De consensus in de Verenigde Staten dat vrijhandel altijd goed zou zijn, is doorbroken in de campagne voor de presidentsverkiezingen. Voert de VS straks een meer protectionistische koers?
Wat als handel ook verliezers kent?
Wanneer spreken we van echte handel? Wanneer het om vrije transacties van goederen en diensten gaat met voordeel voor iedereen die een essentiële rol speelt in die transacties. En van eerlijke handel? Wanneer het voordeel minstens zodanig gespreid geraakt dat iedereen fatsoenlijk kan leven.
We weten al heel lang dat vooral arme landen dikwijls nogal bekaaid uit de internationale handel komen. Talloze boeren krijgen te weinig betaald voor hun exportteelten, vergoedingen van vele werkenden in exportindustrieën zijn te laag om van te leven. Over langere termijn bekeken blijven de prijzen voor hun producten achter bij die van producten uit rijke landen, een fenomeen dat bekend is als verslechtering van de ruilvoeten.
De jongste decennia zijn er ook redenen in rijke landen om internationale handel niet altijd zo enthousiast te omarmen. Want de verdere vrijmaking van de wereldmarkten vertoont een merkwaardige contradictie. Aan de ene kant wordt de vrijheid voor goederen en diensten geregeld en afgedwongen. Aan de andere kant is er vrijwel geen aandacht voor milieubekommernissen, welvaartsverdeling, arbeidsnormen of menselijke rechten, men handelt alsof die laatste wel uit de lucht zullen vallen… niet dus. In die omgeving zal het werk blijven verhuizen naar waar arbeid en milieu goedkoopst en minst beschermd zijn. En zo kon wie goed wilde kijken, al snel merken dat ook de welvaart van de talrijke en welvarende middenklassen uit de rijkere landen onder druk komt en velen van hen aan de verliezende kant dreigen te belanden.
Meer protectionisme op komst?
De elites in vele rijke landen en in de Europese Unie hebben altijd oogkleppen opgezet voor dit fenomeen. De hang naar liberalisering zonder voldoende sociaal en ecologisch tegenwicht bleef dominant.
De Amerikaanse presidentsverkiezingen tonen nu toch een ietwat ander beeld. Aan Democratische en aan Republikeinse zijde zijn er kandidaten die opvallend kritisch zijn voor wereldhandel. Zowel Sanders als ook Trump hebben laten horen dat ze niet te vinden zijn voor handelsakkoorden die leiden tot het sluiten van tienduizenden VS fabrieken en het verlies van miljoenen jobs.
Daarmee is de consensus over en de vanzelfsprekendheid van meer liberalisering ‘omdat handel toch altijd goed zou zijn voor iedereen’ doorbroken. Zo wint de mogelijkheid veld dat de Verenigde Staten een meer protectionistische koers gaan varen, ook als geen van deze heren president zou worden.
Dirk Barrez
Bronnen en verwante artikels
TTIP: is nog meer vrijhandel tussen VS en EU wel verstandig?
De rijkste middenklasse is niet langer die van de Verenigde Staten
Hoe omgaan met de Verenigde Staten?
Are Trump and Sanders right about trade?
Wanneer vrijhandel onvrij maakt. Het recht om welvaart te beschermen en te creëren
De verhandeling van rijkdom en armoede - we moeten de economie democratiseren
Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
