PALA lezers weten dat coöperaties verbazend goed zijn in jobcreatie. Veel wijst erop dat ze ook de kwaliteiten vertonen om mensen uit armoede te halen en naar de formele economie te leiden.
Niet iedereen is enthousiast over de manier waarop de Europese Centrale Bank in anderhalf jaar meer dan 1000 miljard euro in ons financieel systeem pompt. Onder andere 19 economen laten hun grote onvrede horen.
Na deel 1 en deel 2 kon u even laten bezinken hoe hard samenleving, milieu en democratie onder vuur liggen. Mogen we hopen dat we nog deze eeuw kunnen schrijven: we leefden gevaarlijk?
Extremisme is terug van nooit weggeweest. Daar herinnerde deel 1 van dit essay aan. In deel 2 zoeken we naar wat we vooral moeten onthouden van 2014 vanuit sociaal en ecologisch oogpunt. Jammer genoeg zijn dat de talloze ecologische en sociale ravages die we collectief veroorzaken.
Honderd jaar nadat de kanonnen van augustus de Eerste Wereldoorlog echt lieten losbarsten, maakte 2014 duidelijk dat we opnieuw heel gevaarlijk leven. Wat valt er vooral te onthouden vanuit democratisch oogpunt?
Vrijwel overal in Europa strijden burgers voor hun energie. Dat is niet altijd duidelijk voor wie vooral met een lokale bril kijkt. Veel zichtbaarder wordt het wanneer actievoerders en energiecoöperaties verzamelen blazen, zoals vorige maand in Tsjechië.
Proficiat voor de initiatiefnemers van Klimaatzaak, ze hebben gelijk. Maar hun rechtvaardige zaak loopt gevaar om te sneuvelen in de gerechtelijke molen. Dan biedt een klimaattribunaal hen een bijkomend alternatief.
Het publieke goed bij uitstek is de bescherming van de lichamelijke integriteit van elke mens, veiligheid dus. In de straten van stad of dorp mag geen geweld regeren. Het is hoog tijd om dit principe te mondialiseren.
Outsourcing groeit sterk in de mondiale economie van de 21ste eeuw. In 2000 was deze activiteit 45 miljard dollar waard, in 2012 maar liefst 99 miljard. Al die tijd steeg ook de twijfel over het nut ervan.
Met de economie die we vandaag wereldwijd pratikeren, zitten we als ratten in de val.In plaats van de weg van een systeemcrisis in te lopen, moeten we naar een sociaalecologische economie.
Alle dagen zijn er berichten over conflict en oorlog, in Irak, Gaza, Oekraïne, Syrië, Libië, Nigeria, Zuid-Soedan… de gewekte indruk dat oorlogsgeweld en geweldsdoden in opmars zijn, is echter onjuist.
Onder de PALA lezers zijn ze wellicht vrij talrijk, degenen die tot in de vroege jaren negentig burgerdienst hebben gepresteerd in plaats van legerdienst.
Naar aanleiding van het uit elkaar gaan van PALA en De Wereld Morgen reageerde deze laatste met een bijdrage die medeoprichter Dirk Barrez ettelijke malen vermeldde. De Wereld Morgen weigerde een rechtsgeldig recht van antwoord. Hierbij dus.
Wie iets uitvindt, kan daar een patent of octrooi voor krijgen, meestal voor zowat twintig jaar. In die periode heeft alleen de uitvinder het recht om de vruchten te plukken van die uitvinding, als een vergoeding voor de geleverde inspanningen. Dat lijkt fair maar die periode is zo lang dat er dikwijls superwinsten kunnen worden gemaakt, vele malen meer dan de investeringskost. Farmaceutische bedrijven en ook heel wat softwarebedrijven behoren niet toevallig tot de meest winstgevende. Die winsthonger kan vele mensenlevens kosten, denk bijvoorbeeld aan de weigering van bedrijven om de prijzen voor hun aidsmedicijnen in vele ontwikkelingslanden te laten zakken. De gecreëerde monopolies riskeren ook vernieuwingen in de samenleving te blokkeren. Zeker in het geval van computerprogramma’s vormen zogenaamde sotwarepatenten een rem op innovatie en zijn deze nadelen veel duidelijker dan de voordelen. Vandaar de opkomst van de beweging voor opensource software. Daarmee belanden we bij nog een andere kritiek: er kan gewoonweg veel te veel gepatenteerd worden. Nu zijn zelfs patenten mogelijk op het leven zelf, op stukjes plant, dier of mens. Biotechnologische en farmaceutische bedrijven hebben de jacht geopend op genen of stukken van genen waarvan ze denken dat ze die nuttig kunnen gebruiken, en waarmee ze dus geld hopen te verdienen. Bekend is het verhaal van Myriad Genetics dat in 2001 het octrooi verwerft op een borstkankergen. Volgens het bedrijf mogen de borstkankertests alleen nog in de VS worden gevoerd… en dan moeten vrouwen tien keer meer betalen. Zo bedreigen stijgende kosten onze gezondheidszorg en de solidariteit waarop zij steunt; ze halen het principe onderuit dat iedereen recht heeft op de beste gezondheidszorg. Vandaar de fundamentele vraag: kan de genetische rijkdom van planten, dieren en menselijk leven wel geprivatiseerd worden – want daar draait het om bij dit soort patenten - of is dit alles gemeenschappelijk eigendom van de mensheid? Tot waar reikt het privé belang, en waar begint het algemeen belang? Die discussie is hard nodig.
