Home

Onvruchtbaar klimaatdebat

Enhanced-warming-in-Europe-compared-to-global-warming_European-climate-risk-assessment_2024-03

Klik om te vergroten

Kunnen we de gelijkhebberige discussies over drastische vermindering van broeikasgassen versus aanpassing vermijden? Stom genoeg zijn ze al vele jaren allebei nodig.

Onvruchtbare discussies zijn er in overvloed, helaas ook over de meest levensbelangrijke kwesties. Zo verzanden of verdrinken klimaatdebatten geregeld in gelijkhebberig gebekvecht tussen wie de dringende vermindering van de uitstoot van broeikasgassen vooropstelt en wie de noodzaak van aanpassing beklemtoont. In het klimaatjargon spreekt men over mitigatie (i.p.v. vermindering) versus adaptatie.

Veel vruchtbaarder is de werkelijke toestand en evolutie – of gebrek daaraan – centraal te stellen; en vervolgens conclusies inzake handelen daarop te baseren.

Al ruim 50 jaar is bekend dat gevaarlijke opwarming en klimaatverandering dreigen als we de uitstoot van broeikasgassen niet verminderen. Vijftig, veertig, tot zelfs dertig jaar geleden was het daarom meest rationeel om forse uitstootreductie te bepleiten en zich compleet te kanten tegen adaptatie… want toen viel gevaarlijke klimaatverandering nog te vermijden.

Al even lang is de uitstoot van broeikasgassen echter vooral nog gestegen en niet verminderd. Het onvermijdelijke gevolg van een halve eeuw politieke klimaatlaksheid is dat de temperatuur op aarde reeds flink is opgelopen. O.a. Pala schat al vele jaren in dat het heersende en voortdurende klimaatverzuim meest waarschijnlijk de ambitie van maximaal 1,5 graad opwarming onderuit haalt … en ons bijna zeker ver voorbij 2 graden drijft.

Geblokkeerd inzicht

Gevaarlijke opwarming is intussen mondiaal een feit en vertaalt zich in ongeziene hittegolven, overstromingen, droogten… Nu getuigt het van geblokkeerd inzicht, zowel om te volharden dat men tegen adaptatie is, als om te blijven roepen dat alles op aanpassing moet gezet omdat snelle vermindering onhaalbaar zou zijn.

Hoe moeilijk ook, ze moeten allebei

De moeilijke realiteit is dat de wereld nog altijd vooral de uitstoot van broeikasgassen drastisch en snel naar beneden moet jagen… en tegelijkertijd enorm veel werk heeft aan onvermijdelijk geworden aanpassingen. (1)

Waarom? Wel hierom.

Wie wil wonen onder daken die niet opgewassen zijn tegen steeds vaker voorkomende felle stormwinden? En in gebouwen die koken in hittegolven?

Wie plant altijd maar dezelfde landbouwgewassen of bomen als die niet meer bestand zijn tegen het opwarmende klimaat?

Wie zal straks – van Pakistan tot onze lage landen - blijven waar de zee laaggelegen gebieden en steden overspoelt?

Wie houdt er geen rekening mee dat tropische ziekten mee oprukken met de opwarming? En buiten werken bij hittegolven levensbedreigend is?

Wie kant zich tegen maatregelen om beter om te gaan met het risico van fel woedende bosbranden, ook waar die vroeger onbekend waren?
Of met immense stortbuien die hele regio’s in geen tijd onder water zetten?
Of met grote droogten? En de vele gevolgen die ze meebrengen?

Ja dus. Mitigatie of vermindering van broeikasgassen is hard nodig.
Maar argumenteren dat adaptatie in de weg zou staan daarvan … neen, dat kan jammer genoeg al lang niet meer. Ze zijn allebei noodzakelijk en moeten elkaar aanvullen.

Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be | auteur van TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en 11 politieke dwaasheden

Voetnoot
(1) Zie ook de bijdrage over het recent verschenen European climate risk assessment van het Europees Milieuagentschap

Regio's: 

Lees ook

Thinking beyond our usual silos. Systemic convergence of technological, social and structural changes needed in the SDG’s

Society should overcome ‘silo’ thinking and leave our deeply rooted mental models reflected in policy sectors. This is the Chair’s Summary of a SDG Workshop organized by the Club of Rome EU-Chapter and European Public Policy Advisors in wich Dirk Barrez (Pala.be) participated.

David tegen Goliath

We naderen steeds sneller het moment waarop onze planeet niet langer geschikt is voor menselijk leven. Toch zijn we het aan toekomstige generaties verplicht de moed niet op te geven. Hoe zou gezamenlijke actie er uit kunnen zien? Het wordt een gevecht van David tegen Goliath.