Alle dagen zijn er berichten over conflict en oorlog, in Irak, Gaza, Oekraïne, Syrië, Libië, Nigeria, Zuid-Soedan… de gewekte indruk dat oorlogsgeweld en geweldsdoden in opmars zijn, is echter onjuist.
Mbaye Gueye is een Senegalese jongen van 17, wat zwakjes én levenslustig, wanneer ik hem bij het filmen van de televisiereportage ‘Het gezicht van de honger’ leer kennen. Drie maanden later zou ik hem opnieuw ontmoeten maar… twee dagen tevoren is hij overleden. Waarom vertel ik dit? Omdat hier globalisering aan het werk is.
Basmati rijst is lekker, geurig en voedzaam. Dat is zo omdat tientallen generaties van Indiase landbouwers die rijstsoort hebben verbeterd en veredeld tot wat die nu is. Maar nooit is een landbouwer op het idee gekomen: ik heb die plant verbeterd en nu is ze van mij. Altijd is deze rijst het gezamenlijke bezit van de Indiase boeren en boerinnen gebleven, het was hun collectieve erfgoed, zelfs dat van de hele wereld. In 2001 verkreeg een Amerikaans bedrijf het patent op enkele varianten van Basmati rijst, tot ontzetting van vele Indiërs. Zij verzetten zich tegen wat zij ervaren als het wegkapen of inpikken van hun gewassen. En zij vrezen voor hun inkomen doordat ze minder zullen kunnen verkopen in het buitenland. Mogen stukjes plant, dier of mens, levend materiaal dus, privé-eigendom worden via patenten? De biotechnologiebedrijven zijn voor want die biodiversiteit vormt hun economische en commerciële basis. Vele boerenbewegingen, milieubewegingen en wetenschappers zijn tegen het verhandelen van genen en monopoliseren van gewassen, o.a. omdat het kleine boeren en inheemse volkeren zwaar benadeelt. De Indiase wetenschapster en activiste Vandana Shiva is één van de bekendste tegenstandsters.
