Van zonnepanelen tot Electrabel: vind eens een land dat slechter bezig is
dinsdag, 5 april 2011 - 21:49
Afbeelding
Hoe zijn we in die idiotie beland dat 100.000 gezinnen die hun elektriciteit niet kunnen betalen, toch mee betalen voor zonnepanelen? En hoe is het toch mogelijk dat we gaan schimpen op gezinnen die hun spaargeld deels in zonnepanelen investeren in plaats van een zware 4x4 te kopen of geregeld naar de Caraïben te vliegen? Bespeurt u geen lachende derde? En vooral wanbeleid en zelfs nonbeleid?
It’s the energy stupid
Een paar zaken vooraf. Zonder energie kan geen enkele samenleving functioneren. Maar om meer dan één reden loopt het tijdperk van fossiele energie en ook van kernenergie op zijn einde.
Energiezuinigheid en energie-efficiëntie vormen dan een topprioriteit. Twintig tot vijfentwintig procent van onze energie gaat naar verwarming – of afkoeling - van gebouwen… terwijl het toch mogelijk is om zo te bouwen dat er daarvoor amper of zelfs geen energie meer nodig is.
En, al even prioritair, de energie die we nodig hebben, moet zo snel mogelijk hernieuwbare energie zijn; ze moet komen van zon, wind, water, biomassa.
Het land van bedrijfswagens, amper geïsoleerde huizen en monopoliespelers
U kent zeker ook mensen die drie maal daags de auto gebruiken voor activiteiten die ze makkelijk in één keer hadden kunnen doen, of die allemaal afzonderlijk met de eigen auto rijden naar dezelfde activiteit vijftig kilometer verderop, omdat “met de auto rijden toch niets kost”. Is er één land te vinden waar meer bedrijfswagens rondrijden? Waar men teveel belaste arbeidi dan maar ‘oplost’ op kap van het milieu, en dus slecht fiscaal beleid compenseert met nog slechter mlilieubeleid?
Of nog, is er één land te vinden, zo noordelijk gelegen, waar de huizen slechter zijn geïsoleerd dan bij ons? Eén land waar de regering zegt dat de isolatienorm minder streng moet zijn dan de norm die de bouwsector zelf als haalbaar voorstelt? Dat was nog maar een paar jaar geleden het geval in Vlaanderen. Toegegeven, sindsdien is het al iets minder slecht.
Is er één rijk land te vinden dat een manker energiebeleid voert?
Kent u één land waar men met taaie volharding – die op weinig andere beleidsterreinen te vinden is - één bedrijf een energiemonopolie blijft verschaffen? Terwijl energie toch in de eerste plaats een dienst van algemeen belang en openbaar nut is. En waar men er bovenop nog in slaagt die cruciale publieke dienst te verpatsen aan een buitenlands concern? Waar men lustig beweert de markt vrij te maken, terwijl er dus eigenlijk maar één speler is op die markt? Waar men dan nog kan ‘verschieten’ dat de energieprijzen hoger zijn dan in het buitenland? En waar men weigert paal en perk te stellen aan die ingepikte monopoliewinsten; zelfs nog maar ze te belasten is blijkbaar onmogelijk?
Waar men ruzie maakt over zonnepanelen en windmolens
De noodzaak dan van een snelle omschakeling op hernieuwbare energie. Even in het verleden duiken helpt om duidelijk te maken hoe nefast of onbestaand energiebeleid is.
Afbeelding
De PALA website en nieuwsbrief zijn gratis. Maar iedereen weet dat het zonder middelen niet kan. Liever dan te werken met subsidies, rekenen we op al wie Pala leest. Zo kunnen we ons ongebonden concentreren op de inhoud.
Uw steun - maandelijks, jaarlijks of éénmalig - is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw - 3001 Leuven met vermelding 'Steun Pala'. Alvast dank.
Of misschien wil u wel vaste steungever worden? Abonnees die zich engageren voor bv. 2 of 5 euro steun per maand geven Pala de rust van stabiele inkomsten die de vaste uitgaven voor website en nieuwsbrief dekken.
Een zekere Guy Verhofstadt, nog altijd niet geheel onbekend, besliste dat onderzoek naar hernieuwbare energie een overbodige luxe was.
In de jaren tachtig van vorige eeuw – na twee hevige energiecrises in de jaren zeventig – besliste een zekere Guy Verhofstadt, nog altijd niet geheel onbekend, dat onderzoek in hernieuwbare energie een luxe was die het land zich niet kon veroorloven. Tientallen jaren bakken geldi spenderen aan kernenergieonderzoek is echter nooit een probleem geweest. Tot vandaag zijn we daarin koploper en is er blijkbaar geen geldgebrek.
De ene stommiteit ondervindt echter altijd concurrentiei van andere. Wie kan begrijpen dat een land beslist tot de uitstap uit kernenergie zonder dat men echt werki maakt van vervangende energieproductie? En - niet vergeten - zonder dat men het energieverbruik tracht terug te dringen? Ga kijken in Duitsland, daar kan men echt overwegen om snel uit kernenergie te stappen, want investeren in hernieuwbare energie is er niet bij loze woorden gebleven; daar zijn pas echt veel zonnepanelen en windmolens te zien. Ook tal van andere landen hebben iets dat op een echt energiebeleid lijkt.
Waar de ene stommiteit altijd concurrentiei ondervindt van een nog grotere stommiteit.
En als we dan toch in gang schieten, b.v. met windparken op zee, dan vergeet men voor de hoogspanningsleidingen te zorgen die de elektriciteit kunnen brengen naar waar ze nodig is. Kan u dat geloven? Moeilijk? Ik ook. Het is nochtans de trieste werkelijkheid.
Als het om windmolens gaat, zijn er geen grenzen aan onze inventiviteit om ze niet toe te laten. Er zijn er die klagen over gezichtshinder op zee - de windmolens staan overigens zo ver dat vele mensen ze met het blote oog niet kunnen zien; en, over gezichtshinder gesproken, wie op de dijk aan onze kust staat, kan zich daarvoor beter eens omdraaien. Of er zijn klagers over lawaai, over landschapsvervuiling, over al wat er niet passend aan zou zijn, zelfs op industrieterreinen zijn ze niet welkom; tot tientallen kilometers van Zaventem staan we de zowat meest vervuilende luchtvaart toe om windmolens te bannen, terwijl daar geen spijkerharde argumenten voor zijn.
Wanneer we de plaatsing van zonnepanelen ondersteunen, slagen we erin om te verzanden in een discussie dat de mensen ‘zonder’ betalen voor de mensen ‘met’. De werkelijkheid is dat we Electrabel elk jaar eerst bedienen met enkele miljarden euro onterechte winst op kap van de consumenten, dat hetzelfde Electrabel - als aandeelhouder met een derde van de aandelen - ook mee aanschuift bij netwerkbeheerder Eandis voor nog een kleine honderd miljoen euro, en dat hetzelfde Electrabel ook de meeste groene stroomcertificaten opstrijkt – onder andere voor heel betwiste biomassa groene stroom.
Al helemaal een giller, de ‘aanmoediging’ van elektrische voertuigen
De introductie van elektrische wagens is helemaal een giller. Een mens houdt het niet voor mogelijk maar hier is het zelfs tv-nieuws wanneer een Vlaams minister één – jawel, één – elektrische laadpaal inhuldigt... zonder dat de journalist de vraag stelt waar de tweede, derde,… duizendste… honderdduizendste... laadpaal komt.
Als het gaat om een echte ombouw van onze vervoerseconomie, is die éne laadpaal totaal irrelevant. Frankrijk heeft beslist om het elektriciteitsnet geschikt te maken voor een miljoen oplaadpunten in 2015 en vier miljoen in 2025. Nederland mikt op één miljoen elektrische wagens tegen 2020, Duitsland eveneens.
Even terzijde, maar wel immens belangrijk: Vlaanderen én België zullen eens te meer – na de trein van de windmolens en van de zonnepanelen te hebben gemist – een nieuwe industriële trein missen, nu die van de elektrische voertuigen. Dat is helemaal erg, omdat wij in al die domeinen ooit aan de spits stonden van onderzoek en ontwikkelingi, en soms nog trouwens.
Wat zou er logischer zijn dan de luxepositie van Electrabel aan te pakken? Niet bij ons dus
Wie een duurzame en verzekerde energievoorziening wil aan verantwoorde prijzen, moet de onterechte luxepositie van Electrabel aanpakken, en dat geldi – veel meer dan twee miljard euro per jaar - gebruiken om te investeren in de noodzakelijke overgang naar hernieuwbare energie.
Dat is meest logisch maar blijkbaar te eenvoudig voor dit land. Want aan al die kansen wordt voorbijgelopen, en het is de gewone verbruiker die nog maar eens die investering moet ophoesten… terwijl alle verbruikers vroeger al hebben betaald voor de versnelde afschrijvingen van de kerncentrales waarmee Electrabel nu volop geldi schept.
Wij hebben de keuze. Beleid met wrange nasmaak, of met extra wrange nasmaak.
Omdat onze beleidsverantwoordelijken blijkbaar al tientallen jaren het monopolie van Electrabel niet grondig durven of kunnen aanpakken, is het dat ze – al te laat – met slechte oplossingen zijn gekomen. Zo bijvoorbeeld dat het de netbeheerders zijn die de groene stroomcertificaten moeten betalen. Let wel, die netbeheerders – Eandis en Infrax – rekenen die kost als vanzelfsprekend door aan de gebruikers.
Extra wrang is dat zelfs Eandis over de middelen beschikt om die kosten op zich te nemen. Maar het bedrijf verkiest van haar winst 250 miljoen euro uit te keren aan de aandeelhouders waarbij, voor een derde, ook Electrabel.
Het wordt nog wranger. Kijk eens naar de raad van bestuur van Eandis – niet om aan antipolitiek te doen maar om de politieke verantwoordelijkheid te duiden - klik hier. Het zijn in overgrote mate politici en niet van de minsten, allemaal dus – willen we toch aannemen - geroepen om goede beheerders van de publieke zaak te zijn. Wel, in onze parlementen zouden zij kunnen beslissen om Electrabel op zijn plaats te zetten en zijn monopolie eindelijk te ontmantelen, op welke wijze ook. En zelfs bij Eandis zouden zij veel meer de kant kunnen kiezen van de klanten. Met andere woorden, de politici in de raad van bestuur van Eandis kunnen zich maar moeilijk verschuilen achter de drogreden dat dit een politieke beslissing zou zijn die hen is opgedrongen.
En wat krijgen we? Geen beleid en een manke discussie over de elektriciteitsprijs
Als het over energie gaat, krijgt onze samenleving van de politiek allesbehalve wat ze mag en moet kunnen verwachten.
We moeten zeker zijn dat we in de toekomst over voldoende energie kunnen beschikken. En we weten dat we daarvoor niet kunnen blijven rekenen op fossiele brandstoffen en kernenergie. Daarom moeten we er alles aan doen om heel zuinig met energie om te springen en dus massaal investeren in energiezuinigheid. Dat is in het belang van iedereen, als we er ook over waken dat we bijvoorbeeld honderdduizenden sociale woningen bouwen die de bewoners een energierekening bezorgen die praktisch nul is.
Al even massaal moeten we investeren in duurzame, hernieuwbare energieproductie. En als het monopolie van Electrabel daarvoor moet verdwijnen, wel, dan moeten politici daarvoor zorgen.
Toestaan dat mensen tegen elkaar worden opgezet en het publieke debat wordt vergiftigd is onverantwoord
Maar wat wij krijgen aan beleid, is het één noch het ander. Erger nog, men staat toe dat het publieke debat over de noodzakelijke energetische verandering wordt vergiftigd door het tegen elkaar opzetten van consumenten, die mét en die zónder zonnepanelen. Net van politici is zoiets onverantwoord.
En dan staat men ook nog toe dat dit debat wordt belast met het in een slecht daglicht plaatsen van hernieuwbare energie. Dat is, in het licht van wat dit land moet doen om zich van een goede toekomst te verzekeren, al even onverantwoord.
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Er is een nieuwe Russische Lazarus die het nepnieuws uittekent voor de Oekraïne oorlog. Maar "de mens is groter dan de oorlog" schreef de Nobelprijswinnares Literatuur Svetlana Aleksijevitsj in haar pijnlijk correcte documentaire roman 'De Oorlog Heeft Geen Vrouwengezicht'.
50 jaar geleden waarschuwt 'De grenzen aan de groei' dat de dominante economische dynamiek onhoudbaar is en zal botsen op de draagkracht van de aarde. De raad om, liefst snel, te evolueren naar een evenwicht is niet gevolgd.
Naarmate de oorlog vastloopt in Oekraïne, nemen de dreigementen hand over hand toe. In de Europese instellingen nemen wraakgevoelens – en onmacht – een steeds vrijere loop.
Na het missen van de industriële revolutie en veel onheil moderniseert China via een uitgesproken marktaanpak. In 'Onweer over China 3' betoogt de auteur dat Xi Jinping kiest voor staatskapitalisme én totalitaire macht… Het leidt tot een gedesoriënteerd China.
2000-2021 is de droogste periode in het zuidwesten van Noord-Amerika sinds 800. In deze megadroogte zit de door de mens veroorzaakte klimaatverandering voor veel tussen.
Alom oprukkende digitalisering, nog versterkt door artificiële intelligentie, is één van de allerbelangrijkste mondiale dynamieken vanaf het laatste kwart van de twintigste eeuw... Een (r)evolutie die heel veel bedenkingen oproept, o.a. de nooit geziene economische machtsconcentratie die ze meebrengt; de al bijna even ongeziene argeloosheid van samenleving en politiek; de grote risico's en gevaren van al te losgelaten digitalisering, algoritmes en artificiële intelligentie; de nood aan gedecentraliseerde digitalisering en aan echte datademocratie.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Zowat overal ter wereld is het vooral werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, arbeid is niet hetzelfde als contractuele loonarbeid voor een werkgever. Onnoemelijk veel mensen werken voor zichzelf en hun familie of als zelfstandige, ze zijn landbouwer, veeteler, visser, handelaar, kapper of kleermaker. Altijd is cruciaal of men genoeg verdient om behoorlijk te leven wat voor de helft van de mensen niet het geval is. De meeste landbouwers verdienen ronduit slecht. Heel veel werk in de zwarte of informele economie is onderbetaald. En ook de talrijke zogenaamde hamburgerjobs bieden een salaris onder het levensminimum. Nog erger is dat er gewoon veel te weinig werk is.De wereld staat dus voor de zware uitdaging om voldoende nuttig en fatsoenlijk betaald werk te creëren voor iedereen die wil werken. Probleem is dat de huidige globalisering vrijheid en rechten voor geld, goederen en diensten creëert zonder de rechten van arbeid te beschermen. Zo komt onze ambitie om iedereen loon naar werken te bieden in de verdrukking. De beloning voor wie werkt daalt en ze stijgt voor kapitaal. Die ongelijke machtsverdeling brengt ook grotere inkomensongelijkheid en meer armoede mee.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
voor velen een vanzelfsprekend goede zaak want perfecte concurrentie op een volledig vrije markt bevordert economische efficiëntie en leidt tot lagere prijzen. Die ideale mededinging is echter bedreigd wanneer er maar één (monopolie) of enkele (oligopolie) aanbieders zijn, door prijsafspraken of door fusies tussen concurrenten. Velen vrezen dat in een steeds vrijere wereldmarkt onbegrensde concurrentie ons zuur zal opbreken als ze niet samen gaat met afdwingbare mondiale sociale en milieunormen. Anders leidt die concurrentie tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden, sociale achteruitgang, afbraak van de welvaartsstaat, milieuverloedering en ondermijning van de democratie. In arme landen zoals Bangladesh, India en Sri Lanka zijn door de toegenomen concurrentie de lonen in de kledingindustrie sinds het eind van vorige eeuw zelfs gedaald. Werkweken van zeventig uur zijn geen uitzondering en talrijk zijn de inbreuken tegen de vakbondsvrijheid. Nog altijd is er kinder- en dwangarbeid. De druk die van de economische globalisering uitgaat vernietigt werkgelegenheid in het formele circuit om die te vervangen door niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers. Natuurlijk is dat werk slechter betaald, zijn contracten ver te zoeken en is er geen sprake van sociale bescherming of controle op veiligheid en gezondheid.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
voor velen een vanzelfsprekend goede zaak want perfecte concurrentie op een volledig vrije markt bevordert economische efficiëntie en leidt tot lagere prijzen. Die ideale mededinging is echter bedreigd wanneer er maar één (monopolie) of enkele (oligopolie) aanbieders zijn, door prijsafspraken of door fusies tussen concurrenten. Velen vrezen dat in een steeds vrijere wereldmarkt onbegrensde concurrentie ons zuur zal opbreken als ze niet samen gaat met afdwingbare mondiale sociale en milieunormen. Anders leidt die concurrentie tot slechtere loon- en arbeidsvoorwaarden, sociale achteruitgang, afbraak van de welvaartsstaat, milieuverloedering en ondermijning van de democratie. In arme landen zoals Bangladesh, India en Sri Lanka zijn door de toegenomen concurrentie de lonen in de kledingindustrie sinds het eind van vorige eeuw zelfs gedaald. Werkweken van zeventig uur zijn geen uitzondering en talrijk zijn de inbreuken tegen de vakbondsvrijheid. Nog altijd is er kinder- en dwangarbeid. De druk die van de economische globalisering uitgaat vernietigt werkgelegenheid in het formele circuit om die te vervangen door niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers. Natuurlijk is dat werk slechter betaald, zijn contracten ver te zoeken en is er geen sprake van sociale bescherming of controle op veiligheid en gezondheid.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.