Wie in het Zuiden de ecologische noodtoestand analyseert, ziet zich geconfronteerd met vijf grote dilemma’s. Dat vertelt ons het jongste nummer van Alternatives Sud.
Allereerst, staat de ecologische crisis centraal of marginaal? De vraag lijkt irrelevant, want al ruim een halve eeuw waarschuwen wetenschappelijke en maatschappelijke stemmen ons voor de ecologische rampen die steeds sneller door allerlei rapporten worden bevestigd. De relevantie ervan volgt uit de harde vaststelling dat de werkelijke financiële, economische en politieke machthebbers weigeren de logica van het huidige economische model te herzien. De waarheid is dat ze zo de ecologische crisis ontkennen.
Is het Zuiden dan betrokken partij of onverschillig? Het staat onomstotelijk vast dat de ecologische crises het eerste en het zwaarst de regio’s en bevolkingi in het Zuiden treffen. Maar vertaalt zich dat wel in grote betrokkenheid? In ecologische politieke bewegingen? In sociaalecologische strijd tegen de dominante extractie economiei die tal van ontwikkelingslanden zwaar treft? En hoe dan wel?
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Zijn de verantwoordelijkheden gemeenschappelijk of gedifferentieerd?Al sinds de Aardetopi in Rio de Janeiro in 1992 vindt een revolutionair principe ingang: aangezien landen een heel verschillende rol speelden in de milieu-achteruitgang, delen ze wel een gezamenlijke verantwoordelijkheid maar wordt die verschillend ingevuld. De zogenaamde ontwikkelde landen aanvaarden hun specifieke verantwoordelijkheid. Bijna dertig jaar later blijft de vertaling van dat principe heel mank.
Draait het om grijs of groen kapitalisme? Met andere woorden, draait het erom of het kapitalisme zich verder blijft vastrijden in een business as usual scenario? Dan wel of we er komen met een groene economiei of een Green Deali waarvan vandaag, zeker in Europa, veel sprake is? Het is onzeker of de gerealiseerde groene economiei ons echt uit de vele ecologische crises zal helpen, evenzeer of zij ook sociale ambities waarmaakt, en zelfs of ze haalbaar zal blijken, versta o.a. of de nodige investeringen gedaan zullen worden.
Hervormen of transformeren? Vele voorstellen gaan in de richting van voorrang geven aan het sociale en ecologische, afstand nemen van een kapitalistische globaliseringi en prioriteit geven aan gemeengoedi boven privé-accumulatie. Ze prefereren doorgaans ook minder vermarkting, minder mondialisering en meer democratie en rechtvaardigheid. Er blijven uiteenlopende visies over hoe die sociale, ecologische of sociaalecologische transitiei er moet uitzien.
Vooral oogt daar de conclusie die de concrete realiteit ons toont. Er zit meer van het oude aan te komen, meer dan iets heel nieuw dat antwoord biedt op de grote uitdagingen. Blijft de vraag waar de maatschappelijke krachten huizen om de wind sterk uit een andere richting te laten waaien? (db)
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
De Ecopower CoopWijzer is vernieuwd met de resultaten van 2018. Veel blijft positief. Maar het financiële verlies van 1,25 miljoen euro valt meest op. Dat vraagt uitleg.
Welke politiek voeren om de industrie in Europa klimaatneutraal te maken? Welke industriële strategie is er nodig om zulke transitie te doen slagen in de komende dertig jaar? Welke instrumenten heeft een overheid daarvoor te beschikking?
Zeven Franstalige en Nederlandstalige politici hebben gedebatteerd over migratie en ontwikkeling. Zij deden dat na de presentatie van het Caritas International rapport Ons gemeenschappelijk huis.
Een fictieve krant uit 2024 - The Fair Times – bericht over wat in Europa verwezenlijkt zou kunnen zijn op het gebied van duurzame consumptie en productie.
POLITIEKE DWAASHEDEN 4. De politiek is weggegleden van zelfs maar de schijn van eerlijke fiscaliteit. Dat ondermijnt sociale rechtvaardigheid en milieuvriendelijkheid, zo belangrijk voor goede samenlevingen.
Vele mensen hebben te weinig toegang tot informatie. Maar het tegengestelde bestaat ook, dan heb je informatieruis. In de globale informatiesamenleving worden we overspoeld door een zee van informatie en nog meer door een oceaan van losse gegevens die talloze media elke seconde uitspuwen. Die overdaad aan ongestructureerde informatiegegevens maakt degenen die er aan geraken niet noodzakelijk wijzer. De informatiestroom is zo overvloedig en zo sterk geworden dat weinigen hem nog kunnen verwerken en op zinvolle wijze structureren. Dat geldt zelfs voor wetenschappers, journalisten en al die anderen die beroepshalve met de grondstof informatie werken. Onze ononderbroken jacht op informatie riskeert de kennis te doden. We dreigen allemaal samen te verdrinken in een zee van gegevens die we niet meer kunnen omzetten in weten. Of nog minder in bruikbare kennis en zinvolle macht die we kunnen aanwenden om onze grote en kleine problemen te counteren. In plaats van kennis en macht te schenken, laat de informatieoverdaad ons achter in verwarring en onmacht.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Dat de Verenigde Naties in 1992 op de VN-Conferentie over Milieu en Ontwikkeling 172 landen kunnen verzamelen, is een verrassend aangename evolutie. Ze illustreert hoe de bewustwording van de risico’s die we lopen met de opwarming van de aarde en het razendsnel uitsterven van planten en dieren, vrij snel redelijk ver is doorgedrongen. Er komt zelfs besluitvorming op die Aardetop. Het raamverdrag inzake klimaatverandering wordt goedgekeurd. Ook het Biodiversiteitsverdrag ziet het levenslicht. En met Agenda 21 wordt zelfs een heus actieplan voor duurzame ontwikkeling afgesproken, weliswaar op vrijwillige basis.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Green Deal: geen nieuw ideeAls de Europese Unie op 11 december 2019 haar voorstel van Green Deal lanceert, is ze daarmee lang niet de eerste.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
zie commons
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
