Audiovisuele sector in Zuidelijk Afrika optimistisch, ondanks problemen

Het is ondertussen al een stevige traditie: in de marge van het Afrika i Filmfestival wordt ook een colloquium georganiseerd met de focus op de audiovisuele sector in een bepaalde regio. Dit jaar was Zuidelijk Afrika aan de beurt. Samen met Africalia en Signis en met ondersteuning van het secretariaat van de Groep van ACP-landen had het Afrika Filmfestival een aantal sleutelfiguren uit de filmwereld van Mozambique, Zimbabwe en Zuid-Afrika naar Brussel uitgenodigd.

Pedro Pimenta, directeur van het enige filmfestival van Mozambique, Dockanema, en zelf producent van documentaires, schetste een genuanceerd beeld van de mogelijkheden en de beperkingen van de audiovisuele media i. Na de verwoestende burgeroorlog moest ook de filmindustrie in de jaren negentig opnieuw worden opgebouwd, aansluitend bij een lange traditie. De overheid, noch de internationale donorgemeenschap zag film als een prioriteit. Kleine, onafhankelijke productiemaatschappijen begonnen documentaires te maken die aansloegen bij de bevolking i. Vooral het thema aids stond centraal in bewustmakingsfilms. Een echte filmopleiding is er niet in Maputo, maar aan de kunstfaculteit van de staatsuniversiteit worden wel regelmatig workshops over audiovisuele media gegeven. Onder meer videoartiest Walter Verdin heeft er met ondersteuning van de Vlaamse Gemeenschap al enkele projecten opgezet. Pimenta ondertekende ook een duurzame samenwerkingsovereenkomst tussen Dockanema en het Leuvense Afrika Filmfestival. Beide festivals zullen ideeën en films uitwisselen. Beide partners werken op dit ogenblik aan een uitgebreide studie die het audiovisueel landschap in Mozambique in kaart zal brengen. In het kader van de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking i met Mozambique werd Terra Sonâmbula, de eerste Mozambikaanse speelfilm die in de Benelux in de bioscoop zal komen, in première vertoond in Leuven.

Producent Simon Bright en actrice Ulla Mahaka waren ondanks de huidige malaise waarin Zimbabwe is terechtgekomen, toch nog optimistisch gestemd over de toekomst van de audiovisuele sector in hun land. Na de jaren van internationaal isolement wist het onafhankelijke Zimbabwe mensen uit heel Afrika aan te trekken om een eigen filmproductie op te zetten. Volgens Bright beschikt geen enkel land in Afrika over voldoende capaciteit om alles zelf te doen: samenwerking is dus een absolute noodzaak. Cultuur kan maar open bloeien als er openheid heerst en artiesten geen last hebben van censuur. Eenmaal die voorwaarden opnieuw vervuld zijn, kan het aanwezige talent snel tot ontwikkeling i komen, was de boodschap.

Professor Martin Botha doceert film- en filmgeschiedenis aan de universiteit van Kaapstad. Hij ging dieper in op de enorme uitdagingen waarvoor de Zuid-Afrikaanse filmindustrie staat na het einde van de apartheid. Afrekenen met het traumatische verleden en uitbreken uit het culturele isolement, maar ook optornen tegen de dominantie van de Hollywoodproducties in de grote commerciële filmcomplexen. Volgens Michael Auret, die als Zuid-Afrikaans filmproducer de realiteit goed kent, is de markt te klein om leefbaar te zijn, ondanks het feit dat Zuid-Afrika veel meer eigen financieringsmogelijkheden heeft dan welk ander land in Afrika ook. Zonder overheidsinitiatieven met aftrekbare belastingen i voor investeringen in de eigen filmindustrie zal het niet lukken. Toch kan Zuid-Afrika terugblikken op enkele succesrijke producties die in de prijzen vielen op internationale filmfestivals. Ook het Leuvense festivalpubliek koos dit jaar een Zuid-Afrikaanse prent, Skin, als winnaar. (JVC - eigen berichtgeving)

Klik voor Africalia

Klik voor Afrika Filmfestival - samenwerking met Mozambique en Zuidelijk Afrika