Home

Rijkdommen van Congo vroeger en nu

16 mei 2007

Het duurde een tijdje vooraleer koning Leopold II de grote Belgische kapitaalgroepen wist te overtuigen om volop in ‘zijn’ privékolonie Congo te investeren. De risico’s waren in de woelige begindagen nog te groot en de kansen op winsten groter in meer stabiele landen zoals Rusland, China of Argentinië. Maar een keer de grote koloniale compagnieën de rijkdommen van Congo (vooral dan de ondergrondse ertsen van Katanga) hadden ontdekt, stroomden de winsten overvloedig naar de aandeelhouders in het moederland. De Antwerpse doctor in de Toegepaste Economische Wetenschappen, Frans Buelens, schreef er een omvangrijk studiewerk over: Congo 1885-1960. Een financieel-economische geschiedenis. Buelens weerlegt hiermee glashelder de ‘burden of empire-theorie’ die stelt dat een kolonie veeleer een bodemloze put was dan een wingewest. Grote bedrijven zoals Union Minière (Société Générale, nu Umicore) of Unilever hebben in het koloniale Congo de basis gelegd voor de succesvolle ondernemingen die ze nu nog altijd zijn. Maar ook de minder bekende namen van de Belgische industriële wereld hebben toentertijd flink verdiend aan hun Congolese investeringen. Sommigen hadden na nauwelijks twee jaar hun startkapitaal al terugverdiend. Bovendien zorgde het systeem van de concessiemaatschappijen (dat o.a. werd toegepast bij de aanleg van spoorwegen) ervoor dat eventuele financiële risico’s door de overheid werden gedekt.
Ook de voorbije tien jaar stonden de bodemrijkdommen van Congo weer in de belangstelling. Alle betrokken partijen in de verwoestende oorlog die meer dan vier miljoen slachtoffers maakte, hebben geprobeerd zich meester te maken over een stuk van die taart. Nu Congo opnieuw een democratisch verkozen regering heeft, is de tijd rijp om een aantal mijncontracten eens grondig door te lichten en ervoor te zorgen dat de rijkdommen maximaal ten goede komen aan de ontwikkeling van het land. Een brede coalitie van internationale en Congolese NGO’s heeft dit dossier grondig voorbereid en lijkt nu voorzichtig gehoor te vinden

Frans Buelens, Congo 1885-1960. Een financieel-economische geschiedenis, Antwerpen 2007, uitgeverij EPO, 671 p.
U kan het boek bestellen met een mail naar info@globalsociety.be, vergeet niet uw adres mee te delen, betalen na ontvangst met bijgevoegde factuur.
Interview met Frans Buelens in ‘Knack’ van 11 april 2007
http://www.knack.be/archief/index.jsp
‘Een rechtvaardig aandeel voor Congo’, stand van zaken op portaalsite 11.be
http://www.11.be/index.php?option=content&task=view&id=102121

Regio's: 
Afrika
Landen: 
Congo (Democratische Republiek)
Thema: 
Economie
Ontwikkeling

Lees ook

Migranten zijn van essentieel belang voor de Zuid-Afrikaanse economie

27 mei 2008

De recente uitbarstingen van geweld tegen buitenlanders in Zuid-Afrika heeft de aandacht getrokken op de grote breuklijnen die bestaan in de Zuid-Afrikaanse postapartheidssamenleving. Vooral de extreme armoede waarin vele miljoenen dagelijks moeten overleven in de townships rond de grote steden is schrijnend. De fors gestegen prijzen voor basisvoedsel deden de ketel ontploffen. De analyses van de oorzaken van het xenofoob geweld lopen evenwel sterk uiteen.

Zowel vakbonden als werkgeversorganisaties zijn het erover eens dat de buitenlandse arbeidskrachten een essentiële rol spelen in de Zuid-Afrikaanse economie. Indien het geweld zou aanhouden en zou leiden tot een massale uittocht van de buitenlanders kan dat de economische sleutelsectoren diepgaand ontwrichten.

Rijke landen zouden veel meer kunnen doen voor Afrika: Commitment to Development Index for Africa

27 mei 2008

Over de zin en onzin van ontwikkelingssamenwerking voor de échte ontwikkeling van de armste landen, vooral dan in Afrika, zijn al talloze rapporten volgeschreven. Meestal beperken die zich tot ontwikkelingshulp in de strikte zin: financiële transfers van Noord naar Zuid. Op 26 en 27 mei buigt de EU-ministerraad voor Algemene Zaken en Buitenlandse Betrekkingen (GAERC) zich in Brussel over de vraag hoe de Europese ontwikkelingsinspanningen effectiever kunnen bijdragen tot het bereiken van de VN-Millenniumdoelstellingen in de armste landen. Volgens Concord, de koepel van Europese NGO's, is er reden tot grote ongerustheid. Ondanks herhaalde beloften om de officiële hulp op te voeren, daalde die van de EU-landen van 0,41 procent van het BNP in 2006 tot 0,38 procent in 2007.

Visies op de toekomst van Afrika

14 mei 2008

In het kader van Amsterdam Wereldboekenstad organiseert het Nederlandse Tropenmuseum op 15 mei een lezingenmiddag met debat over ‘visies op de ontwikkeling van Afrika'. Auteur, dichter en bezieler van de Afrikaanse romanreeks ‘In de Knipscheer', Jan Kees van de Werk, presenteert er zijn kijk op Afrikaanse vraagstukken en oplossingen. Van de Werk geeft in zijn nieuwste boek Sahara, stad en savanne zijn persoonlijke indrukken weer tijdens een maandenlange reis door zijn geliefde West-Afrikaanse landen Mali en Niger. Landen van dichters en koraspelers, nomaden, grote afstanden, droogte, slechte en stoffige wegen, en conflicten met de Toeareg-bevolking. Vraagstukken over de zin en onzin van ontwikkelingshulp gaat hij daarbij beslist niet uit de weg.