We are working on the English version of PALA throughout 2025

Artikels

'TRANSITIE. Onze welvaart van morgen' is voorgesteld. Het is het nieuwe Pala boek van Dirk Barrez, voor iedereen die wil begrijpen waar transitie om draait en hoe we ook morgen goed kunnen leven. Lees hier alvast de inleiding.

Komen er een pak nieuwe industriĆ«le jobs aan? Dat beeld strookt niet met de huidige economie die, zoals bij Ford Genk of Caterpillar, vele van die jobs ten dode opschrijft. Maarā€¦ klopt dat wel? Of zijn we toe aan herindustrialiseren, weliswaar in een heel andere 'kringloop' economie?

Vele steden spreiden zich steeds verder uit over het omringende land. In Calgary, stad van meer dan een miljoen mensen, wil men de andere richting uit.

Het is een paradox waar niet hard genoeg op gehamerd kan worden. Economische groei leidt op zichzelf niet tot vermindering van ongelijkheid. Zelfs een vermindering van het aantal armen in een land vloeit niet voort uit louter economische groei.

Er was een tijd dat schulden en crises van het Zuiden de geldmarkten zware koortsaanvallen bezorgden. Al enige jaren moeten Europeanen wennen aan geldcrises in de eigen regio. Intussen gaat nog heel weinig aandacht naar de schuldenlast van vele ontwikkelingslanden. Dat is niet terecht.

Het aantal actieve coƶperaties in Nederland is de voorbije twee jaar toegenomen van 1700 tot ruim 2500. En ze rukken op buiten de klassieke sectoren van landbouw en verzekeringen. Samen haalden ze in 2015 een omzet van 111 miljard euro.

Niet enkel in landen van Zuid-Amerika, Afrika of Aziƫ tieren grootgrondbezit en landroof. Ook Schotland is er opvallend door gekenmerkt. Maar in Assynt herovert de gemeenschap de controle over haar land.

Af en toe, zoals met de instorting van de Rana Plaza textielfabriek of de sluiting van Ford Genk, worden we brutaal herinnerd aan de globalisering van onze economie. Maar hoeveel mensen werken in wereldwijde productieketens? En gaan hun inkomens erop vooruit?

Vorig jaar gaf de wereld 1676 miljard dollar uit aan legers en hun wapens. Dat is 2,3 procent van het volledige wereldinkomen. Hoeveel potentieel aan civiele bestedingen verliezen we hiermee?

In april is de Publish What You Fund Aid Transparency Index gepubliceerd. Het is een ietwat te lang uitgevallen manier om te zeggen dat het belangrijk is voor publieke ontwikkelingsorganisaties om te vertellen wat ze doen met hun geld.

De consensus in de Verenigde Staten dat vrijhandel altijd goed zou zijn, is doorbroken in de campagne voor de presidentsverkiezingen. Voert de VS straks een meer protectionistische koers?

Laten we gebruikmaken van de noodzakelijke omschakeling naar hernieuwbare energie om zowel een ecologische als een democratische transitie door te voeren. Want energievormen als wind, zon, waterkracht, biomassa zijn veel decentraler te beheren dan olie, gas, steenkool of kernenergie.

Veiligheid is bij ons in jaren niet zo een heet hangijzer geweest. Maar wat zijn, los van terreur en terrorisme die nu alle aandacht opslorpen, de grote bedreigingen van onze vrede en welvaart? Voeren we het juiste debat over veiligheid? Hebben we wel nieuwe gevechtsvliegtuigen nodig?

Wereldbank en andere ontwikkelingsbanken krijgen al tijden bakken kritiek omdat ze nogal wat projecten en bedrijven financieren die met dat geld meer kwaad dan goed doen. Er komen bijvoorbeeld zware milieuproblemen van, of ze halen de bestaansbasis van hele gemeenschappen onderuit, of nemen een loopje met werknemersrechten.

Kan dat, werknemers die hun eigen baas zijn? In werkerscoƶperaties zijn de medewerkers de coƶperanten. Ze brengen zowel hun arbeid als het nodige kapitaal in. Zo zijn zij die werken tegelijk eigenaars en bazen in hun coƶperatieve bedrijf. Het boek 'De werkerscoƶperatie' belicht dit alternatief.

Er borrelen talloze initiatieven om ecologisch duurzamer te kleuren, ongelijkheid tegen te gaan en een betere toekomst te bouwen. Toch krijgen ze te weinig impact om de economie en het samenleven werkelijk ten gronde te verbeteren. Goed dat een boek ons de geschiedenis leert kennen: hoe deden bewegingen dat vroeger?

Goed wonen is van onschatbaar belang. Dan is het meer dan spijtig dat het aanbod aan de zogenaamde ā€˜onderkant van de woningmarktā€™ ā€“ versta mensen met een laag inkomen - onvoldoende, dikwijls onaangepast of zelfs ronduit slecht is. Onbegrijpelijk dat we tussen privĆ© en overheid niet massaal wooncoƶperaties introduceren.

Betaalbare gezondheidszorg voor iedereen. Het is al vele jaren Ć©Ć©n van de grote internationale dromen. Tegelijk blijft het voor honderden miljoenen mensen een onhaalbare droom, en bijten overheden en samenlevingen hun tanden stuk op deze belangrijke opdracht. Brengt onderzoek redding?

Frankrijk is niet enkel het land van BNP-Paribas en van het moederbedrijf van Electrabel, gelukkig maar. Het is ook een land waar nogal wat coƶperatieve bedrijven bloeien. Zo blijkt uit het tweejaarlijkse panorama dat Coop FR publiceert.

Deze tentoonstelling liep tot 24 januari in Brussel. Toch blijft het nuttig om een kritiek te formuleren: het is jammer dat de titel, zelfs al tempert het woordje ā€˜korteā€™ de verwachtingen, nog te veel belooft. Met tal van crises voor de deur moet de lat hoger.

De klimaattop in Parijs leverde veel geblaat en opvallend weinig wol. Toch kan het nu al drastisch beter inzake uitstoot van broeikasgassen. De verantwoordelijken van zowat alle landen kunnen alleen maar met schaamte kijken naar de verbazingwekkende prestaties van Uruguay.

Een nieuwe bank oprichten in de goede oude traditie van ā€˜er te zijn voor de mensen', dat is de ambitie van een aantal Oostenrijkers. Het zou de eerste ethische alternatieve bank in hun land moeten worden. Klinkt allemaal mooi, maar lukt het ook in de praktijk?