Ongelijkheid: het grote politieke thema van de 21ste eeuw

Ongelijkheid is het thema van het nieuwste boek van Rik Coolsaet - De geschiedenis van de wereld van morgen - waar hij met het Koninklijk Instituut voor Internationale Relaties een internationale conferentie over organiseerde.

Het thema kan verbazen, want totnogtoe is enkel armoedebestrijding de officiële prioriteit en die ‘armoede i' wordt beschouwd als absolute en extreme armoede i, los van elke overweging over inkomensongelijkheid. Dat is meteen ook het zwaktebod van het ‘armoedeverminderingsbeleid' van de Wereldbank i of van de Millenniumdoelstellingen van de VN. Zelfs Europees commissaris voor Ontwikkelingssamenwerking i Louis Michel had het in zijn inleiding over ‘de vloek van de rijkdom' en de werkelijke onrechtvaardigheid in de wereld.

André De Coster van de KU Leuven toonde aan dat veel er op wijst dat de ongelijkheid in de wereld toeneemt. Peter Townsend van de London School of Economics verwierp de internationale armoedemetingen en pleitte voor een internationaal sociaal beleid, met een soort van Tobin Taks. Een nog meer uitgesproken voorstander van zo'n mondiaal beleid was Bob Deacon van de Universiteit van Sheffield. Een ideaalbeeld is gauw geschetst, zo stelde hij bij zijn voorstellen voor een meer evenwichtige VN met herverdelingsbevoegdheid, maar we zullen wellicht met minder genoegen moeten nemen. Hij denkt aan een soort ‘wereldregionalisme' die regio's solidair laat samenwerken. Ook Bea Cantillon verwees naar het belang van mondiale herverdeling en zelfs Françoise Moreau van de Europese Commissie stelde dat men ‘beyond' de Millenniumdoelstellingen moest kijken.

Meest interessant was dat het thema van de ongelijkheid in verband werd gebracht met de nieuwe internationale ordening en met het denken over veiligheid i. Want niet extreme armoede i is een bedreiging, wel kan de ongelijkheid dat worden.

Robert Wade pleitte voor controles op het kapitaalverkeer, ook al is dat momenteel nog een taboe. Luc Cortebeeck van het ACV ten slotte bepleitte de ‘waardig werk i' agenda van de Internationale Arbeidsorganisatie i waarrond de vakbonden i en de Belgische ngo's volgend jaar campagne gaan voeren.

Deze conferentie kan een mijlpaal worden voor het ontwikkelingsbeleid. Ongelijkheid bleef immers al te lang onbesproken, en als het al aan de oppervlakte kwam, dan ging het om gelijkheid van kansen. De inkomensongelijkheid wordt echter almaar groter, binnen de landen, tussen de landen en tussen de mensen, wereldwijd. De extreme armoede i mag ondertussen dan misschien verminderen, maar bij een toenemende ongelijkheid groeit het risico op verzet en protest. Solidariteit en herverdeling zijn daarom dringend nodig en dat vergt een andere politieke krachtsverhouding.

met dank aan Francine Mestrum

Klik hier voor het volledige artikel

Klik hier voor een uitgebreid artikel van Francine Mestrum over ongelijkheid (Engels)

Klik hier voor meer info. en bestellen boek Rik Coolsaet, De geschiedenis van de wereld van morgen