De Myanmar crisis aan de universiteiten

Terwijl boeddhistische monniken de zogenaamde saffraanrevolutie ïnitieerden, drijft Generatie Z van Myanmar de huidige protestbeweging tegen de militaire staatsgreep. Universiteiten zijn belangrijk in hun verzet.

De universiteiten in Myanmar waren een jaar lang gesloten vanwege de corona i pandemie. Daarbovenop kwam dan nog de militaire staatsgreep van 1 februari, die de meeste economische, sociale en dus ook educatieve activiteiten heeft lamgelegd. Generaal Min Aung Hlaing, voorzitter van de militaire regering die bekend staat als de Raad voor het Staatsbestuur (SAC), verklaarde op 6 mei op een vergadering van het SAC-bestuurscomité in de hoofdstad Naypyitaw dat er na 3 februari rellen waren uitgebroken, maar hij beweerde dat de situatie in het land nu stabiel was.

De realiteit is anders. Terwijl de zogenaamde saffraanrevolutie in 2007-2008 werd geïnitieerd door boeddhistische monniken, wordt de huidige protestbeweging gedreven door Generatie Z van Myanmar, jongeren en studenten geboren tussen 1995 en 2010. Ze hebben gemakkelijk toegang tot technologie en gebruiken populaire internetmemes en grappen om aandacht te trekken. Honderdduizenden demonstranten van de nieuwe generatie vallen op met verschillende stijlen van protest - het dragen van kostuums van actiehelden uit films, trouwjurken en baljurken. En, net als geestesgenoten in Hongkong en buurland Thailand, gebruiken ze de drie vingers uit de Hunger Games als hun symbool van verzet (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210212142743135).

Een corrupte Minister van Onderwijs

Een van de eerste beleidsdaden van de Tatmadaw was het aanstellen van Nyunt Pe als minister van Onderwijs. Dit bleek een impopulaire keuze die in het hele land krachtig werd veroordeeld door universiteiten en studenten. Nyunt Pe, een voormalig rector aan de Pathein University in de regio Ayeyarwady (Irrawady), werd eerder in september 2017 verdacht van misbruik van universitaire fondsen. “Studenten waren zich bewust van zijn reputatie toen hij rector was. We hebben vier jaar geleden geprotesteerd tegen de corruptie i bij het gebruik van het geld i van studenten”, vertelde een laatstejaars student aan de Pathein University aan University World News (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210219130622582). “We zullen niet studeren onder deze militaire dictatuur. We zullen tot het einde vechten voor democratie i”, stelde een vijfdejaars student aan de Myanmar Aerospace Engineering University (MAEU) in Meiktila.

Academisch jaar officieel heropend op 6 mei

Volgens de door de junta uitgegeven krant Global New Light of Myanmar heeft het ministerie van Onderwijs 134 universiteiten op 6 mei heropend, overeenkomstig de COVID-19-gezondheidsregels, en beschreef het de studenten als "tevreden" dat de activiteiten waren hervat, zodat zij de kans op leren en werk i konden grijpen. Docenten kwamen op 3 mei op de campussen aan om zich voor te bereiden op het lesgeven, aldus de mededeling.

Toen de universiteiten weer opengingen, werden in het hele land protesten gehouden tegen het systeem van "militair slavenonderwijs" en werd opgeroepen tot een boycot van de universiteiten. Volgens getuigen en bronnen bij studentenverenigingen kwamen slechts een handvol studenten opdagen. Een groot aantal militaire strijdkrachten, politie en verkeerspolitie waren gestationeerd voor de universiteiten. "Ze controleren de tassen van studenten en vragen bij de universiteitspoorten naar de identiteitsbewijzen van studenten. Ze leken er alleen op uit om tassen te doorzoeken, en niet geïnteresseerd in het nemen van de temperatuur om het coronavirus te voorkomen," zei een laatstejaars plantkundestudente aan de Dagon Universiteit in Yangon. Ze zei ook dat slechts een paar studenten deze week lessen hadden bijgewoond.

Bijna de helft van het onderwijzend personeel is 'burgerlijk ongehoorzaam'

Maar liefst 13000 academici en medewerkers van verschillende universiteiten in Myanmar zijn de afgelopen weken geschorst vanwege hun betrokkenheid bij de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging (CDM) tegen de militaire junta, aldus de Vereniging van Universitaire Docenten. Aangezien sommige universiteiten hun cijfers over de schorsingen nog niet hebben bekendgemaakt, zal het aantal wellicht nog stijgen. Volgens het Myanmar Statistical Yearbook 2018 telde het onderwijzend en onderzoekspersoneel in het hoger onderwijs in 2018 28851 personen; dus 13000 geschorsten vertegenwoordigen ongeveer 45 procent.

Zo'n groot aantal schorsingen zal grote gevolgen hebben voor de capaciteit van de universiteiten om onderwijs te verstrekken, ook al zegt het door het leger gecontroleerde departement voor hoger onderwijs van Myanmar dat het van plan is om de geschorsten te vervangen, onder meer door universiteitsdocenten uit pensioen te halen.

Op de door het leger zelf bekendgemaakte lijst van geschorste academici en stafleden stonden er 619 van de Yadanabon Universiteit in Mandalay, 339 van de Universiteit van Yangon, 392 van de Mandalay Universiteit en 137 van de Yangon Universiteit voor Onderwijs. Volgens de studentenvakbond van de Technologische Universiteit van Yangon had deze universiteit het laagste aantal docenten en personeelsleden dat weer aan het werk ging in heel Yangon.

De vicevoorzitter van de All Burma Federation of Student Unions, een laatstejaars student aan de Yangon University of Education, vertelde University World News dat de helft van de docenten aan zijn universiteit was geschorst (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210514110259910).

Docenten onder druk gezet om terug te keren

Het ministerie van Onderwijs vaardigde op 28 april een bevel uit om 41 mensen - 14 ambtenaren en 27 personeelsleden - van het departement van hoger onderwijs van het ministerie te ontslaan wegens deelname aan CDM.

Op 6 mei werden 72 docenten, waaronder universitair hoofddocenten, van de Technologische Universiteit (Toungoo) door het leger geschorst. Nog eens 94 docenten, waaronder professoren, lectoren en 55 personeelsleden, van de Mandalay Universiteit voor Vreemde Talen, en 339 personeelsleden, waaronder professoren, van de Universiteit van Yangon werden op dezelfde dag door het leger geschorst.

De militairen kondigden in de staatskrant en op TV aan dat degenen die beschuldigd worden van opruiing volgens sectie 505(a) van het Myanmarese Wetboek van Strafrecht - het verspreiden van "verklaringen, geruchten of berichten" waardoor een militair in de uitoefening van zijn functie zou kunnen worden belemmerd, is strafbaar - waarop een maximumstraf van drie jaar staat, wegens deelname aan anti-junta protesten, zich moeten melden bij nabijgelegen politiebureaus. Ze riepen burgers op om onderwijzend personeel te 'verklikken'. Het inzetten van 'informanten' en 'collaborateurs' wordt al jaar en dag door de Tatmadaw gebruikt als spionagestrategie (https://www.irrawaddy.com/specials/myanmars-long-history-of-informants…).

Zij kondigden ook aan dat degenen die proberen onderwijzend personeel, dat in staat van beschuldiging is gesteld, te verbergen om te voorkomen dat zij worden gearresteerd, ook zullen worden aangeklaagd. Docenten en administratief personeel dat terugkeerde naar de campussen werd gevraagd lijsten te maken van docenten die hadden deelgenomen aan de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging. Sommige geschorste personeelsleden meldden dat zij van hun universiteitsdirecteuren te horen kregen dat zij niet zouden worden gestraft als ze voor 11 mei weer aan het werk zouden gaan, meldde de krant Irrawaddy (https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-looks-to-replace-str…).

De militaire raad "heeft verschillende onrechtvaardige middelen gebruikt, waaronder druk op families, in een poging om de CDM-strijd van docenten en personeel aan verschillende universiteiten te onderdrukken door posities en andere stimulansen aan te bieden, enkele vooraanstaande docenten te arresteren en gevangen te zetten, te doden, te intimideren en pogingen tot dwanguitoefenung," zei de Vereniging van Universitaire Docenten.

Volgens het comité werden het functioneren en de legitimiteit van de militaire regering "ernstig ondermijnd" door de weigering van het personeel om weer aan het werk te gaan.

Sommige docenten keren echter terug onder druk van arrestatie of ontslag. Een docent wiskunde aan de Universiteit van Mawlamyine zei dat ongeveer 80 procent van de docenten aan de universiteit zich had aangesloten bij de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging, waaronder zijzelf, maar ze schatte dat dit aantal nu was gedaald tot 60 procent, omdat de docenten vreesden voor hun baan.

Het raakte bekend dat het militaire regime de ouders van enkele van de bijna 700 vastgehouden kinderen en tieners uit rijke families, die zijn gearresteerd wegens antiregime activisme, om steekpenningen vragen nadat ze hen de valse hoop hadden gegeven op de vrijlating van hun kinderen. Aan sommige gezinnen is 5.000.000 kyats (ongeveer 3.200 dollar) of meer gevraagd in ruil voor deze beloften die later vals blijken te zijn want ze zijn niet vrijgelaten. De corrupte functionarissen controleren alleen of de kinderen in orde zijn achter de tralies en geven deze informatie door aan de bezorgde ouders, of ze nemen namens de ouders eten mee (https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-extorting-cash-from-…).

Protesten en repressie gaan door

Volgens studentenvakbonden zijn er in heel Myanmar maar weinig studenten komen opdagen sinds de universiteiten weer open zijn. De meeste studenten blijven deelnemen aan de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging.

De mensen blijven protesteren tegen de militaire dictatuur, ook al gebruikt de militaire regering geweld om burgers te intimideren, en heeft zij elke dag nieuwe dossiers geopend tegen onderwijzend personeel en andere beroepsgroepen die deelnamen aan CDM-activiteiten.

Tegelijkertijd gaan de militairen door met het martelen en doden van burgers. Een afgestudeerde aan een medische universiteit stierf nadat hij uit een gebouw was gevallen toen de militairen op 9 mei een inval deden in het appartementencomplex in Thanlyin Township, Yangon, waarbij 14 mensen werden gearresteerd en geblinddoekt. "Hoewel in de eerste berichten stond dat hij viel, hebben sommige media i sindsdien gemeld dat hij werd geduwd door zogenaamde politie en soldaten," aldus de mensenrechtengroep Assistance Association for Political Prisoners (AAPP).

Mg Zin Ko Htun, een eerstejaars student aan het Government Technological College (GTC), Myingyan, werd op 12 mei door militairen ontvoerd in Talote town, Myingyan Township, in de regio Mandalay. Hij stierf “tortured to death” de volgende dag tijdens een militair verhoor. Zijn familie werd door de militaire raad op de hoogte gebracht en verteld het lichaam terug te halen, meldde de studentenvakbond van Myingyan GTC op haar sociale media-pagina (https://www.irrawaddy.com/news/burma/student-tortured-to-death-after-my…).

"Ondervraging onder dit 'terroristische' regime staat bekend als ernstig, dus wordt aangenomen dat deze student stierf na te zijn gemarteld, en door een gebrek aan medische aandacht voor zijn schotwond," schreef AAPP in haar dagelijkse briefing.

Op dezelfde dag werd een tweedejaars student scheikunde, Maung Kyaw Zin Oo, aan de Myingyan Universiteit, ontvoerd tijdens een gevecht in het dorp Talote, Myingyan Township. Het incident vond plaats nadat de plaatselijke bevolking i zich verzette toen militairen het dorp binnenvielen en meer dan 100 dorpelingen arresteerden, waaronder vrouwen, kinderen en bejaarden. Jonge mensen werden geslagen, gearresteerd en ondervraagd, aldus getuigen (https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-junta-forces-detain-dozens-of-civilians-in-village-raid.html en https://www.frontiermyanmar.net/en/myanmar-teen-describes-juntas-brutal…).

Militairen proberen ook mensen te arresteren die protesteren door muren en poorten rood te schilderen (als teken van bloed). Vier militaire voertuigen reden op 5 mei de hoofdingang van de Yangon Technological University binnen om studenten, die rode verf op de muren van de poort van de universiteit hadden gespoten, te arresteren. Op 9 mei werd een groep studenten van de Yadanabon Universiteit in Mandalay vanuit een gecamoufleerde 'burgerauto' beschoten nadat zij waren teruggekeerd van een protest. Sommigen raakten gewond toen ze werden gearresteerd. Het aantal studenten dat bij het gewapend verzet aansluit groeit aan (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=2021040820504572).

Zelfs de BBC maakte op 16 mei melding van de gevechten in Mindant, in de Chin staat. Mindat is een van de vele steden waar tegenstanders van het leger zich hebben bewapend. Na drie weken lang vechten tegen de lokale bevolking, die voornamelijk bewapend is met zelfgemaakte jachtwapens, heeft het leger de stad opnieuw onder controle. Het leger gebruikte burgers als menselijk schild tijdens de gevechten (https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmar-juntas-troops-use-civilian…). Daarop hebben de vrijwilligers van de Chinland Defence Force zich in de bergachtige jungle teruggetrokken. Het leger werd gedwongen om helikopters te gebruiken om troepenversterkingen aan te brengen, aangezien ten minste drie van haar wegkonvooien in een hinderlaag liepen. Buurtbewoners in Mindat richtten een zogenaamd People's Administration Team op, waarbij ze verklaarden dat ze de autoriteit van de militaire regering niet erkenden (https://www.bbc.com/news/world-asia-57134964).

In totaal werden op 15 mei 5073 mensen vastgehouden; 90 van hen zijn veroordeeld. Voor ongeveer 1659 personen is een arrestatiebevel uitgevaardigd; van hen zijn er 20, die nog niet konden gearresteerd worden, veroordeeld tot de dood bij verstek en 14 tot drie jaar gevangenisstraf met dwangarbeid.

“Ondanks al deze gruweldaden wordt er geen effectieve actie ondernomen tegen de terroristische groepering (lees: de Tatmadaw). Birma krijgt algemene verklaringen van ASEAN maar geen actie - alleen stilte. Dit moedigt de militaire dictatuur aan en vertraagt de democratie” concludeert de AAPP (https://aappb.org/?p=15066).

NUG ontwikkelt interim-onderwijsplan

Voor 53 universiteiten in heel Myanmar zijn door de Nationale Eenheidsregering (NUG), de alternatieve regering bestaande uit voormalige volksvertegenwoordigers van de Nationale Liga voor Democratie die werden verkozen tijdens de verkiezingen van november 2020 - door de staatsgreep van februari ongeldig verklaard - en vertegenwoordigers van de etnische minderheidsgroepen van Myanmar, universitaire interim-bestuursraden gevormd. Zaw Wai Soe, minister van Onderwijs van de NUG, kondigde op 11 mei aan dat de NUG zal samenwerken met deze bestuurlijke interim-raden. Ook aan een interim-plan voor het voortgezet onderwijs wordt gewerkt.

Anderzijds zijn zo'n 32 personen, waaronder adjunct-stafhoofden, professoren van universiteiten en enkele ambtenaren van verschillende departementen van het ministerie van Onderwijs, die CDM-onderwijspersoneel hebben bedreigd of onder druk hebben gezet, op 26 april door de Myanmarese regering van nationale eenheid (NUG) op een zwarte lijst geplaatst. Zaw Wai Soe kondigde aan dat de volksregering (NUG) de op de zwarte lijst geplaatste personen of hun posities niet zou "erkennen".

Ja Htoi Pan, een lid van de etnische Kachin groep, vertelde dat er een federaal onderwijssysteem zal worden opgezet onder een NUG-bestuur. Ze zei dat de NUG in de tussentijd werkt aan een voorlopig onderwijsplan om ervoor te zorgen dat het onderwijs doorgaat.

Het plan voor de langere termijn zou een federaal, gedecentraliseerd onderwijssysteem zijn, zei ze, waarbij ze het voorgestelde onderwijssysteem onder de NUG beschreef als zo verschillend van het militaire systeem, dat het was als "water en vuur".

Myanmar heeft vele decennia onder een dictatuur geleefd, en het onderwijs is achtergebleven, vooral het onderwijs aan de etnische minderheden van Myanmar, vervolgde ze. De NUG wil "een vorm van onderwijs die het vermogen om vrij te denken aanmoedigt en creativiteit stimuleert. Het is onderwijs dat logisch denken bevordert". "Kinderen zullen in staat zijn om internationaal te concurreren. De kwaliteit van het onderwijs in Myanmar zal verbeteren", beloofde ze.

De vorige NLD-regering had geprobeerd het onderwijs te hervormen en een gedecentraliseerd beleid te voeren. Het omvatte onafhankelijk onderwijs (voor etnische regio's), maar dit was in de praktijk niet mogelijk omdat de (militaire) grondwet van 2008 de meeste macht i aan het centrum gaf, zei Ja Htoi Pan. "Het was niet het onderwijs dat wij etnische volkeren wilden. Het federale onderwijs [systeem] dat we nu plannen, is goed voor iedereen, ook voor etnische minderheden. Zij zullen in staat zijn om het soort onderwijssysteem te creëren dat zij wensen - het soort systeem dat hen in staat zal stellen om hun talen, cultuur i en geschiedenis, en verhalen te beschermen." Ze zei dat met decentralisatie en het delen van macht met lokale overheden, federaal onderwijs succesvoller en gedecentraliseerd zal zijn (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210506230745241).

Een federale online universiteit

Ondertussen heeft de studentenvakbond van de universiteit van Yangon de oprichting aangekondigd van een federale online universiteit om de "vertraging" van het onderwijs onder het militaire regime goed te maken. "We proberen ook colleges te geven via radio- en televisiekanalen. Bedacht door en gebruikmakend van ideeën en visies van studenten die in de voorhoede van de federale democratiebeweging staan", aldus de bond in een verklaring.

De nieuwe online universiteit is mogelijk gemaakt door de inspanningen van studentenvakbonden, leraren en professoren die deel uitmaken van de burgerlijke ongehoorzaamheidsbeweging en academici, zowel uit binnen- als buitenland, zei de bond.

De Federale Universiteit zou een leer- en onderwijsomgeving creëren die vrij en kritisch is, experimenteren aanmoedigt en onderzoeksgericht is. De universiteit heeft een netwerk opgezet tussen scholen en universiteiten in de gefederaliseerde etnische gebieden van Kachin, Karen, Karenni, Mon en Shan, alsmede autonome instellingen van het vasteland van Myanmar (https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210423115051629).

Jan Servaes

De auteur was UNESCO i-Chair in Communication for Sustainable Social Change aan de University of Massachusetts, Amherst. Hij doceerde ‘internationale communicatie’ en ‘communicatie voor sociale verandering’ in Australië, België, China i, Hongkong, de V.S., Nederland en Thailand, naast verschillende korte projecten aan ca. 120 universiteiten in 55 landen. Jan Servaes is hoofdredacteur van het Springer ”Handbook of Communication for Development and Social Change’' (2020).

Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier