnieuw meer moet wegen, maar hoe? Hier zijn de antwoorden heel schaars. Om ook economisch terrein te heroveren en een uitweg te vinden voor een altijd meer financieel gedreven kapitalisme, pleiten sommigen voor nieuwe coöperatiesi. Uit vele monden valt krachtig te horen: vorming van telkens nieuwe generaties werknemersi is extreem belangrijk, verlies dit nooit uit het oog.
Wie enkel verdedigt, kan hopen niet te verliezen, maar winnen is onmogelijk.
Zoveel wordt wel duidelijk, de werknemersbeweging is eraan toe om zich heruit te vinden, dat beseffen vele werknemersi. Maar daarmee is lang niet uitgeklaard wat er allemaal zou en zal moeten gebeuren. Nog minder is zeker of hun beweging effectief een voldoende sterke veranderingsdynamiek zal ontplooien.
Hier speelt natuurlijk dat werknemersi en hun organisaties uiterst succesvol geweest in het verleden: ze hebben dus veel te verdedigen en dat vreet energie. Maar wie enkel defensief speelt, kan hopen weinig te verliezen maar zal onvermijdelijk af en toe het onderspit delven. Vraag is dan hoe werknemersi ook verstandig in het offensief kunnen gaan om opnieuw vooruitgang te boeken, in het belang van zichzelf, van de samenleving en van het milieu.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Het perspectief van de werkende mens
Om te eindigen, dit boek hanteert het perspectief van werknemersi. Dat deed ik ook al met een boek vanuit het gezichtspunt van boeren en boerinnen, wereldwijd overigens nog altijd de veruit talrijkste beroepsgroep. (1) Die perspectiefkeuze is bewust. Vooreerst omdat het verhelderend is om diep binnen te dringen in het leven van die zovelen die de wereld door hun werki mee vorm en zin geven. En twee omdat economisch nieuws doorgaans wordt gedomineerd door het perspectief van bedrijveni, vooral dan beursgenoteerde bedrijveni, en van ondernemers: het is dus passend en noodzakelijk om de wereld ook vanuit andere uitzichten én inzichten te doorgronden.
De belangrijkste ondernemers zijn de maatschappelijke ondernemers.
Een laatste vaststelling die weinigen zullen maken, wil ik hier daarom expliciet aanhalen. Vele van de geïnterviewde werknemersi, wellicht zelfs vooral diegenen die syndicaal meest actief zijn, zouden even goed ondernemers kunnen zijn – en ze zijn het ook zoals ik meteen probeer duidelijk te maken. Sommigen handelen als een heuse intrapreneur in het bedrijf waar ze werken. Anderen ontwikkelen nieuwe initiatieven binnen de werknemersbeweging en ageren als de maatschappelijke ondernemers ervan. Eén van hen overweegt zelfs echt om zelfstandige ondernemer te worden.
Ik onthoud vooral dat het maatschappelijke ondernemerschap van werkenden enorm belangrijk is. Het is essentieel dat ze dit, veel meer nog dan nu, weten uit te bouwen als ze succesvol beweging willen maken. Waarom? Om mensen in de toekomst hun noodzakelijke zeggenschap over hun werki te kunnen waarmaken en waarborgen. Om hen in staat te stellen de nodige greep op hun werki altijd opnieuw te realiseren. En omdat, zoals een aantal geportretteerden opmerken, er daarvoor werki zal moeten worden gemaakt van onder andere meer autonome vormen van werkorganisatie, van het organiseren en ondersteunen van die zovele freelancers en schijnzelfstandigen die vandaag tot de meest kwetsbare werknemersi behoren en van het uitbouwen van coöperatiesi in tal van sectoren om mee de duurzame economiei van de toekomst uit te bouwen.
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen. We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Het menselijke leven is nooit zeker en dus niet vrij van risico’s; of het vergt extra inspanningen om mensenrechten waar te maken.Zo vormen gewilde kinderen de toekomst van de samenlevingen en mogen ze geen last zijn.Wie ziek is, heeft recht op de best mogelijke verzorging en op een gewaarborgd inkomen voor zichzelf en voor wie afhankelijk is van dat inkomen om te kunnen leven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.