In Japan werkt zowat de helft van wie tussen 65 en 70 is en ook steeds meer van de 70-plussers. Mogelijk zijn in 2045 vele werkenden zelfs 75-plusser. Als er minder mensen tussen 20 en 65 zijn, is dat één mogelijke reactie.
Daar komen de 75-plussers
Het is maar dat u het weet. Japan loopt ver voorop in wat steeds meer een kapitale mondiale trend is: het telt de oudste bevolkingi ter wereld en ziet al sinds 2010 het aantal inwoners krimpen. (1)
Die evolutie maakt het land tot een laboratorium in een verouderende wereld. Andere samenlevingen moeten de aanpak niet kopiëren maar ze kunnen er ongetwijfeld best weet van hebben.
Afbeelding
11 POLITIEKE DWAASHEDEN
Afbeelding
TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Afbeelding
COOPERATIES. Hoe heroveren we de economie?
Steeds oudere Japanners doen mee de jobs
Japan vertaalt zijn behoefte aan werkkrachten in een almaar grotere participatie van oudere werknemersi. Drie op vijf Japanse vrouwen tussen 60 en 65 is nu aan het werki, bij de mannen is dat zelfs ruim vier op vijf.
Vooral opvallend is hoevelen aan het werki blijven voorbij de 65. Veertig procent van alle vrouwen tussen 65 en 70 jaar oud heeft een job, en hetzelfde geldt voor zestig procent van de Japanse mannen.
Hiermee stopt het niet want voorbij de 70 zijn vele Japanners nog altijd beroepsactief, liefst een kwart van alle mannen en ook al één op acht van de vrouwen. (2)
Ginds komen de Japanse 75-plussers
Vrijwel iedereen die dit leest, zal allicht moeite hebben om het te geloven: een Japans onderzoeksinstituut acht het mogelijk dat in 2045 zelfs een kwart van alle jobs wordt verricht door 75-plussers (3)…
Snelle veroudering van grootste deel van de wereld
Feit is, in de min of meer nabije toekomst verouderen vele samenlevingen in snel tempo. (4) Even feitelijk: ze zullen het aantal inwoners tussen 20 en 65 jaar zien dalen. Hoe zullen zo verscheiden landen als Italië, Roemenië, Duitsland, Zuid-Korea, Canada, Thailand, Finland, Columbia, Chinai, Rusland… daarmee omgaan?
Wie zal het werki opknappen dat mensen nog altijd graag zien gebeuren? In de zorg? In het onderwijs? In de horeca? In de bouw? Voor software, onderhoud, distributie, brandweer… Een aantal overwegingen zullen zeker een rol spelen. We beginnen met degene die meest voor de hand lijkt te liggen, daarom niet de belangrijkste.
Een aantal overwegingen zullen zeker een rol spelen. We beginnen met degene die meest voor de hand lijkt te liggen, daarom niet de belangrijkste.
Zijn vele mensen bereid om langer te werken? In Japan blijkbaar wel, en ook wel in enkele andere landen. Maar hoeft het gezegd? Dat is lang niet overal het geval. Soms integendeel, in Frankrijk bv. zorgt het voor aanhoudende sociale beroering.
Vaak zal migratiei (deels) een alternatief bieden … niet of amper in Japan dat heel weinig migranten telt. Ook andere samenlevingen zijn in grote mate gekant tegen die aanpak, onder andere heel wat Fransen. Landen zoals Canada, Australië of de VS hebben er wel een sterke traditie in, en zijn zelfs beslagen in het selecteren van wie ze bij voorkeur ontvangen. Bekijk migratiei echter van alle kanten, over niet zo heel lange tijd zijn het vooral nog landen bezuiden de Sahara die een sterke bevolkingsgroei kennen. Het is zeker zo dat nog vele tientallen miljoenen Afrikanen zullen migreren. Maar allicht zullen zich in de loop van deze eeuw, meer nog dan nu, immense bloeiende aantrekkingspolen in Afrikai ontwikkelen. Dan blijven Canada, VS, Australië en een handvol meer waarschijnlijk nog altijd attractieve bestemmingslanden… maar ook al die andere?
Zo komt dat andere maatschappelijke vraagstuk in beeld. Welk werki moet er eigenlijk gebeuren? Welke welvaart en welzijn zijn prioritair nodig? Vooral, hoe oordeelkundig springen we dan om met onze arbeidsenergie? Hoe zorgen dat mensen hun werki goed kunnen doen, zeker ook In onderwijs, gerecht, zorg?
Aperte inefficiënties en bureaucratiei moeten boven water komen en weggewerkt. Dat is vaak opvallend moeilijk in de politiek en in teveel publieke dienstverlening. Frankrijk en België heffen van de hoogste belastingeni - net als Scandinavische landen maar die leveren veel meer en betere publieke goederen en dienstverlening, op de voet gevolgd door Zwitserland dat zelfs aanzienlijk minder belastingeni heft. (5)
Wellicht zullen beter presterende landen zich als eerste ook ernstig afvragen hoe ze snelle technologische ontwikkelingi op de beste wijze kunnen inzetten in vitale sectoren als gezondheidszorg en onderwijs. Het is op zichzelf al merkwaardig dat het concept leerkracht-leerlingen of professor-studenten in de 21ste eeuw fundamenteel hetzelfde is als honderden jaren geleden… maar wat als je onvoldoende leerkrachten of degelijke professoren vindt? Of dokters en zorgpersoneel?
Het zit dieper. Waarom worden bewoners in rusthuizen hier veelal tot inactiviteit gedwongen en ontplooien elders degenen die kunnen mee het rusthuisleven, dus ook de rusthuiseconomie? Schaarse arbeidi is zelfs niet eens de belangrijkste reden om mensen altijd te respecteren.
Verlies ook niet de toekomstkansen uit het oog die een verouderende en na verloop van tijd krimpende bevolkingi biedt. Ze laat toe om het veel te grote menselijke beslag op de aardei te verminderen, een extra uitweg dus om te evolueren naar een meer duurzame economiei. Maar niets komt vanzelf.
Een moeilijk vraagstuk voor verouderende samenlevingen
Samenlevingen zullen zich snelst geconfronteerd zien met wat minstens een zwaarwichtig vraagstuk is als ze één en ander combineren: ze hebben een bevolkingi die fel veroudert en (bijna) krimpt; (vooral) jonge inwoners trekken weg; ze verwelkomen liever geen migranten, of migranten willen al helemaal niet komen; werkorganisatie en aanpakken van inefficiënties zijn vaak onbespreekbaar, werken na 62 of 65 overwegen ze niet … Onafwendbaar komen twee feiten tevoorschijn: een (snel) dalende werkende bevolkingi… en geen maatschappelijk debat, dus geen consensus, laat staan doordacht beleid om ermee om te gaan en een duurzame toekomst te bouwen met en voor minder – maar oudere - inwoners.
Gevolgen komen er hoe dan ook. Alerte bedrijveni zullen de feiten verwerken in hun vele beslissingen over waar, hoe en voor wie ze actief zullen zijn, of niet meer. De welvaartsbasis voor een sociale samenleving waar het goed leven is, vaart daar niet noodzakelijk wel bij.
De zwaarste gaten zullen allicht vallen in wat samenlevingen meest humaan maakt, in onderwijs, in zorg, in veiligheidi en sociale zekerheidi, in kennis en cultuur… Voor vele waardevolle taken zullen steeds minder mensen te vinden zijn… Het is een evolutie die, net als klimaatveranderingi, lang op voorhand zichtbaar werd. Maar vele samenlevingen vonden er (nog) geen voldragen antwoord op, of zochten er zelfs nooit ernstig naar.
Dirk Barrez
(1) Zie de publicatie Population and Social Security in Japan (pdf laatste editie 2019) van het National Institute of Population and Social Security Research
(3) Bron voor deze informatie is Hamish McRae in zijn boek The World in 2050, p.85
(4) Die vergrijzingstrend is niet nieuw. Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw (de oorsprong van Palai.be) vermeldt die in 1999, somt enkele landen op waarvan de bevolkingi dan al licht krimpt, merkt op dat 61 landen datzelfde spoor volgen en bedenkt dat de grootste impact zich pas decennia later laat voelen… Een kwarteeuw later blijkt dat dus te kloppen.
Bij automatisering van werk komt zelden die toch wel evidente vraag aan bod: kunnen ook de opdrachten van de CEO toevertrouwd worden aan artificiële intelligentie? Eén bedrijf heeft al sinds augustus 2022 geen menselijke maar een robot CEO.
Het nieuws dat het aantal inwoners van China voor het eerst in 60 jaar is gedaald, viel op 17 januari in haast alle media aan te treffen. Die beklemtoonden bijna allemaal dat dit de economische groei kan aantasten; voordelen van een bevolkingskrimp lieten zij compleet onvermeld.
Van overal reizen afgevaardigden naar het eiland Pala om het verhaal en het programma van de goede samenleving te schrijven, met een economie die eindelijk van ons is, die de aarde geen geweld aandoet en waarvan de welvaart eerlijk verdeeld raakt, met mondiale sociale zekerheid en een aardegebruiksrecht voor iedereen.
Aan al wie beweert dat het nastreven van utopieën gevaarlijk is, antwoorden we: ‘Hadden we dan geen welvaartstaten moeten afdwingen? Of geen gelijke rechten voor man en vrouw? Wij hebben de vrijheid om ons leven te verbeteren.’
Dit boek doorbreekt de crisis van de verbeelding en ziet wel alternatieven. De auteur durft opnieuw de grote verhalen brengen.
Waar het in de wereld in grote mate om draait. Al te vaak gereduceerd tot staatsmacht of zelfs tot militaire staatsmacht waarbij nog niet zo lang geleden enkel maar twee zogenaamde supermachten meetelden, de VS en de voormalige Sovjetunie. Dat kleine groepen een terroristische machtspositie kunnen uitbouwen, beseffen we nu ook. Maar er zijn veel andere vormen van macht in onze globaliserende wereld, vooreerst economische en financiële macht. De opkomst van Oost-Azië heeft vooral met die macht te maken, de sleutelpositie van multinationals eveneens en bovenal de dominantie van financiële groepen. Er is de politieke macht, hard nodig om de economische macht zonodig te corrigeren; ze komt op wereldvlak meer dan één maatje te kort. Cultuur, kennis en technologie bieden in hoge mate het vermogen om het leven en het samenleven te organiseren. Op het snijvlak van cultuur en economie is er de stijgende mediamacht die de agenda van de publieke opinie meer en meer beheerst. Religies en levensovertuigingen laten hun soms sterke invloed gelden in de wereld. In een steeds complexere mondiale samenleving zijn er talloze vormen van macht en machtsuitoefening die voortdurend op elkaar inwerken. Omdat onze wereld snel verandert, betekent dit ook dat bestaande machtsverhoudingen vlugger onder druk kunnen komen.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
Met werknemers bedoelen we zeker al wie in dienst werkt van een bedrijf of organisatie. Maar wie de wereld rond kijkt, merkt al vlug dat een massa mensen werken zonder arbeidscontract, zonder een formele werkgever te hebben.We verstaan onder werknemers dus ook de kleine boeren en kleine zelfstandige ondernemers die in het Zuiden, bij gebrek aan werk in de formele economie, een eigen zaakje opzetten in de informele sector en op die manier trachten te overleven.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Over de hele wereld trekken mensen naar de rijke gebieden: Mexicanen en Salvadoranen naar de Verenigde Staten, Argentijnen naar Italië en Spanje, Egyptenaren en Pakistani naar het Midden-Oosten, Zuidoost-Aziaten naar Zuid-Korea en Japan. Wereldwijd is de allergrootste migratie die van platteland naar stad, meestal binnenin landen.
Over de hele wereld trekken mensen naar de rijke gebieden: Mexicanen en Salvadoranen naar de Verenigde Staten, Argentijnen naar Italië en Spanje, Egyptenaren en Pakistani naar het Midden-Oosten, Zuidoost-Aziaten naar Zuid-Korea en Japan. Wereldwijd is de allergrootste migratie die van platteland naar stad, meestal binnenin landen.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Betaald werk is op onze wereld nog altijd de belangrijkste wijze om aan een inkomen te raken. Zowat overal is het werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, werk of arbeid is lang niet alleen contractuele loonarbeid voor een werkgever.
Weinig menselijke realisaties zonder organisatie, denk aan scholen, overheden, spoorwegen, multinationals of NGO’s.Maar, het is al te waar, geen menselijke organisaties zonder bureaucratie, een steeds dreigend fenomeen van immobilisme en nutteloze hiërarchie, zowel in de privé, bij de overheid als in de civiele samenleving.Het bureaucratische onvermogen van vele organisaties om buiten de oude krijtlijnen oplossingen te zoeken leidt ertoe dat nieuwe mondiale problemen veel te lang zullen voortwoekeren, dat we b.v. voorlopig vruchteloos wachten op mondiale belastingen, inkomensherverdeling, afdwingbare milieunormen of een permanente VN-politiemacht.zie ook
Zonder belastingen geen goede samenleving. Welvaartsstaten zijn maar mogelijk omdat ze vooral via een progressieve inkomensbelasting de inkomens deels kunnen herverdelen, de sociale zekerheid (mee) financieren en investeren in o.a. goed onderwijs, gezondheidszorg en best ook een duurzame economie met nuttig werk voor iedereen.
Zonder belastingen geen goede samenleving. Welvaartsstaten zijn maar mogelijk omdat ze vooral via een progressieve inkomensbelasting de inkomens deels kunnen herverdelen, de sociale zekerheid (mee) financieren en investeren in o.a. goed onderwijs, gezondheidszorg en best ook een duurzame economie met nuttig werk voor iedereen.
De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een overgang te laten maken richting (meer) duurzaamheid. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.
Zowat overal ter wereld is het vooral werken geblazen om te kunnen leven.Let wel, arbeid is niet hetzelfde als contractuele loonarbeid voor een werkgever. Onnoemelijk veel mensen werken voor zichzelf en hun familie of als zelfstandige, ze zijn landbouwer, veeteler, visser, handelaar, kapper of kleermaker. Altijd is cruciaal of men genoeg verdient om behoorlijk te leven wat voor de helft van de mensen niet het geval is. De meeste landbouwers verdienen ronduit slecht. Heel veel werk in de zwarte of informele economie is onderbetaald. En ook de talrijke zogenaamde hamburgerjobs bieden een salaris onder het levensminimum. Nog erger is dat er gewoon veel te weinig werk is.De wereld staat dus voor de zware uitdaging om voldoende nuttig en fatsoenlijk betaald werk te creëren voor iedereen die wil werken. Probleem is dat de huidige globalisering vrijheid en rechten voor geld, goederen en diensten creëert zonder de rechten van arbeid te beschermen. Zo komt onze ambitie om iedereen loon naar werken te bieden in de verdrukking. De beloning voor wie werkt daalt en ze stijgt voor kapitaal. Die ongelijke machtsverdeling brengt ook grotere inkomensongelijkheid en meer armoede mee.
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Onder toelichting weblinks naar artikels en instellingenIn nationale staten behoort het geweldmonopolie toe aan de overheid, die er heel terughoudend, streng gereglementeerd en democratisch gecontroleerd moet mee omspringen. Net zo komt het internationale geweldmonopolie toe aan de mondiale en regionale overheden.
Het menselijke leven is nooit zeker en dus niet vrij van risico’s; of het vergt extra inspanningen om mensenrechten waar te maken.Zo vormen gewilde kinderen de toekomst van de samenlevingen en mogen ze geen last zijn.Wie ziek is, heeft recht op de best mogelijke verzorging en op een gewaarborgd inkomen voor zichzelf en voor wie afhankelijk is van dat inkomen om te kunnen leven.
Het natuurlijk broeikaseffect zorgt ervoor dat het op Aarde lekker warm is met gemiddeld 15°C. Maar te veel CO2 en andere broeikasgassen in de atmosfeer versterken dat broeikaseffect en vele wetenschappers waarschuwen voor de door de mens veroorzaakte extra opwarming en klimaatverandering. Ze wijzen op de gevaren van o.a. een stijgende zeespiegel, toenemend natuurgeweld en (te) snel opschuivende klimaatzones. Vind meer uitleg en een overzicht van belangrijke Pala artikels over klimaatverandering met links naar bronnen
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
zijn we met te veel? In 2015 telt de wereld 7,350 miljard mensen. In de toekomst kijken is niet makkelijk, maar omstreeks 2050 zullen we in de medium schatting meest waarschijnlijk met zowat 9,73 miljard zijn. Ongeveer zoals vandaag zouden 1,29 miljard mensen in de nu rijke, vooral industriële landen leven, daar komt vergrijzing van. De nu veel armere landen zien hun bevolking aangroeien van goed 6,18 tot wel 8,44 miljard, met volgens sommigen dreigende overbevolking. Tegen 2100 zou de groei stevig terugvallen met een wereldbevolking van dan waarschijnlijk 11,21 miljard.
Dirk Barrez is auteur en hoofdredacteur van Pala.be, een website/nieuwsbrief die hij startte in 2001/2003 en antwoorden zoekt voor een meer sociale, ecologische en democratische wereld. Van 1989 tot 2011 was hij VRT-tv-journalist en reportagemaker voor Panorama en Terzake. In totaal schreef hij 18 boeken.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
