In de Wereldhandelsorganisatie (WTO) zijn de grote landen het niet eens geraakt over een verdere vrijmaking van de wereldhandel. De grote landen ja, want in de WTO spelen de kleine landen niet echt mee. Hun democratische rechten zijn er allerminst erkend in hoe de besluitvorming tot stand komt.
Wat is er dan fout gelopen? Vooral de Verenigde Staten hebben officieel de mond vol van het nut van de vrije markt. Maar als het op belangen aan komt van hun eigen bedrijven die niet zo goed gedijen bij vrije marktwerking, moeten ze daar ineens niet echt van weten. En gerechtvaardigde vragen van andere landen naar maatregelen tegen biopiraterij, voor bescherming van herkomstbenamingen en om het VS antidumpingbeleid onder de loep te nemen, stoten allemaal op een ‘neen'. Heel verstorende landbouwsubsidies zoals die voor de Amerikaanse katoenboeren die het faillissement en zelfs de dood veroorzaken van miljoenen Afrikaanse katoentelers mogen ook al niet ter discussie worden gesteld.
Diezelfde VS, die dwarsligt in zoveel dossiers, heeft nu de zwarte piet voor het mislukken van de onderhandelingen in de Doha-ronde doorgeschoven naar vooral India en China. De VS vindt dat India en vijfenveertig andere landen niet het recht hebben hun landbouwers te beschermen met invoertaksen tegen de grote nukken van de wereldmarkt. Wat alle rijke landen wel doen - namelijk hun landbouw beschermen - zouden armere landen niet mogen doen. Begrijpe wie kan.
Hoe moet het nu verder?
Het vastlopen van de WTO-gesprekken heeft enkele grote voordelen.
Zo kan de voedselcrisis het denken aanwakkeren over de onzin van landbouw en voedsel op dezelfde manier te willen behandelen als industriële producten.
En ook het fenomeen dat wereldwijd honderden miljoenen werkende mensen bestaansonzeker worden, leidt hopelijk tot meer kritische reflectie én vooral een andere politiek. Want een blanco cheque om voluit te gaan voor de vrijmaking van de wereldmarkten brengt een liberalisering mee zonder enige aandacht voor milieubekommernissen, sociale oogmerken of menselijke rechten. In de eerste plaats het recht op voldoende inkomen om op humane wijze te kunnen leven.
Het is een merkwaardige contradictie van te denken dat je aan de ene kant wel de vrijheid voor goederen en diensten moet regelen en afdwingen, en dat aan de andere kant welvaart voor iedereen, milieubehoud en respect voor de mensenrechten wel uit de lucht zullen vallen, dat ze vanzelf zullen verschijnen zonder dat daar normen en handhaving van die normen voor nodig zouden zijn.
Websites
Klik hier voor WTO berichtgeving van 11.11.11
Klik hier voor ‘biopiraterij' in PALA woordenboek
Klik hier voor PALA artikel ‘Wanneer vrijhandel onvrij maakt. Het recht om welvaart te beschermen en te creëren.'
Over de noodzaak om landbouw en voedselproductie te beschermen, lees meer in het boek ‘Koe 80 heeft een probleem' - klik hier voor info en bestellen