Een bijdrage, in eigen naam, van Dirk Van de Poel, directeur interprofessionele werking Vlaams ABVV en voorzitter Transitienetwerk Middenveldi
Nogal snel worden vakbondeni in het publieke debat weggezet als behoeders van oude gedachten en ideologieën waarvan de rol is uitgespeeld. Instituties van een vorige eeuw, zo je wil, die in de perceptie krampachtig vasthouden aan de verworven rechten uit de welvaartsstaat. Daarmee doen we afbreuk aan het belang van deze sociale bewegingen op een moment dat een radicale transitiei van onze economiei zich opdringt. Als we morgen goed willen leven en werken, moeten we op lokaal, regionaal en internationaal niveau een leefwereld ontwikkelen met de meest duurzame economiei. Deze omslag kan pas slagen wanneer de samenleving en haar middenveldi innovatief uit de hoek komen en zich sterk weten te organiseren. Een transitiei waarin de samenleving en haar sociale bewegingen geen doorslaggevende rol spelen, zal minder sociaal en ook minder democratisch zijn.
Vakbondeni (en mutualiteiten) hebben in de tweede helft van de 20ste eeuw bewezen voldoende systeemkracht te kunnen mobiliseren voor de noodzakelijke sociale correctie van de vrijemarkteconomie onder meer door mutualisering van bijdragen voor sociale bescherming.
Willen we dat de (economische) transitiei niet beperkt blijft tot een ecologisch-technologisch vraagstuk, maar ook een sociaal rechtvaardig gelaat krijgt, hebben we nood aan die mobiliserende syndicale kracht en kennis van vakbondeni. Zo niet dreigt de hele transitiei voornamelijk een vernietigend verhaal te worden voor de werknemersi van nu en morgen.
Bepalend zal zijn of vakbondeni vanuit een vooruitgangsdenken de noodzakelijke evoluties kritisch willen omarmen of eerder geneigd zullen zijn deze enkel te bestrijden. Wil ze een rol te spelen hebben in de omslag waar we voor staan, dan zullen de vakbewegingen in hun denken en doen zelf in transitiei moeten gaan. Pas dan zullen ze hun plaats kunnen opeisen in het centrum van het transitiegebeuren.
Richting geven aan de verandering
Er is een grote verandering aan de gang die ons in sneltreinvaart naar de toekomst stuwt en meteen ook een grote impact zal hebben op elk niveau van de samenleving. De vier grote richtingsgevers die hier aan de basis van liggen zijn:
1. De globaliseringi en haar (disruptieve of verstorende) keerzijde. Hoewel de globaliseringi wereldwijd het armoedecijfer heeft doen dalen, ervaren Westerse landen dat ze aan de verliezende kant van die globaliseringsgolf dreigen terecht te komen. Dat is het gevolg van de verschuiving van jobs naar lage loonlanden, een groeiende inkomensongelijkheid en de toenemende onmacht van overheden ten aanzien van multinationals.
2. De klimaatveranderingi die een impact zal hebben op de sociaaleconomische realiteit. Op een dode planeet zijn er geen jobs meer. We moeten leren leven en produceren binnen de grenzen van de draagkracht van onze aardei.
3. De robotisering en de verdere automatisering die de productiewijze, de arbeidsrelaties en de aard van het werki, grondig en ongecontroleerd zullen veranderen. Onder meer door telerobotica en ‘virtuele’ immigratie dankzij hoogstaande video- en audiotechnologie betreedt de globaliseringi ook het terrein van de dienstensector en bedreigt ze veel meer Westerse jobs dan het geval was bij de industriële automatisering.
4. De crisis van de democratie. Het oprukkende populisme slaagt er in de grote uitdagingen waar we voor staan tot eenvoudige slogans te reduceren die noch het probleem goed beschrijven, noch menswaardige oplossingen aanreiken. Bovendien vinden ze tegenover zich nauwelijks een georganiseerde tegenmacht die een progressief, mobiliserend toekomstverhaal brengt, hoewel de kiemen van zo’n verhaal wel degelijk her en der merkbaar zijn. Voorlopig wint het pessimisme van de rede het nog van het optimisme van de wil. We zullen er moeten in slagen om de kampen die stilaan in de samenleving zijn ontstaan weer met elkaar in gesprek te laten gaan. Mensen die elkaar afsnauwen vinden geen gedeelde oplossingen voor hun problemen. “De vraag is niet wie het juiste verhaal heeft. Wel: wat is een fatsoenlijke visie op een gedeelde toekomst?” stelt filosoof Kwame Anthony Appiah.
Bovenstaande trends evolueren continu en beïnvloeden of versterken elkaar. Ze bepalen hoe langer hoe meer onze dagelijks leef- en werkomgeving. Ze mogen dan al de vertrouwde gang van zaken verstoren, dat betekent geenszins dat ze niet beïnvloedbaar zijn. Als ze een richting uitgaan, kunnen we hen ook laten evolueren in de richting van een meer gelijke, eerlijke en duurzame samenleving. De voorwaarde is dan wel dat we bereid zijn het transitiedenken in de kern van onze syndicale opdracht te enten. Een vakbond volop in transitiei dus.
De economiei behoort de samenleving toe en niet andersom
Het beeld dat de economiei als het ware een fenomeen is dat los staat van de rest van de samenleving is zeer recent. In vroegere samenlevingen stond economiei in dienst van de gemeenschap en niet van individuen, van wederkerigheid en niet van instrumentalisme, van overleg en niet van strijd. Nieuwe economische modellen plaatsen de economiei terug op haar rechtmatige plek: als middel om een gemeenschappelijk doel te bereiken en niet als doel op zich.
Een meer solidaire samenleving wordt pas mogelijk als we ons ontdoen van het lineaire denken dat schaarse grondstoffeni onttrekt uit de planeet om er voor een beperkt aantal mensen winst uit te halen. Daarom:
- Denk circulair: Als we vandaag veel minder energie gebruiken omdat we ondertussen hebben ingezet op efficiënt energiegebruik, dan geraakt paradoxaal genoeg onze huidige economiei in een crisis. We worden niet beloond omdat we spaarzamer omspringen met energie. Ons economisch model laat dat niet toe omdat ‘winst’ enkel berekend wordt op productiviteit en de maatschappelijke kost (of winst) buiten beschouwing wordt gehouden. We moeten radicaal overstappen naar een circulair systeem waarbij we grondstoffeni niet onttrekken uit de pleneet, maar hergebruiken of recycleren wat reeds in omloop is. We moeten producten zo ontwerpen dat hergebruik en recyclage mogelijk worden en producten niet noodzakelijk willen bezitten om ze te kunnen gebruiken.
- Neem mee het voortouw: neem als vakbondeni het initiatief om voor de eigen sectoren denkprocessen en initiatieven op te starten die de uitdagingen in kaart brengen en de omslag voorbereiden. In de eerste fase zal deze omslag één grote schreeuw om werki zijn, omdat er veel handen en hersenen nodig zijn om van de transitiei een succes te maken. Energiezuinig bouwen en verbouwen van woningen en bedrijveni, de transporteconomie herdenken, de productie dematerialiseren, de energievoorziening op hernieuwbare stromen zetten, leefbare steden en dorpen uitbouwen en renoveren… Inspiratie is alvast te halen in de metaalsector waar grondstoffenschaarste een ‘hot topic’ vormt. Meer opsomming van goede praktijken bieden inspiratie voor een nieuw artikel.
- Laat je inspireren door visionaire modellen: In zijn boek ‘Material Matters’ schetst Thomas Rau een wereld waarin de consument niet langer eigenaar maar gebruiker is van producten en goederen, materialen rechten krijgen en afval verleden tijd is. We zijn geen eigenaars meer van auto’s maar verbruikers van mobiliteit, geen eigenaars meer van een koelkast maar, verbruikers van koeling. Ook Michaël Bauwens verdient hier zijn plek met zijn strijd om de ‘commonsi’-gedachte en de p2p-economiei (peer-to-peer-economiei). De Commonsi (gemeengoedi) zijn geen privaat goed en evenmin eigendom van de overheid. Ze worden beheerd door een gemeenschap van burgers, gebruikers en producenten die er de voordelen of gevolgen van ondervinden. Verdrink niet meteen uitdagende thema’s zoals het basisinkomeni en de 15-urige werkweek maar zet de eigen studiediensten en denktanks in beweging om zich met open vizier te verdiepen in deze nieuwe (economische) modellen. Allicht zal het nodig zijn ze te verfijnen waar nodig op de houdbaarheid van sociale verworvenheden zoals betaalbaar onderwijs, toegankelijke gezondheidszorg en sociale bescherming bij tegenslag.
- Zie steden als de duurzame fabrieken van de 21ste eeuw. Het zijn netwerken die talenten kunnen aantrekken en vasthouden, met diensten die deels gericht zijn op de nieuwe (maak)industrie, met nieuwe nijverheid gebaseerd op nabijheid en met voldoende hersenen en handen voor het vele werki in de omslag naar een circulaire economiei. Stedelijke tewerkstelling is de manier om goede jobs nu en in de toekomst ‘Chinai-proof’ te houden. Blijf daarom pleiten voor het behoud van sociaaleconomisch streekoverleg en maak burgemeesters tot lokale medestanders.
Verlaat de oude tegenstelling ‘arbeidi-kapitaali’ als sturend model en kies resoluut voor de zijde van het sociaal kapitaali.
Een nieuwe tweedeling in de samenleving zal zich niet louter afspelen tussen have en have-nots maar tussen mensen die de vaardigheden hebben om mee te draaien en zij voor wie het allemaal teveel wordt (de can en de can-nots), zo stelt het kersvers toekomstonderzoek van het sociaal en cultureel planbureau in Nederland. Wie straks nog mee wil, zal hypermobiel moeten worden en moeten beschikken over de juiste skills en het juiste netwerk.
- Bescherm de mensen, niet de job: Vandaag hebben we een negatief sociaal contract. Als je een geschikte job vindt, zal je langer en harder moeten werken. Studeren wordt steeds duurder, net zoals een huis kopen. Dat is niet het perspectief dat we aan jongeren willen bieden. Maak werki van een positief sociaal contract en daag overheden uit er een aangepaste invulling aan te geven in de context van een verdere, toenemende globaliseringi. Beschouw ‘tijd’ en niet langer loon als één van de nieuwe richtinggevers voor de moderne werknemer. Stel loopbaandienstverlening (van de school tot en met het pensioen) en de begeleiding naar werkbaar werki (de mobiele werknemer) in het eigen aanbod van vakbondeni centraal.
- Bekommer je om de nieuwe arbeidsverhoudingen. Doordat de arbeidsmarkt hard zal veranderen - denk aan de impact van een doorgedreven robotisering van heel wat administratieve functies - zal levenslang leren meer dan ooit de boodschap worden. We zullen niet alleen uitgedaagd worden om permanent te leren, we zullen ook niet-cognitieve vaardigheden zoals leren leren, samen werken en coachen aanleren. Leren zal ook verlopen in uiterst persoonlijke trajecten, minder plaats- en tijdsgebonden. Werken zal gepaard gaan met momenten van bijscholing en vorming. Maak deze bekommernis tot een gedeelde verantwoordelijkheid van overheid en sociale partners.
- Behartig de belangen van een groeiende groep freelancers zodat zij niet verworden tot het nieuwe precariaat. Wat aanvankelijk vaak aantrekkelijk blijkt, dient zich steeds vaker aan als een statuut waarin de ‘vrijheid’ van de freelancer snel omslaat in afhankelijkheid zonder enige vorm van gegarandeerde bescherming. Zo verdwijnen niet alleen arbeidsstatuten uit collectieve afspraken en bescherming maar wordt tegelijkertijd de groep die bijdraagt voor diezelfde sociale bescherming almaar kleiner. Willen vakbondeni dat de transitiei ook sociaal en rechtvaardig is, dan zullen zij zich bij hoogdringendheid ook voor deze nieuwe (precaire) groepen moeten inzetten. - Zorg dat iedereen aan boord blijft. Misschien wel de belangrijkste uitdaging waar onze samenleving voor staat, is de zorg om een groeiende groep achterblijvers voor wie de omwenteling vaak te snel gaat en het verlies aan grip toeneemt. Voor sociale bewegingen als vakbondeni blijft deze bekommernis behoren tot één van haar primaire opdrachten. Meer dan ooit zal een pleidooi voor meer ‘sociale economiei’ een noodzaak blijven. Niet in het minst is het van belang elke mens de kans te bieden in zijn behoefte aan emancipatie op weg naar meer autonomie. ‘Bestaanszekerheid’ en ‘goed werki’ zijn daarbij van cruciaal belang.
Organiseer meer daadwerkelijke tegenmacht op regionaal, Europees en internationaal niveau en bouw op elk van deze niveaus allianties uit.
Door een voortschrijdende ICT-revolutie gaan niet enkel werkkrachten maar nu ook ideeën en kennis gemakkelijk landsgrenzen kunnen oversteken. We beleven vandaag een kennisglobalisering die als zand door een vingers glipt. “Daarom is het ook onzinnig tegen globaliseringi te stemmen, door blind tegen handelsverdragen te stemmen. De globaliseringi stopt er niet door, en dankzij de verdragen, hoe imperfect ook, heb je nog enige controle en discipline,” stelt Richard Baldwin, hoogleraar internationale economiei. In dit opzicht is het onvoldoende dat vakbondeni louter een anti-globaliseringsrol opnemen in een poging datgene wat sowieso zijn gang gaat tegen te houden. Het is integendeel de uitdaging om de globaliseringi zo te sturen dat ze werkende mensen hier en in de rest van de wereld ten goede komt. De grootste problemen van de wereld vandaag zijn immers globaal van aard. Klimaatveranderingi is daarvan het beste voorbeeld. Als we dus over honderd jaar nog op een gezonde planeet willen leven, zullen enkel globale oplossingen daarvoor zorgen.
- Kies resoluut voor een sterk Europa en meer Europese samenwerking. Bouw een echte Europese vakbond uit die meer is dan een optelsom van nationale vakbondeni. Maak deze Europese vakbond tot een echte belangenbehartiger van een sociaal rechtvaardige transitiei en een aanjager van de EUi en de 28 lidstaten met het oog op een socialer en duurzamer Europa. Eis vanuit deze rol een plaats op bij de opmaak van transnationale handelsakkoorden en zorg dat deze akkoorden niet alleen de jobs maar in hoofdzaak de mensen beschermen.
- Organiseer je als vakbondeni op internationaal niveau als netwerkorganisatie waarbij kennisdeling en standpuntvorming in functie van het verwezenlijken van meer internationale solidariteit centraal staan.
- Kies als vakbondeni op nationaal niveau voor meer eenheid (en minder zuil) onder vakbondeni. Er is meer dat ons onderling verbindt dan wat ons scheidt. Bouw tegelijkertijd een sterke alliantie uit met het middenveldi in Vlaanderen en wees je bewust van deze unieke positie om de vooropgestelde transitiei waar te maken.
- Zie steden, zoals eerder gesteld, als de moderne fabrieken en plekken van nieuwe collectiviteit. Ze hebben het potentieel om de nieuwe centra van de democratie te worden zoals ook Jonathan Holslag stelt. Dan zullen we eerst de lokale economiei kansrijker moeten maken. Stimuleer daarom als vakbondeni de socio-economische ontwikkelingi op stedelijke schaal waarbij de korte keten-aanpak en nabijheid bepalend worden. Zo komt er ruimte voor nieuwe lokale productie, ruimte voor maakindustrie en economische ontwikkelingi op mensenmaat.
- Beschouw burgemeesters als medestanders in de uitbouw van een sociaal rechtvaardige en duurzame samenleving. Zij vertegenwoordigen het politieke niveau waar de hartslag van de samenleving tastbaar gevoeld word, waar nieuwe dynamieken zich creatief ontwikkelen, waar bewoners en bezoekers nog aangetrokken worden door de publieke ruimte, waar achterblijvers nog hoop koesteren op een nieuw leven. Daag burgmeesters uit om, buiten de grenzen van hun stad, mee(r) politieke tegenmacht te vormen tegenover multinationals.
Tot slot:
Dit artikel heb ik geschreven omdat ik geloof in de noodzaak van een duurzame en sociaalrechtvaardige transitiei. Maar evenzeer omdat ik er rotsvast van overtuigd ben dat dit zonder de syndicale kracht en het vooruitgangsdenken dat altijd aanwezig was in de vakbeweging, niet mogelijk zal zijn.
Lees dit daarom als de aanzet tot een denkproces dat verdere invulling en uitdieping nodig heeft. Ik nodig iedereen die begaan is met de transitiei naar een welvarende, duurzame en eerlijke toekomst en met de rol die de vakbewegingen daarin te spelen hebben, uit om mee te schrijven aan dit verhaal.
Dirk Van de Poel
De auteur is voorzitter van het Transitienetwerk Middenveldi, directeur interprofessionele werking bij het Vlaams ABVV en schreef dit artikel in eigen naam.
Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd? Dan kan Palai misschien op uw steun rekenen. We verwelkomen u graag als steungever - klik hier
Waarom éénzijdig de voorspelling van mogelijk 70 procent besmettingen benadrukken als er in Hubei een snelle uitdovingstrend is naar nu zelfs minder dan tien besmette personen per dag? Of moet die trend opnieuw keren? En riskeren we mondiaal zowat 55 miljoen coronadoden?
We juichen best niet te vroeg over de stabilisatie van de CO2-uitstoot in 2019. Vooral niet omdat we wegkijken van de essentie van klimaatverandering: de CO2-concentratie is al veel te groot om een destabiliserende stijging van het zeewater nog te vermijden. Blijven de vragen: hoe hoog? En hoe snel?
Van verdeeldheid naar eenheid en verbondenheid: met die ondertitel geeft John Habets aan waar hij graag naartoe wil met zijn nieuwste boek. Hij wil de contouren van een nieuwe wereld schetsen want de huidige verkeert in diepe crisis.
Kan een Canadees investeringsfonds straks compensatie afdwingen omdat Nederland niet langer toestaat dat het zoveel winst wegzuigt uit de opvang van 60.000 kinderen?
Een vrije markt zorgt dikwijls voor meer concurrentie, hogere productiviteit en betere producten of diensten die ook goedkoper zijn. Maar in de huidige globalisering is het idee-fixe gegroeid dat de markten nooit vrij genoeg kunnen zijn, dat alle handelsverkeer geliberaliseerd moet worden en de economische vrijheid absoluut moet zijn.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Verzamelterm voor zowel fossiele brandstoffen (olie, gas), andere delfstoffen (ertsen) als voor wat veld of bos opleveren (katoen, hout, rubber). Probleem is dat de delfstoffen eens op zullen geraken en we ze dus best hergebruiken. Extra vervelend is de verbranding van fossiele brandstoffen die sneller nog dan de uitputting ervan klimaatverandering voor elkaar krijgt. Voor de hernieuwbare grondstoffen is het opletten geblazen de natuurlijke productiecapaciteit van de Aarde niet te overschrijden of uit te putten.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Eerst een ultrakorte definitie. In essentie gaat het bij commons of gemeengoed om alles wat mensen delen.Of, net iets langer, het zijn hulpbronnen die gemeenschappelijk bezit zijn of gedeeld worden door gemeenschappen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Eerst een ultrakorte definitie. In essentie gaat het bij commons of gemeengoed om alles wat mensen delen.Of, net iets langer, het zijn hulpbronnen die gemeenschappelijk bezit zijn of gedeeld worden door gemeenschappen.
zie commons
Het basisinkomen is een inkomen dat iedereen individueel krijgt, van de geboorte tot de dood, onvoorwaardelijk.Waarom? Omdat alle mensen recht op waardig leven hebben. Dat is in mondiaal perspectief wellicht het belangrijkste pro-argument.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Een circulaire economie is ontworpen voor hergebruik en herstel. Ze beoogt altijd het behoud van de hoogst mogelijke nuttigheidswaarde van producten, componenten en materialen. Daarbij maakt ze onderscheidt tussen biologische en technische levenscycli. Het doel is te komen tot een voortdurende positieve kringloopontwikkeling: die behoudt of verbetert natuurlijk kapitaal, optimaliseert de opbrengsten en minimaliseert de systeemrisico’s door de eindige voorraden en de hernieuwbare stromen te beheren. Dat zijn meteen de principes van deze economie.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
Zowat overal ter wereld is het vooral werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, arbeid is niet hetzelfde als contractuele loonarbeid voor een werkgever. Onnoemelijk veel mensen werken voor zichzelf en hun familie of als zelfstandige, ze zijn landbouwer, veeteler, visser, handelaar, kapper of kleermaker. Altijd is cruciaal of men genoeg verdient om behoorlijk te leven wat voor de helft van de mensen niet het geval is. De meeste landbouwers verdienen ronduit slecht. Heel veel werk in de zwarte of informele economie is onderbetaald. En ook de talrijke zogenaamde hamburgerjobs bieden een salaris onder het levensminimum. Nog erger is dat er gewoon veel te weinig werk is.De wereld staat dus voor de zware uitdaging om voldoende nuttig en fatsoenlijk betaald werk te creëren voor iedereen die wil werken. Probleem is dat de huidige globalisering vrijheid en rechten voor geld, goederen en diensten creëert zonder de rechten van arbeid te beschermen. Zo komt onze ambitie om iedereen loon naar werken te bieden in de verdrukking. De beloning voor wie werkt daalt en ze stijgt voor kapitaal. Die ongelijke machtsverdeling brengt ook grotere inkomensongelijkheid en meer armoede mee.
Is naast arbeid, grondstoffen en kennis één van de middelen die ons helpt om welvaart te scheppen. Kapitaal kan variëren van grond tot zware industriële infrastructuur tot ruime financiële middelen. Ons grootste kapitaal om economische rijkdom voort te brengen is ongetwijfeld de Aarde. Als we er duurzaam mee omspringen, is het een onuitputtelijke bron van zuiver water, voedsel, hernieuwbare energie en hernieuwbare grondstoffen. Het is wel ironisch om vast te stellen dat ons economische systeem die Aarde zwaar miskent en dus eigenlijk zeer antikapitalistisch tekeergaat.
Heel algemeen slaat sociaal kapitaal op tal van factoren die groepen of organisaties doen functioneren.Vaak verwijst sociaal kapitaal meer specifiek naar de creatie van publieke goederen en commons. Het betreft dan de sterk gedeelde overtuigingen en waarden die een samenleving helpen om waardevolle publieke diensten en goederen voort te brengen en tegelijkertijd te vermijden dat vrijbuiters profiteren van de gezamenlijke inspanningen zonder zelf bij te dragen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
zie Europese Uniezie ook Europees model
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Nog altijd zijn vakbonden, samen met boerenbewegingen, veruit de grootste sociale organisaties die de wereld kent. Nog altijd zijn vakbonden het allerbeste instrument voor werknemers om hun belangen te verdedigen. Samen staan ze sterker om goede loons- en arbeidsvoorwaarden af te dwingen, om er met andere woorden voor te zorgen dat zij fatsoenlijk kunnen leven van hun werk en dat zij kunnen werken in behoorlijke en veilige omstandigheden. Slechts als ze samen optreden, kunnen werknemers beletten dat hun loons- en arbeidsvoorwaarden achteruitgaan of hun werk zelfs verdwijnt, en daarmee ook hun inkomen.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Als zowat alle systemen waarop we vertrouwen voor een goed leven in crisis verkeren, moeten we ze allemaal aanpakken en verduurzamen, en daarbij ook oog hebben voor hoe ze elkaar beïnvloeden en versterken. Dat hele proces noemen we transitie.Het is een volledige en coherente ombouw van onze huidige economie en samenleving - die een onhoudbare ecologische voetafdruk hebben, sociaal onrechtvaardig zijn en vaak ook ondemocratisch - naar een sociaalecologische en democratische samenleving en economie.
Het loopt niet altijd even vlot, maar overal ter wereld geven steeds meer mensen uiting aan hun emancipatiedrang. Werknemers, boeren, vrouwen, landlozen, consumenten, minderheden, activisten voor milieu, mensenrechten, cultuur... ze verenigen zich in tal van organisaties. Op dat maatschappelijke middenveld tussen individu en overheid - de civiele samenleving dus - wordt het gelukkig alsmaar drukker. Daar is er met andere woorden veel sociale beweging.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.