De coronacrisis maakt olie spotgoedkoop door het verbruik in elkaar te doen klappen. Gaan we nu de fossiele industrie en hun bankiers redden? En zo de snelle overgang naar hernieuwbare energie - nog altijd hoogdringend - zwaar hinderen? Of kiezen we verstandig?
Onze wereld drijft, nog altijd, vooral op fossiele brandstoffen, in de eerste plaats olie. De prijs van die olie tuimelt nu naar beneden, een gevolg van de mondiale tournee van het coronavirus. Sommigen zien dat wellicht als een ‘geluk’ bij een ongeluk. Het zal heel wat consumenten plezieren, een onverwachte meevaller in zware tijden, en wellicht ook klimaatactivisten die, hoe kwalijk ook de reden is, toch de dalende broeikasgasemissies verwelkomen.
Het is echter belangrijk om verder te kijken. De meer dan terechte aandacht voor corona is en wordt overal een heel zware belasting voor de politiek, de samenleving, de bedrijveni, de financiële instellingen… Die overbelasting houdt grote gevaren in op minstens twee terreinen.
Verdienen fossiele brandstoffen bescherming?
De lobbykracht van de olie- en gassector is nog altijd torenhoog. Daarbij komt de kracht van de grote systeembanken. Want, hoe ongelooflijk dit ook mag klinken, vijfendertig van die grootste banken hebben sinds het klimaatakkoord van Parijsi in 2015 elk jaar opnieuw nog meer geïnvesteerd in fossiele energie, in totaal een duizelingwekkende 2700 miljard dollar. Zo blijkt uit het Banking on Climate Change. Fossil fuel finance report 2020. 'Koploper' is JPMorganChase. Zijn er ook bij, BNPi Paribas (plaats 13), Deutsche Bank (19) en ING (25).
Het gevaar is reëel dat de politiek, bijna dolgedraaid in de coronacrisis die tal van ‘zekerheden’ onderuit haalt, bezwijkt onder hun gezamenlijke druk en overgaat tot de redding van olie- en (schalie)gasbedrijven, en zo ook van de grootste banken die zich anders zwaar verbranden aan niet meer te recupereren fortuinen. Hoe? Door de zogenaamde financiële bazooka van de overheden - goed voor vele honderden, zelfs duizenden miljarden - ook in te zetten voor het opkopen van hun schulden.
Opnieuw betaalt de samenleving dan voor de stommiteiten van deze grootbanken die in volle klimaatcrisis hernieuwbare energie blijven verwaarlozen en integendeel een veelvoud investeren in fossiele energie. Zo verergeren we tegelijk ook het tweede gevaar dat verder opduikt.
Of houden politici het hoofd koel en komen ze tot de conclusie dat de fossiele brandstoffenindustrie geen bescherming verdient? Dus evenmin de ‘fossiele’ banken voor hun onverantwoorde klimaatkeuzes. En wat antwoorden ze aan de meest vervuilende luchtvaartindustrie – ze betaalt zelfs geen brandstoftaks - die zonder enige schaamte als eerste de hand ophoudt voor een smak overheidsgeld?
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Betaalt hernieuwbare energie het gelag?
Omdat fossiele industrie en dito grootbanken hun financiële ademnood willen afwentelen op de overheden, en dus op de samenlevingen, lopen we collectief het gevaar dat we sterker dan ooit achterop lopen in de strijd tegen de klimaatcrisis. Het is waar dat corona nu zorgt voor een lagere uitstoot van broeikasgassen, maar nooit laag genoeg om de opwarming van de aardei voldoende tegen te gaan.
De enige echte oplossing blijft de overgang of transitiei naar een klimaatneutrale economiei die draait op hernieuwbare energie. Plots ligt die weg vol extra hindernissen.
Nu al zorgt de coronacrisis voor vertragingen in de uitbouw van hernieuwbare energie. Daarbij zal de urgentie van de coronacrisis meebrengen dat de politieke aandacht voor de energietransitie relatief aan gewicht verliest: zelfs al zou dat niet mogen en hoeft dat ook niet want er blijft in elk geval politiek personeel genoeg, waaronder de bevoegde ministers. Vooral echter, als de spelers van de oude fossiele energiesystemen, de olie- en gasbedrijven en hun bankiers, het financiële laken naar zich toe halen, is dat een strop voor de blijvend snelle uitbouw van wind- zonne- en andere hernieuwbare energie. Dan vloeit het geldi in de verkeerde richting.
De beste energiekeuze
Het kan anders als de politiek haar door corona opgedrongen besluitvaardigheid ook hanteert voor de economische wederopbouw. Als we collectief besluiten om massaal te investeren om de economiei te redden, laten we dan verstandig investeren in de meest duurzame toekomst. Als we morgen welvaart en welzijn creëren, dan moet dat op basis van hernieuwbare energie. Die is om vele redenen veruit te verkiezen, én in de strijd tegen klimaatveranderingi, én voor onze gezondheid, én voor onze veiligheidi en bevoorradingszekerheid.
Ja dus, onze overheden hebben de verantwoordelijkheid om de economiei opnieuw op gang te trekken. Maar er mag geen geldi verspild aan de economiei van gisteren die ons nog meer in problemen zal brengen. Het geldi is voor al wie en al wat ons morgen een betere toekomst garandeert. Ze moeten er dus voor zorgen dat de overgang naar een hernieuwbaar energiesysteem niet stilvalt maar blijvend versnelt.
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Al in de PALA reportage over Afrikaans katoen uit 2004 verzuchtte een Senegalese boerenleider: “Men moet de tweedehandskledij uit Europa die ons overspoelt, verbieden. We moeten zelf de katoen verwerken.” Tien tot vijftien jaar later krijgt hij misschien dan toch wat hij wil.
De mensheid blijft op tal van terreinen de grenzen verkennen van wat mogelijk is. Dus is het wijs de grote milieurisico's daarvan in kaart te brengen. Milieuexperts van de Verenigde Naties deden dat in het rapport Frontiers 2017. Een kleine greep.
Digitale informatiezondvloed, ‘alternatieve feiten’ en post-truth, de uitdagingen voor media en journalistiek zijn nog groter dan ze altijd al waren. Maar onafhankelijke nieuwsmedia en professionele journalisten blijven onmisbaar cement voor een democratie. Pol Deltour geeft lessen voor journalisten die ook alle burgers kunnen interesseren.
De groeiende ecologische schade heeft grote sociale gevolgen. Onlangs hebben ruim 15.000 wetenschappers de mondiale noodklok geluid. Is er een rechtvaardige ingreep mogelijk om de aarde nog leefbaar te houden, ook voor de volgende generaties? Een bijdrage van Jan Juffermans.
Het al te mateloze verbruik van de natuurlijke hulpbronnen die onze Aardei weet te bieden, zowel van de niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen en delfstoffen als van de hernieuwbare bronnen. Voor die laatste komt het erop aan de natuurlijke productiecapaciteit van de Aardei en haar ecosystemen niet te overschrijden of uit te putten. Voorbeelden daar van zijn overbevissingi of overmatig oppompen van water. Voor de delfstoffen geldt de afweging van de beschikbare voorraden, van de recuperatiemogelijkheid en van de eventuele alternatieven. Maar heel vervelend voor de fossiele brandstoffen is dat de verbranding ervan de opwarming van de atmosfeer en klimaatveranderingi veroorzaakt, ruim voor hun uitputtingi dreigt.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Pas in 2015 legt het Klimaatakkoord van Parijs de afspraak vast dat de Aarde maximaal 2°C mag opwarmen in vergelijking met het pre-industriële niveau.
Het bnp of bruto nationaal product telt gewoon op wat er zoal aan goederen en diensten is voortgebracht in een land. Maar wat het resultaat daarvan is, daar vertelt de meetlat niets over.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Onder toelichting weblinks naar artikels en instellingenIn nationale staten behoort het geweldmonopolie toe aan de overheid, die er heel terughoudend, streng gereglementeerd en democratisch gecontroleerd moet mee omspringen. Net zo komt het internationale geweldmonopolie toe aan de mondiale en regionale overheden.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
In de meeste zeeën en oceanen wordt al enkele decennia meer vis gevangen dan ze kunnen verdragen. We zijn nochtans al lang gewaarschuwd voor de kwalijke gevolgen van overbevissing. Begin jaren zeventig van vorige eeuw nemen de vangsten van ansjovis in Peru een forse duik van naar schatting wel achttien miljoen ton naar een paar miljoen ton. Omstreeks 1990 is het de beurt aan de kabeljauw voor de kusten van Newfoundland in Oost-Canada om vrijwel te verdwijnen.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Het al te mateloze verbruik van de natuurlijke hulpbronnen die onze Aarde weet te bieden, zowel van de niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen en delfstoffen als van de hernieuwbare bronnen. Voor die laatste komt het erop aan de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde en haar ecosystemen niet te overschrijden of uit te putten. Voorbeelden daar van zijn overbevissing of overmatig oppompen van water.Voor de delfstoffen geldt de afweging van de beschikbare voorraden, van de recuperatiemogelijkheid en van de eventuele alternatieven. Maar heel vervelend voor de fossiele brandstoffen is dat de verbranding ervan de opwarming van de atmosfeer en klimaatverandering veroorzaakt, ruim voor hun uitputting dreigt.
