Steeds opnieuw gemiste kansen. Politiek en technologie
woensdag, 30 oktober 2019 - 10:20
Afbeelding
Onze kromme energiepolitiek wringt zich in extra bochten: investeringen in wind en zon krijgen minder geldi, burgemeesters beslissen over windmolens en geen premies meer voor elektrische auto’s. Eén zekerheid: dit land weigert al decennia duurzame technologie verstandig te bevorderen en mist telkens de economische sectoren van de toekomst.
Meest innovatieve ondernemer is dikwijls de overheid
Weinig beter om de kracht van door overheid gestuurde technologie te illustreren dan het verhaal van de mens op de maan. Toen de Verenigde Staten in 1961 zichzelf de opdracht gaven om daarin te lukken vóór het einde van het decennium, leek dat velen onmogelijk. Acht jaar later was de klus geklaard.
Dat TGV-treinen een alternatief bieden voor vliegtuig en auto hebben we te danken aan de Franse overheid. Ook interneti, microchips, gps, lithiumbatterijen, siri … zijn er dankzij overheidsinspanningen. Zonder overheid nog geen smartphones, en al helemaal geen kernenergie. In tal van sectoren zijn publieke investeringen baanbrekend.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
Net als de economiei is technologie kiezen en dus politiek
Overheden zijn hard nodig om technologie te creëren. En dus moeten politici kiezen: onderzoek richten op hernieuwbare energie of kernenergie, op agro-ecologische voedselproductie of industriële landbouwi, op producten die kapot moeten gaan om winst te maken of circulaire productie.
Meer dan 100 elektrische voertuigjaren verloren
Het is opvallend hoe overheden falen om duurzame keuzes te maken en nalaten ons te helpen aan de noodzakelijke transitieroutes richting duurzaamheidi. Eind 19de eeuw al beleven elektrische voertuigen in Frankrijk en Groot-Brittannië een bloeiperiode. In 1897 rijden alle taxi’s in New York elektrisch. Sindsdien zijn heel andere technologische keuzes gemaakt en verloren we ruim een eeuw aan fossiele brandstoffen. Samenleving en politiek lieten begaan. Intussen zijn elektrische fietsen doorgebroken. Op de doorbraak van andere elektrische voertuigen is het bij ons nog altijd wachten. Nog meer geldt dat voor waterstofvoertuigen.
Van dieselgate en sjoemelsoftware
Van waar toch al die vertraging? Wie bemerkt hoe de Duitse politiek zich voor de kar van de auto-industrie laat spannen om uitstootnormen vooral niet te snel strenger te maken, begrijpt al meer. Wie ziet hoe verschillende regeringen zelfs weigeren om dieselgate diepgaand aan te pakken, beseft hoe de politiek vaandelvlucht pleegt. Gelukkig was de Amerikaanse overheid er om het gesjoemel te ontdekken en het Europese parlement om een ander signaal te geven. Maar daarmee is de kar nog niet gekeerd.
Een reeds duur betaalde weigering
In België betalen we zwaar voor de weigering om duurzame technologie te bevorderen. Decennialang gaat bijna al het geldi voor energieonderzoek naar kernenergie. Goed dertig jaar geleden wordt het onderzoek naar hernieuwbare energie zelfs wegbezuinigd. Nochtans, vandaag is windenergie goedkoopst van allemaal.
Helemaal pijnlijk, dit land stond ooit aan de spits van de ontwikkelingi daarvan. Door kortzichtigheid verloren we de rol van koploper aan Denemarken en Duitsland. Zij zetten gelukkig wel door. België miste tienduizenden arbeidsplaatsen, vele miljarden euro aan sociale zekerheidi en handelsinkomsten, aan gederfde belastingopbrengsten, aan verspild geldi voor ingevoerde olie en gas … en mankeert elk geloofwaardig klimaatbeleid. Aan potentieel ontbrak het nooit. Ons land pioniert al tijden in elektrische voertuigen, ook in zonne-energie. Maar het geloofde ook daar nooit vol in en verzuimde toekomstgerichte sectoren te stimuleren en uit te bouwen.
Dienstbare technologie
Het moet anders. Verstandige overheden nemen plaats in de cockpit van technologieontwikkeling om die dienstbaar te maken voor een duurzame economiei en samenleving. Eenmaal nieuwe en sterk gewenste technologieën zijn ontwikkeld, moet men er dikwijls voor zorgen dat ze kunnen doorbreken. Die transitiei is o.a. door de snelle klimaatveranderingi zo dringend dat overheden die doorbraken drastisch moeten versnellen.
Daarbij moeten ze scherp in de gaten houden of ze wel de meest geschikte sturingstechnieken hanteren. Als bv. wind- en zonne-energie ruim subsidies ontvangen, is het essentieel dat de bedrijveni in die sectoren voldoende investeren in onderzoek en ontwikkelingi. Is dat niet zo, heroriënteren overheden hun subsidies beter richting onderzoek.
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Palai vzw – Leuven. Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel?Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Palai nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
Tot voorbij de verkiezingen verschijnt een artikelreeks op basis van het boek '11 politieke dwaasheden'. Omdat het belangrijk is wie we kiezen. En omdat burgers na de verkiezingsdag hun politici niet mogen loslaten als ze hun toekomst willen herwinnen.
‘Wil je schrijven over hoe teleurgesteld je bent in de politiek?’ vroeg een hoofdredacteur toen hij het nieuwe boek 11 politieke dwaasheden ontdekte. Ik respecteer vele politici, maar ja dus, om hun verontrustende collectieve falen te verkennen en voorbij de teleurstelling te kijken.
'TRANSITIE. Onze welvaart van morgen' is voorgesteld. Het is het nieuwe Pala boek van Dirk Barrez, voor iedereen die wil begrijpen waar transitie om draait en hoe we ook morgen goed kunnen leven. Lees hier alvast de inleiding.
Zijn we zo gek om onze vrijheid van communicatie in te leveren bij zogenaamde sociale mediai en big tech? Zo vroeg Palai in 2010. Ja dus, en die gekte bracht onze democratie in gevaar, in 2025 zelfs live op alle schermen, de bazen van X, Meta, Google, Amazon, Apple, OpenAI met de Amerikaanse president. Valt er nog te ontsnappen?
In hun visietekst tonen Leuvense professoren overtuigend aan hoe ons voedselsysteem in zowat alle opzichten onduurzaam is. Ze geven ook aan wat prioritair moet gebeuren. Zo kan iedereen weten wat veel te weinig, amper of zelfs niet gebeurt.
De mondiale visserij illustreert als geen ander het probleem van onze gemeenschappelijke hulpbronnen. Ze zijn vrij beschikbaar, iedereen mag er vrij gebruik van maken. En iedereen gaat tewerk alsof ze onuitputtelijk zijn. Iedereen gelukkig dus?
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
De derde industriële revolutie, gekenmerkt en ondersteund door de informaticarevolutie - met Internet als exponent -, brengt de globalisering in een stroomversnelling. Die revolutie leidt ertoe dat financiële en economische activiteiten zich op grotere schaal en zelfs op wereldschaal afspelen.Opvallend is dat ook de antiglobaliseringsbeweging voor haar verzet dankbaar gebruik maakt van het gemak dat Internet biedt om te communiceren en te mobiliseren. Zonder Internet kon deze beweging haar strijd tegen de Multilaterale Overeenkomst over Investeringen (MAI) niet winnen en konden Seattle of het Wereld Sociaal Forum niet zo makkelijk hun mondiale bekendheid verwerven.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Al te makkelijk krijgt een mens te horen dat landbouw een steeds kleiner deel is van onze economie, versta, een verwaarloosbaar deel. Feit blijft dat het de landbouw is die zorgt voor de energie die de mens broodnodig heeft, we moeten namelijk allemaal eten om te leven. Voldoende en gevarieerd eten is ook cruciaal voor onze gezondheid.
Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future uit 1987.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
Het menselijke leven is nooit zeker en dus niet vrij van risico’s; of het vergt extra inspanningen om mensenrechten waar te maken.Zo vormen gewilde kinderen de toekomst van de samenlevingen en mogen ze geen last zijn.Wie ziek is, heeft recht op de best mogelijke verzorging en op een gewaarborgd inkomen voor zichzelf en voor wie afhankelijk is van dat inkomen om te kunnen leven.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
'Van wie zijn de media? De media zijn van ons'; 'Een democratische samenleving koestert betrouwbare media'; 'De mediatoekomst is aan encyclopedische journalistiek'; 'Een goede publieke omroep is best voor iedereen'; 'De openbare omroep moet dan wel de best mogelijke informatie garanderen'Vind deze artikels en nog andere over media en het belang van een goede publieke omroep op Pala.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
