Het Victoriameer in Oost-Afrikai, met als oeverstaten Tanzania, Oeganda en Kenia, is het grootste meer op het Afrikaanse continent en het op één na grootste ter wereld. Maar het is niet in goede doen: het loopt leeg. Vooral de jongste jaren daalt de waterspiegel drastisch. Sinds 2003 is het water al met meer dan een meter gezakt, goed voor een verlies van drie procent van het normale watervolume. Die evolutie brengt de watervoorziening in gevaar en veroorzaakt problemen voor de boeren en de vissers, voor zowat iedereen dus. De Amerikaanse milieugroep International Rivers Network ziet twee grote oorzaken. Een ruime helft van het waterverlies is te wijten aan een overmatig watergebruik door de Nalubaale- en Kiiradammen in Oeganda voor het opwekken van elektriciteit. Tegen de afspraken in zou Oeganda clandestien beide dammen tegelijk laten werken, waardoor er veel meer water uit het Victoriameer in de Victoria-Nijl stroomt dan was afgesproken. De tweede oorzaak, verantwoordelijk voor de kleine helft van de leegloop, is de aanhoudende droogte die gepaard gaat met hogere temperaturen en verdamping. Nog is het niet gedaan met de kommer van het Victoriameer. Ook vervuilingi, overbevissingi en een verstoord ecosysteem zijn problemen waarmee het steeds meer te kampen heeft.
Het is een paradox waar niet hard genoeg op gehamerd kan worden. Economische groei leidt op zichzelf niet tot vermindering van ongelijkheid. Zelfs een vermindering van het aantal armen in een land vloeit niet voort uit louter economische groei.
Overvloedige aandacht voor VS-verkiezingen maar presidentsverkiezingen in Afrikaanse landen Guinee, Tanzania, Ivoorkust, Burkina Faso, Ghana en Niger gingen en gaan zowat onopgemerkt voorbij.
Mbaye Gueye is een Senegalese jongen van 17, wat zwakjes én levenslustig, wanneer ik hem bij het filmen van de televisiereportage ‘Het gezicht van de honger’ leer kennen. Drie maanden later zou ik hem opnieuw ontmoeten maar… twee dagen tevoren is hij overleden. Waarom vertel ik dit? Omdat hier globalisering aan het werk is.
Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aardei te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk? Die leidraden typeren Palai, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.
Als de Europese Unie op 11 december 2019 haar voorstel van Green Deal lanceert, is ze daarmee lang niet de eerste.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Vervuiling of verontreiniging zadelt het milieu op met een verhoogde concentratie van stoffen die schadelijk is voor mens en natuur.Denk maar aan de bijna klassieke water-, lucht- of bodemvervuiling.
In de meeste zeeën en oceanen wordt al enkele decennia meer vis gevangen dan ze kunnen verdragen. We zijn nochtans al lang gewaarschuwd voor de kwalijke gevolgen van overbevissing. Begin jaren zeventig van vorige eeuw nemen de vangsten van ansjovis in Peru een forse duik van naar schatting wel achttien miljoen ton naar een paar miljoen ton. Omstreeks 1990 is het de beurt aan de kabeljauw voor de kusten van Newfoundland in Oost-Canada om vrijwel te verdwijnen.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.