De Panama Papers zijn zonder twijfel van uiterst groot belang voor het besef dat een flink aantal (super)rijken op deze aarde niet hun eerlijke deel leveren aan de samenleving. Welgemeend proficiat voor het vele journalistieke werk.
Maar wat moeten we aan met de bewering dat dit ‘het grootste onderzoek uit de geschiedenis van de journalistiek’ zou zijn? Voor zover we weten, steunt dit werk op juist geteld één persoon die uit eigen beweging klokkenluider zou zijn geworden en zelf twee journalisten heeft gecontacteerd om hen vervolgens miljoenen documenten te bezorgen. Tot zover niets actief journalistiek onderzoek… Vervolgens ontvangen honderden journalisten elk een deel(tje) van deze vracht informatie om te verwerken. Het gaat dus om een verstandige heel doorgedreven arbeidsverdeling, als procedé vergelijkbaar met één iemand die de locatie van een ertsrijke site verneemt, waarna het ontginningswerk wordt gedaan door honderden mijnwerkers.
Let wel, het is een zegen voor de mondiale samenleving dat de journalistieke gemeenschap dergelijke samenwerking voor elkaar krijgt, en klokkenluiders een wereldwijd informatief vangnet kan aanbieden.
Daarnaast zou actief journalistiek onderzoek naar de aard van de bron – binnen of buiten het bedrijf – en naar de motivatie heel interessant en belangrijk kunnen zijn. Zeker de betrokken journalisten kunnen maar beter goed weten in welk verhaal ze meespelen. Want mogelijk is ook dat nieuwswaardig voor de ruime samenleving. Misschien moeten andere journalisten dit onderzoek voeren zodat we beter geïnformeerd geraken dan uit één onbekende bron. (db)
Lees ook