PALA Woordenboek

ontgroei

De doorstroom van alle materialen en energievormen voor onze welvaartsmachinerie moet vóór 2050 binnen een ecologisch duurzame schaal blijven. Voor rijke landen dringt zich een dematerialisatie op met factor 10: grondstoffenverbruik én broeikasgasuitstoot moeten tienmaal kleiner.

Dit impliceert een radicale ontgroei – een vertaling van décroissance en degrowth – waarbij alle onhoudbare systemen inzake energie, mobiliteit, voedsel enzovoort verdwijnen en snel plaatsmaken voor duurzame alternatieven.

Voor deze transitie mag het begrip ont-groei ons niet misleiden. Want net de groei van hernieuwbare energiesystemen, duurzame landbouw en korte voedselketens, nieuwe commons, materiaalkringlopen, deeleconomie of nieuwe duurzame coöperaties is in de eerstkomende jaren en decennia uiterst noodzakelijk.

Lees meer in
Hoe zit dat dan met groei in een duurzame economie? Voor wanneer een ernstig debat over groei en décroissance – degrowth – ontgroei?

ontwikkeling

onder de uitleg enkele artikels over ontwikkeling en ontwikkelingssamenwerking

De begrippen transitie en ontwikkeling lijken nu vaak tot heel aparte werelden te behoren. Maar voor wie begaan is met duurzaamheid, leunen ze net heel dicht tegen elkaar aan. Ze zijn dus ten onrechte uit elkaar geslagen.

Dat komt omdat ontwikkeling al even ten onrechte dikwijls wordt gereduceerd tot sociaaleconomische ontwikkeling, of zelfs alleen maar tot groei van het bruto nationaal product. Zeker het laatste is een uiterst eenzijdige en zelfs perfide invulling van ontwikkeling.

Voor wie zich echt toelegt op welvaart, ecologische duurzaamheid, rechtvaardigheid en democratisering, zijn de begrippen ontwikkeling en transitie eigenlijk inwisselbaar. Wie een dergelijke invalshoek hanteert, bestempelt al vele decennia ontwikkelingslanden als ‘landen in transitie’. Want zowel bij ontwikkeling als bij transitie gaat het erom hoe van een situatie die niet duurzaam is, te ontwikkelen of een transitie door te maken richting (meer) duurzaamheid.

Het komt erop aan die begrippen terug te winnen in hun meest waarden-volle duurzame betekenis. En meteen ook te beseffen dat we overal meer dan ooit aan transitie toe zijn, dat met andere woorden vandaag alle landen ontwikkelingslanden zijn.

Pala artikels over ontwikkeling en ontwikkelingssamenwerking

Ontwikkelingssamenwerking biedt geen oplossing (23/10/2018)

Al ruim 50 jaar lukt het ontwikkelingssamenwerking niet om wereldwijd een duurzame economie te stimuleren. Dit is deel twee van de artikelreeks 'Migratie en ontwikkeling: de olifanten in de kamer'.

Ontwikkelings- en milieuwereldje moeten uit hun cocon (17/11/2015)

Ontwikkelingssamenwerking is in 50 jaar uitgegroeid tot een aparte wereld. Die komt haar mooie beloften niet na en het begrip ontwikkeling is al lang onttoverd. Het milieuwereldje ontwikkelt zich langs even onvruchtbare sporen. Als ze in hun cocons blijven, brengen ze een duurzame economie niets dichterbij.

Mondiaal basisinkomen sterkste troefkaart voor leefbare wereld (5/11/2018)

Het ontbreekt ons aan een ernstig migratiebeleid. En er is geen spoor van een ontwikkelingspolitiek die werkt. Wat dan? Een mondiaal basisinkomen is de beste hefboom om snelst en meest effectief welvaart en welzijn te verspreiden. Derde deel van de artikelreeks Migratie en ontwikkeling: de olifanten in de kamer.

Jawel, ontwikkeling en transitie zijn heel verwant (15/5/2017)

ontwikkelingssamenwerking

zie onder ontwikkeling

oorlog

Oorlog is een zware gewelddadige strijd tussen georganiseerde gewapende partijen.

Een arbitraire maar geregeld gebruikte maatstaf om een gewapend conflict als een oorlog te bestempelen, is dat er minstens duizend doden vallen in een jaar.

zie ook veiligheid

Hieronder zijn de meest relevante Pala artikels opgenomen met betrekking tot oorlog, vrede en veiligheid, inclusief de bijbehorende weblinks:

8. We geven de wereld FN cadeau | Pala 25-11-2003

19. Het kan ook zonder geweld | Pala 3-2-2005

Een ruimere behandeling van het vraagstuk van oorlog en vrede is te lezen in het boek Barrez Dirk, Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving, Pala, 2008, deel 6 | $31, p.181-192. De eerste vier pagina's van dat hoofdstuk 'veiligheid' zijn hier te lezen.

Steeds meer gewapende conflicten, oorlog en geweldsdoden? Neen, toch niet | Pala 2-9-2014

Is er oorlog nodig om de oorlog uit te roeien? | Pala 24-10-2014
Neen, er zijn wel degelijk alternatieven voor de ‘productieve oorlog’ van Ian Morris om geweld succesvol te bestrijden. Deze gedachtegang is een jaar later verder uitgewerkt in:
Nog veiliger wereld gezocht | Pala 1-12-2015

Waarom is oorlog nodig om te doen wat al lang moet? | Pala 3-3-2022

Oorlogen kosten meer mensen het leven | Pala 10-10-2023

*****************************

Ietwat aparte Pala kijk op oorlog

49. Wij zijn in oorlog... Maar anders dan we spontaan denken | Pala 16-1-2007
Hoe moordend gewapende conflicten ook zijn, op onze planeet woeden oorlogen die onnoemelijk veel meer slachtoffers maken en ons bestaan veel ernstiger bedreigen.

Deze kijk, meer uitgewerkt, belandde ook in het boek Barrez Dirk, Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving, Pala, 2008, deel 2 | $7, p.39-45

In 2017 is de falende klimaatpolitiek meer dan reden genoeg om te herinneren aan die waarschuwing in Wij zijn in oorlog... Maar anders dan we spontaan denken (2) | Pala 13-11-2017

*****************************

Te consulteren bronnen

Wikipedia List of ongoing armed conflicts

Wikipedia List of number of conflicts per year

Center for Systemic Peace Major Episodes of Political Violence 1946-2019

Nog meer Wikipedia: War | List of wars: 2003–present | Outline of War

Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling

De OESO verzamelt de industrielanden van de wereld en wordt daarom ook wel de club van de rijkste landen genoemd. Wat deze organisatie vooral doet is informeren en adviseren op het vlak van economisch en sociaal beleid. De OESO speelt een belangrijke rol in de mondiale economische  ontwikkelingen en haar studies en rapporten hebben grote invloed op het beleid van de lidstaten.
Vooral vakbonden hebben kritiek op het sociaal beleid dat doorklinkt in een aantal studies, en dat ze niet echt als werknemersvriendelijk ervaren. De werkwijze en besluitvorming van de OESO zit daar voor veel tussen. Haar belangrijkste gesprekspartners zijn immers de ministers van economische zaken die in al te veel gevallen geen hoge dunk hebben van sociaal beleid.
In 1976 komt de organisatie zowat als eerste met een gedragscode voor multinationale ondernemingen die later enkele keren is gewijzigd en aangepast. Deze richtlijnen zijn geen verplichtingen. Het zijn aanbevelingen aan multinationals om vrijwillig een aantal principes te respecteren op zo verschillende terreinen als werkgelegenheid, mensenrechten, milieu, informatie, concurrentie, belastingen en zelfs wetenschap en technologie.

Website OESO

OESO richtlijnen voor multinationale ondernemingen

zie ook Trade Union Advisory Committee (TUAC)

Our Common Future

In 1987 verschijnt Our Common Future, een rapport van de Commissie Milieu en Ontwikkeling van de Verenigde Naties. Het is ook bekend als het Brundtland-rapport, naar de commissievoorzitster, de voormalige Noorse premier Gro Harlem Brundtland. Our Common Future introduceert voor de hele wereld het concept van duurzaamheid met een vrijwel perfecte definitie.

Duurzaamheid is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien.

Duurzaamheid beoogt dus een goed presterende economie die zowel onze planeet als de mens respecteert, zowel vandaag als morgen. Daarvoor moeten we het natuurlijk kapitaal minstens in stand houden.

Dit pleidooi voor duurzaamheid via wat een duurzame ontwikkeling wordt genoemd, markeert een belangrijke mijlpaal. Wie na 1987 het begrip ‘duurzaamheid’ niet kent en het belang ervan niet doorgrondt, leeft eigenlijk op een andere planeet.

In de werkelijkheid zijn we in 1987, en blijven we tot vandaag, pijnlijk veraf van duurzaamheid.

Bron: Barrez Dirk, Transitie. Onze welvaart van morgen, p.24

zie ook VN-Conferentie over Milieu en Ontwikkeling

outsourcing

Outsourcing komt sterk op in de mondiale economie van de 21ste eeuw. In 2000 was deze activiteit 45 miljard dollar waard. Twaalf jaar later gaat er in 2012 maar liefst 99 miljard dollar om in de wereld van de outsourcing.

Al die tijd steeg ook de twijfel over het nut van outsourcing? Want de resultaten bleven en blijven dikwijls ver onder de voorgespiegelde verwachtingen. Steeds harder dringen zich de vragen op: wanneer is outsourcing nuttig, en wanneer wordt het weggegooid geld? In 2013 laat de sector van de outsourcing daardoor een flinke terugval zien tot 83 miljard dollar, dat is een daling van meer dan 16 procent.

En zie, daar is het oude insourcing terug.

Bron: http://www.statista.com/statistics/189788/global-outsourcing-market-size

Zie ook insourcing

overbevissing

In de meeste zeeën en oceanen wordt al enkele decennia meer vis gevangen dan ze kunnen verdragen. We zijn nochtans al lang gewaarschuwd voor de kwalijke gevolgen van overbevissing. Begin jaren zeventig van vorige eeuw nemen de vangsten van ansjovis in Peru een forse duik van naar schatting wel achttien miljoen ton naar een paar miljoen ton. Omstreeks 1990 is het de beurt aan de kabeljauw voor de kusten van Newfoundland in Oost-Canada om vrijwel te verdwijnen.

Als je een ecosysteem kraakt, zoals in Newfoundland, dan weet je nog wel hoe het eens is geweest, maar niet of die mooie tijd ooit terugkeert. De Canadezen kunnen nu enkel heel hard hopen dat de kabeljauw zich weet te herstellen want dat wil maar niet lukken. Aan commerciële visvangst op kabeljauw moeten ze op dit ogenblik zelfs helemaal niet denken.

Al te langzaam leren we van onze fouten. In de Noordzee gaat het evenmin goed met de kabeljauw, en ook wijting, schol en schelvis happen stevig naar adem. Er zijn wel de visquota van de Europese Unie maar die volstaan niet om de overbevissing helemaal te keren.

En nu zien zelfs de traditionele vissers in de uitgestrekte Stille Oceaan hun opbrengsten dalen. Grote visserschepen hebben de jacht geopend op de laatste rijke visgrond op Aarde, de Stille Oceaan. Als we zo voortdoen, storten de komende vijftig jaar alle visvoorraden in, zo vertelt een eind 2006 in Science verschenen studie.

web-tv reportage - overbevissing in de Stille Oceaan

uit het boek Barrez Dirk, Koe 80 heeft een probleem. Boer, consument, agro-industrie en grootdistributie - klik hier voor info en bestellen