Chinese privébedrijven verlaten Congolese koperindustrie
dinsdag, 24 februari 2009 - 20:38
Meer dan 40 kopersmelterijen in de Congolese provincie Katanga staan er werkloos bij. Hun Chinese eigenaars zijn de voorbije weken met de noorderzon vertrokken zonder belastingeni te betalen. De Congolese arbeiders zijn werkloos, alleen enkele bewakers houden nog een oogje in het zeil. Het lijkt wel het (voorlopige) einde van een sprookje. Aan de Chinese belangstelling voor de gigantische bodemrijkdommen van Congo leek geen einde te komen, maar de wereldwijde economische crisis treft ook meer en meer de Chinese groeimarkt. Sinds augustus 2008 is de koperprijs aan een constante daling onderhevig: van 9000 dollar per ton tot nauwelijks 3200 dollar vandaag. Voor vele kleine Chinese privébedrijven die zich de laatste jaren in Katanga hadden gevestigd, is de huidige lage koperprijs niet meer interessant om nog langer te produceren in Congo. Moïse Katumbi, de flamboyante gouverneur van Katanga, is heel duidelijk: De Chinezen die nu vertrekken, moeten niet meer terugkomen als de prijzen opnieuw zouden gaan stijgen. Katanga is geen jungle.
Toch is dit zeker niet het einde van de Chinese belangstelling voor Congo of voor Afrikaanse grondstoffeni in het algemeen. Tijdens zijn recente Afrikareis bevestigde president Hu Jintao de engagementen van zijn land als een langdurige investering die beide partijen ten goede moet komen. Hij wees de kritiek resoluut van de hand als zou Chinai zich gedragen als een nieuwe kolonisator die alleen uit is op de Afrikaanse bodemrijkdommen. In Mali en Tanzania werd de Chinese president uiterst enthousiast ontvangen bij de opening van grote infrastructuurwerken die door Peking worden gefinancierd.
In 2007 sloot de Chinese Volksrepubliek een monstercontract met de Congolese overheid: Chinai zou 9 miljard dollar investeren in de heropbouw van de Congolese infrastructuur (wegen en spoorwegen) in ruil voor interessante mijncontracten. Vooral in het Westen werd de deal met argusogen gevolgd. Geen enkele andere donor kon of wou met dergelijke sommen over de brug komen zonder dat minimale voorwaarden inzake goed bestuur en transparantie waren vervuld, om over mensenrechteni maar te zwijgen. De weinig diplomatieke opmerkingen van de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Karel De Gucht, over de corruptiei aan de top, bevestigden de Congolese overtuiging dat ze met de Chinezen een goede zaak hadden gedaan. Maar de economische crisis laat zich ook goed voelen in de Congolese mijnsector. Op enkele weken tijd viel de bouw van luxueuze huizen in Lubumbashi stil en bleven de net geïmporteerde 4x4's ongebruikt staan. De grote Chinese bedrijveni in de mijnsector blijven, maar de kleintjes zijn voor negentig procent vertrokken. De Katangese overheid heeft al rechtszaken aangekondigd tegen bedrijfsleiders die onbetaalde rekeningen achterlaten. Mensenrechtenorganisaties klagen de onmenselijke behandeling van de ontslagen arbeiders aan. (JVC)
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Klik voor artikel 1 in Financial Times Chinese copper entrepreneurs flee DR Congo
Klik voor artikel 2 in Financial Times Chinese copper entrepreneurs flee DR Congo
Klik voor Bezoek Chinese president Hu Jintao aan Afrikai februari 2009
Niet iedereen is daarvan te overtuigen, maar onderzoek kan interessante kennis opleveren. Zo bijvoorbeeld wat een transitie naar een circulaire economie zou kunnen opleveren: tot wel 27.000 nieuwe jobs alleen al in Vlaanderen.
Knorr, Lipton, Becel, Zwan, Ben & Jerry’s, allemaal merken van Unilever. Sinds 2010 mikt dat mondiale voedingsconcern op duurzaamheid met het Unilever Sustainable Living Plan. Het rapporteert forse vooruitgang. Toch zijn de doelen ecologisch onvoldoende ambitieus, en is onduidelijk hoe de zwaksten in de productieketen hun rechtmatige deel zullen krijgen.
Af en toe, zoals met de instorting van de Rana Plaza textielfabriek of de sluiting van Ford Genk, worden we brutaal herinnerd aan de globalisering van onze economie. Maar hoeveel mensen werken in wereldwijde productieketens? En gaan hun inkomens erop vooruit?
De inwoners van dit land betalen een zware prijs voor het ontbreken van elk energiebeleid die naam waardig. Ze moeten betalen voor alle miskleunen en zien de winsten naar anderen gaan. Intussen bewijzen tal van landen dat het veel beter kan.
Kan dat, werknemers die hun eigen baas zijn? In werkerscoöperaties zijn de medewerkers de coöperanten. Ze brengen zowel hun arbeid als het nodige kapitaal in. Zo zijn zij die werken tegelijk eigenaars en bazen in hun coöperatieve bedrijf. Het boek 'De werkerscoöperatie' belicht dit alternatief.
Is naast arbeid, grondstoffen en kennis één van de middelen die ons helpt om welvaart te scheppen. Kapitaal kan variëren van grond tot zware industriële infrastructuur tot ruime financiële middelen. Ons grootste kapitaal om economische rijkdom voort te brengen is ongetwijfeld de Aarde. Als we er duurzaam mee omspringen, is het een onuitputtelijke bron van zuiver water, voedsel, hernieuwbare energie en hernieuwbare grondstoffen. Het is wel ironisch om vast te stellen dat ons economische systeem die Aarde zwaar miskent en dus eigenlijk zeer antikapitalistisch tekeergaat.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Zonder belastingen geen goede samenleving. Welvaartsstaten zijn maar mogelijk omdat ze vooral via een progressieve inkomensbelasting de inkomens deels kunnen herverdelen, de sociale zekerheid (mee) financieren en investeren in o.a. goed onderwijs, gezondheidszorg en best ook een duurzame economie met nuttig werk voor iedereen.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
De mens zoekt voortdurend naar een beter leven. Die moeizame zoektocht is ook te lezen als een verhaal van rechten en vrijheden. Op 10 december 1948 schrijft de mensheid van dat verhaal de mooiste en meest unieke bladzijde. Die dag keurt de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens goed. Die Verklaring telt slechts 30 artikelen, maar is een ontzettend rijke en veelzijdige tekst. Het bevat zowel de burgerlijke en politieke vrijheden (art.1-21), de sociale en economische rechten (art. 22-25) als de culturele rechten (art. 22,26,27). Ook het recht op ontwikkeling is er reeds in vervat (art. 28). En zelfs dat rechten ook plichten meebrengen (art. 29). Tientallen verdragen en conventies hebben ze daarna aangevuld.
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
