Goed wonen is van onschatbaar belang voor iedereen. Dan is het meer dan spijtig dat het aanbod aan de zogenaamde ‘onderkant van de woningmarkt’ – versta mensen met een laag inkomen - onvoldoende, dikwijls onaangepast of zelfs ronduit slecht is. Onbegrijpelijk dat we tussen privé en overheid niet massaal wooncoöperaties introduceren.
Er zijn veel te weinig huurwoningen, laat staan degelijke en betaalbare huurwoningen. Uit nood huizen kopen van slechte kwaliteit vormt allerminst een alternatief. Sociale woningen dan? Die zijn er veel te weinig, een euvel dat decennialang maar niet opgelost geraakt.
De handen in de lucht steken dan maar? Of op zoek gaan naar zinnige alternatieven voor wonen, bouwen en verbouwen? En ze vervolgens ook effectief realiseren, dat spreekt.
New York, Canada, Zwitserland, Duitsland,
ze hebben alle wooncoöperaties gemeen
Het kan mogelijk verbazen maar New York, voor velen symbool en hart van het financiële kapitalisme, telt vele woningcoöperaties.
Britisch Columbia in het westen van Canada heeft merkelijk minder inwoners dan Vlaanderen maar telt meer dan 260 wooncoöperaties zonder winstoogmerk die bijna 15.000 wooneenheden verschaffen. In heel Canada zijn er meer dan 2200 zulke co-ops zonder winstoogmerk, samen goed voor 92.000 wooneenheden voor zowat 250.000 bewoners.
Duitse wooncoöperaties beheren
meer dan 2 miljoen woningen
Het kan nog beter, zelfs heel dichtbij. Duitsland telt meer dan 2000 (wohn)baugenossenschaften of bouwcoöperaties die meer dan 2 miljoen woningen beheren en meer dan 3 miljoen leden tellen. In Zwitserland zijn het er 1500 met ongeveer 160.000 woningen. Daarmee zijn ze telkens goed voor ruim 5 procent van de woongelegenheden.
Waarop wachten samenleving en overheden in dit land om de falende huurmarkt en sociale woningbouw extra zuurstof te geven? Het kan snel door op het snijpunt van huren en kopen, tussen overheid en klassieke privésector, een volwassen segment aan wooncoöperaties uit te bouwen.
Zo maken we goed duurzaam wonen en - naast (deels ) huren - ook mede-eigenaarschap mogelijk maken voor tal van lagere inkomens én we verzekeren hen daarenboven ook van een toegang tot investeren in hernieuwbare energie: materieel omdat bv. zonnepanelen een plek kunnen vinden op die coöperatieve gebouwen én omdat die goed geïsoleerde gebouwen hun bewoners niet verplichten om 's winters hun beperkte inkomen door de schouw te jagen zoals in vele huurwoningen.
Prachtkans voor spaargeld en
voor opstap naar klimaatneutrale stad
Daar ligt meteen een prachtige kans om ons vele spaargeld nuttig te mobiliseren… als we ons niet beperken tot wat experimenten of enkel lippendienst bewijzen: het bv. een mooi concept noemen dat om duizend en één redenen hier toch niet realiseerbaar zou zijn. Neen, we moeten er echt in slagen om tienduizenden coöperatieve wooneenheden te bouwen of verbouwen.
Zo creëren we een extra plus, namelijk een stevig platform om veel systematischer werk te maken van een woonlandschap vol nieuwe slimme energie-initiatieven, zowel inzake besparing en productie als opslag en aangepast verbruik, zowel voor elektriciteit als voor verwarming. Het vormt mee een beloftevolle opstap richting klimaatneutrale wijken, gemeenten, provincies... Die platformwerking geldt evenzo voor de inbedding van mobiliteitsalternatieven die o.a. de auto structureel ver terugdringen, voor samenhang van wonen en werken, voor verwevenheid met voorzieningen als scholen, crèches, voedsel, vorming, cultuur, ontspanning, verenigingsleven, sport…
Als wooncoöperaties kunnen in Canada, Zwitserland of Duitsland, kan dat hier toch ook? Of zijn er geldige redenen waarom die redenering niet zou opgaan?
Dirk Barrez
Bronnen
Canada
Co-op housing facts
The voice of housing co-ops in British Columbia
Verenigde Staten
National Association of Housing Cooperatives
Council of New York Cooperatives & Condominiums
How Housing Cooperatives Work
Duitsland - Zwitserland
Wohnungsbaugenossenschaft
Artikel over Zwitserse coöperaties waaronder wooncoöperaties - pdf p.10-11
België - Vlaanderen
Studie over hybride woningmarkt / wooncoöperaties - klik hier voor meer info
Algemeen
Housing Cooperative - wikipedia
Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres info@pala.be
Voor weblinks naar informatiebronnen en reacties, verder scrollen
Geïnteresseerd in de kracht van coöperatief ondernemen. Bekijk dan ook
Coöperaties. Hoe de economie heroveren, een boek dat een verrassende inkijk biedt op hoe coöperaties Zwitserland, Canada, Spaans Baskenland en andere landen of regio's heel anders maken
De werkerscoöperatie. Het ondernemerschap herbekeken - Een praktische gids voor wie wil ondernemen met oog voor samenleving, milieu en democratie
Reacties van lezers / lezeressen
Beste Pala,
We zijn ermee bezig, met het uitwerken van een wooncoöperatie in België. We zijn nog klein, startend maar vol ambitie: kent u ons al? www.collectiefgoed.be
We hebben exact dezelfde redenering gemaakt als in uw oproep – geïnspireerd door buitenlandse voorbeelden, waar geen schouderophalen maar initiatief het antwoord is.
We hebben twee noden aan elkaar gekoppeld – enerzijds de nood van grote gezinnen met kleine budgetten, om een betaalbare en degelijke woning te vinden – anderzijds het probleem van een sociale huisvestingsmaatschappij (de ideale woning), die met een behoorlijk aantal eengezinswoningen zit, die aan totaalrenovatie toe zijn, maar binnen het regelgevend en financieringskader van de vmsw deze woningen niet gerenoveerd krijgen. IN plaats van ze te verkopen aan de private markt, hebben zij beslist deze onder te brengen in onze nieuwe coöperatie met sociaal oogmerk – collectief goed cvba-so. We bestaan sinds april 2015.
De eerste 9 woningen zijn we momenteel aan het renoveren. De renovaties kwalitatief en aan zo laag mogelijke kostprijs aanpakken lukt door samenwerking met scholen, werkstraffen (afbraakwerk, vb), inzet van mensen die werkervaring willen opdoen, samenwerking met vdab (in onderhandeling), . en inzet van kleine zelfstandige aannemers.
We werken verder aan een groeiscenario voor de komende 5 jaar – want na deze 9 huizen stoppen we natuurlijk niet.
Essentieel in het coöperatieve verhaal, is het feit dat de gezinnen vennoot zijn van de coöperatie. Dat is belangrijk om zoveel mogelijk rekening te houden met wat voor hen belangrijk is. De bewoners in de raad van bestuur zorgen voor de nodige voeling met de realiteit.
Bovendien zullen bewoners initiatieven kunnen nemen om samen een aantal aspecten van het wonen te delen (materiaal, oplossingen voor problemen, gemeenschappelijke aankopen of gebruik, het beschikken over een sociaal netwerk,…)
Zonder samenwerking met een hoop partners, lukt dit niet, maar dat is dus het mooie aan het coöperatieve idee.
Wij zijn bezig. We dagen anderen uit om ons te kopiëren, of om nog andere of betere modellen uit te werken.
Met vriendelijke groeten,
Annick De Rop
Coördinator Team Wonen
Dag Dirk,
We zijn met een werkgroepje binnen Gastvrij Boechout al enkele maanden aan het bekijken of we zo'n wooncooperatie zouden kunnen oprichten, waarbij we willen proberen via die weg een interessante crowdfundingsformule te creëren om huizen aan te kopen in Boechout of nabije omgeving. Die huizen zouden we dan doorverhuren aan het Sociaal VerhuurKantoor van ons kanton, met het oog op bijkomende huisvesting van erkende vluchtelingen. Die mensen blijven nu dikwijls nog veel te lang in de opvanghuizen van het OCMW wonen, omdat ze geen betaalbare woonst vinden; en daardoor blijven de opvangplaatsen van het LOI van Boechout bezet en kunnen er dus geen nieuwe mensen opgevangen worden.
Morgen hebben we een onderhoud met enkele mensen van Vluchtelingenwerk Vlaanderen om te bekijken of zij niet beter zo'n coop zouden oprichten voor heel Vlaanderen, en de lokale groepen dan enerzijds kapitaal proberen te mobiliseren en anderzijds kunnen gebruik maken van dat vehikel om huizen te laten kopen in hun buurt, zoals de coop van 'De Landgenoten' dat doet met landbouwgrond voor bioboeren.
Wat jouw artikel in de laatste Pala betreft: interessant alweer, zoals we dat gewoon zijn, maar zonder link naar meer achtergrondinfo, en dat ben ik minder gewoon van jou. Heb je tips voor - liefst niet tè uitgebreide - bijkomende lectuur over die wooncoöperaties in het buitenland ? Of interessante organisaties ?
Hartelijke groet,
Bob
Nvdr: Bob heeft gelijk, wellicht doordat dit artikel op wat ongewone wijze tot stand kwam. Intussen kreeg Bob de informatie reeds, en is ze hierboven ook toegankelijk gemaakt voor alle Pala abonnees. Zo is de vergetelheid rechtgezet.
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Schenk uzelf, vrienden, familie, kennissen of collega’s een gratis Pala abonnement, dan hoeft u nooit iets te missen. Gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier
