We plukken bijna allemaal graag de vruchten van een economiei waarin de vrije markt een grote rol speelt. Een auto, fiets, gsm, dvd speler, kleding, eten, voor geldi is het allemaal te koop. Je hoeft niet diep na te denken om te beseffen dat al die welvaart niet alleen verdeeld maar ook geproduceerd moet worden. Dan is het maar een stap om het belang te ontdekken van het recht om te ondernemen, om welvaart te creëren dus, en van het recht op kapitaali. Ik ben dus in geen geval tegen ondernemers of tegen bedrijveni, ik besef heel goed dat ze – gelukkig maar – tot heel veel in staat zijn. Maar ik geloof ze niet blindelings.
Ik geloof het niet als ik de woordvoerster van de multinational Monsanto, producent van zaden, onkruidbestrijders en biotechnologie, hoor vertellen hoe goed ze het wel menen met de boeren, hun stakeholders weet u wel, en dat in een gelijkwaardige relatie… een kind kan zien dat er van gelijkwaardigheid geen sprake is maar dat de boeren de door Monsanto vastgelegde prijs betalen voor de producten waarmee het bedrijf hen heeft weten te verleiden… ik geloof het niet meteen als de woordvoerster van Suez – Ondeo op een congres over water iedereen wil doen geloven dat haar bedrijf toch in de eerste plaats een menslievende instelling is die iedereen op deze wereld aan water willen helpen… dit is al te doorzichtig, het geldt hoogstens voor mensen die genoeg geldi hebben om dat water te betalen…
Er is wel een reden waarom grote bedrijveni dit vertellen. Ze merken dat de samenleving kritischer wordt. Het volstaat niet langer om goede producten of diensten aan te bieden en winst te maken. Ze moeten zich meer en meer verantwoorden voor de manier waarop ze werken : helpen ze het milieu niet om zeep? behandelen ze hun werknemersi zoals het hoort? hoe zit dat bij hun onderaannemers en leveranciers? Herinner u het protest wanneer Shell in 1995 het olieplatform Brent Spar in zee wil dumpen, en de verontwaardiging in datzelfde jaar en ook tegen Shell n.a.v. de terechtstelling in Nigeria van negen Ogoni-activisten die zich verzetten tegen de vervuilende oliewinning bij hen terwijl de oliewinsten naar Shell en de regering vloeien. Sindsdien is in de bedrijfswereld en daarbuiten een stroming gegroeid die ijvert voor ethisch ondernemen, een wat vaag begrip. Beter is het te spreken van maatschappelijk verantwoord of duurzaam ondernemeni : bedrijveni moeten niet enkel winstgevend of economisch leefbaar zijn, ze moeten ook de sociale en de ecologische balans van hun activiteiten in rekening brengen. In het Engels spreekt men van de tripple bottom line, de drie p’s – profit, people en planet -, in onze taal misschien best vertaald met winst, mensen en aardei, drie woorden die nu bijvoorbeeld vooraan op het jaarverslag van Shell prijken. Eigenlijk is er nog een vierde bottom line want ook cultuur verdient respect, maar dat terzijde. We belanden bij de kernvraag: is het meer dan schone schijn, dat sociaal en ecologisch verantwoord ondernemen? Hoe vermijden bedrijveni dat het alleen maar een marketingverhaal is en finaal altijd die ene bottom line, de winst, primeert? Hoe kunnen Amerikaanse topmanagers dit verhaal vertellen zonder dat het naar hypocrisie ruikt? zij verdienen nu al in één jaar evenveel als waar een gewone medewerker in hun bedrijf vijfhonderd jaar voor moeten werken. Toch is er voortgang mogelijk op weg naar verantwoord ondernemen. Zo kan allereerst een stabiel aandeelhouderschap fors helpen om bedrijveni verder te doen kijken dan economische resultaten alleen. Minstens even belangrijk is het aantrekken van echt onafhankelijke bestuurders die de sociale en ecologische maat nemen van de onderneming en hardnekkig ijveren om het respect voor mens, samenleving en milieu te vertalen in duidelijke ambities, gebudgetteerd, gepland en geëvalueerd. Zij moeten garanderen dat het management niet altijd alleen op financiële winst wordt afgerekend. Vanzelf zal het niet gaan, onze bedrijveni zullen moeten leren – ook in hun eigen lange termijnbelang - om dergelijke ‘rare snuiters’ binnen te halen. Zonder de revolutie te prediken, is het ten slotte echt zo zot dat werknemersi veel meer te zeggen zouden krijgen in hun bedrijveni, zelfs dat ondernemingen eigenlijk meer in handen van hun werknemersi horen te zijn? Anders is al dat human resources gepraat over werknemersi als grootste kapitaali toch praat voor de vaak? Maak u zelf niet wijs dat dit alles luchtspiegelingen zijn. Op al deze terreinen zijn er voorbeelden te vinden van héél succesvolle bedrijveni die werki maken van verantwoord ondernemen, die scrupuleus hun werkwijze bijsturen om nog hogere sociale normen te halen, om honderd procent groene energie te gebruiken en tot nulvervuiling te komen, om hun werknemersi mede-eigenaar te maken en vooral, mee het beleid te laten bepalen. Het is boeiend om zien dat zelfs de coöperatieve samenwerking niet langer refereert aan bijna vervlogen tijden. Nee, vandaag zien we nieuwe coöperatiesi, ondernemende mensen die hun economische activiteiten ook sociaal en ecologisch verantwoord willen uitoefenen hebben de coöperatiei herontdekt, van een kaasmakerij tot een reclamebureau. Maar het gebeurt allemaal veel en veel te weinig. We zijn niet echt een voorloper in verantwoord ondernemen. Jammer, want de wereld heeft hard nood aan ondernemers die mee aan de wereld van morgen sleutelen, waarin er zinvol en fatsoenlijk betaald werki is voor de honderden miljoenen werklozen en de nodige welvaart op duurzame wijze tot stand komt. Het maatschappelijk draagvlak daarvoor groeit snel, of in meer economisch jargon, de window of opportunity draait reuzengroot open, het zijn slimme en verantwoordelijke ondernemers die daar nu snel gebruik van maken.
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Dirk Barrez, journalist en auteur, 29 september 2004
Overname van de brief door niet-commerciële initiatieven of verenigingen mag, mét volgende bronvermelding: Dirk Barrez, PALAi nieuwsbrief over onze globaliserende wereld, voor gratis abonneren en forum surf naar www.globalsociety.be. Wij vernemen dat graag met een mail naar info@globalsociety.be
Labels, normen, duurzaamheidsrapportering, codes … Het is een bijna onmogelijke opgave om door dat bos aan initiatieven te ontdekken welke bedrijven echt duurzaam ondernemen, zowel sociaal, ecologisch, democratisch als financieel-economisch. Stopt eindelijk die wildgroei?
Al heel lang groeit het besef dat louter economische groei niet te rijmen valt met een ecologische verantwoorde en sociaal rechtvaardige economie. Daarom vragen Nederlandse organisaties aan media om niet langer te juichen over BNP groeicijfers.
Het hoogtij van de antiglobaliseringsbeweging speelt zich twintig jaar geleden af met het Wereld Sociaal Forum en massabetogingen in Genua en elders. Wie ze wil zien herleven en echt impact hebben - want slechte globalisering is erger dan ooit - kent best de lessen van een lange geschiedenis.
Het chiptekort in de mondiale productieketen van auto’s slorpt alle aandacht op. Voor het vele onheil dat de winning van bauxiet, nodig om aluminium te maken voor al die voertuigen, meebrengt, is er amper belangstelling.
De duurzame ontwikkelingsdoelen zijn de opvolger van de millennium (ontwikkelings)doelstellingen. Ze maken de kern uit van een actieplan met als titel Onze wereld transformeren: agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling dat officieel wordt gelanceerd door staatshoofden, regeringsleiders of hun afgevaardigden op de VN-top van 25-27 september 2015 in New York.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Is naast arbeid, grondstoffen en kennis één van de middelen die ons helpt om welvaart te scheppen. Kapitaal kan variëren van grond tot zware industriële infrastructuur tot ruime financiële middelen. Ons grootste kapitaal om economische rijkdom voort te brengen is ongetwijfeld de Aarde. Als we er duurzaam mee omspringen, is het een onuitputtelijke bron van zuiver water, voedsel, hernieuwbare energie en hernieuwbare grondstoffen. Het is wel ironisch om vast te stellen dat ons economische systeem die Aarde zwaar miskent en dus eigenlijk zeer antikapitalistisch tekeergaat.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
zie maatschappelijk verantwoord ondernemen
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Is naast arbeid, grondstoffen en kennis één van de middelen die ons helpt om welvaart te scheppen. Kapitaal kan variëren van grond tot zware industriële infrastructuur tot ruime financiële middelen. Ons grootste kapitaal om economische rijkdom voort te brengen is ongetwijfeld de Aarde. Als we er duurzaam mee omspringen, is het een onuitputtelijke bron van zuiver water, voedsel, hernieuwbare energie en hernieuwbare grondstoffen. Het is wel ironisch om vast te stellen dat ons economische systeem die Aarde zwaar miskent en dus eigenlijk zeer antikapitalistisch tekeergaat.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
