Overslaan en naar de inhoud gaan
Wat opvalt bij een gesprek over politieke dwaasheden
dinsdag, 20 december 2022 - 14:27
Als politiek een archislechte beurt maakt - in vele landen en in de EU
i - kan een lezing en samenspraak over een boek getiteld 11 politieke dwaasheden verloren energie lijken. Want wie verdiept zich graag in wat negatief is, of raakt erdoor gemotiveerd? Slechts stimulerende verhalen zouden duurzame veranderingen in gang zetten. Maar dat klopt dus niet helemaal.
Minder sarcastisch bedoeld dan het klinkt:
“Hoezo? Slechts 11 dwaasheden?”
Bij een voordracht over politieke dwaasheden valt het op: de grote en volgehouden aandacht van het publiek voor het falen van de politiek. Niet zelden gaat de belangstelling vergezeld van de opmerking “Hoezo? Slechts 11 dwaasheden?”
Die woorden stralen weinig vertrouwen uit maar zijn meestal veel minder sarcastisch bedoeld dan ze klinken. Mensen willen begrijpen wat er politiek fout loopt. Want de dwaasheden die ons nu zowat elke dag overvallen, in eigen land en ver daarbuiten, ogen steeds gevaarlijker.
Voor decennia quasi onbestaand duurzaam beleid inzake klimaat en energie betalen massa’s mensen wereldwijd nu al de zware prijs.
Evenzo voor de maatschappelijk rampzalige aanpak van financiële en economische crises. De jongste jaren zagen we zelfs de absurd lange ontkenning van inflatie waarna - voorgesteld als ‘remedie’ - de economie
i geteisterd raakt met snel stijgende, steeds hogere rente tot wanneer de werkloosheid duidelijk stijgt… want dat is nu de cruciale indicator voor het mondiale beleid; versta dus, tot genoeg mensen hun job en inkomen verkiezen met alle risico’s op bestaansonzekerheid en armoede
i …
Waar blijven menselijke logica en natuurlijke noodzakelijkheid?
Dat economie
i en geld
i in dienst van mensen en samenlevingen moeten staan, en dat dit maar duurzaam kan als daarbij de ecologische grenzen van onze planeet niet worden overschreden… die humane logica en die fysische noodzakelijkheid blijven al die tijd manifest afwezig in het merendeel van het gevoerde beleid in de meeste landen en al zeker internationaal. Alle noodzakelijke sociaalecologische transities (1) vorderen te traag tot niet.
Begrijpen wat fout loopt, scherpt wil om er tegenin te gaan
Het grote voordeel om zich eerst te concentreren op het veelvuldige falen van de politiek is dat het helpt om er klaarder in te zien; en vervolgens om te beginnen begrijpen waarom het zo zwaar fout loopt: hoe vooral kortzichtigheid, een totaal gebrek aan parler vrai, een stilstandscultuur die belet om voluit voor betere alternatieven te gaan, dat alles gecombineerd met een overdaad aan traagheid en bureaucratie
i, elk ernstig toekomstgericht beleid hypothekeren… en daarmee het vertrouwen in de gevoerde (non)politiek ondergraven.
Uitkijken voor zelfoverschatting
Daarbij is het altijd uitkijken voor vergoelijking en de zelfbegoocheling dat “we het toch niet zo slecht doen”. Het gevaar loert dat er vooral achteruit wordt gekeken en niet naar wat (heel) anders en (veel) beter moet voor een duurzame toekomst.
Positieve spiraal van crisisbestrijding en verduurzaming
Essentieel is dat het niet blijft hangen bij begrijpen. Die evolutie valt te merken in zulk discussiegesprek. Op dat ogenblik speelt natuurlijk de nieuwsgierigheid naar wat oplossingen kunnen zijn, naar welke aanpak en welke antwoorden wel kunnen werken… Dan is het verrassend en vooral bemoedigend om te merken dat er werkbare oplossingen te vinden zijn voor tal van uitdagingen die wachten.
De klimaatstrijd voeren is tegelijk
het meest ambitieuze sociale programma
Dan zien we zelfs de kans op een krachtige positieve spiraal tussen crisisbestrijding en verduurzaming. Als we de klimaatstrijd echt voeren - en meteen ook de andere planetaire grenzen
i willen respecteren - kunnen we in alle duurzaamheidstransities die nodig zijn inzake energie, wonen, voedsel
i, materialen, mobiliteit, dematerialisatie tegelijk meteen het meest ambitieuze sociale programma vormgeven. (2) Alleen als we crises effectief en duurzaam aanpakken, krijgen we unieke mogelijkheden om voor iedereen welvaart en welzijn te creëren, en die veilig te stellen voor de toekomst.
De wil om het falen te overwinnen
Dan manifesteert zich in bedenkingen ook de wens en zelfs de wil om het falen tegen te gaan. De vraag ‘hoe dan verandering bewerkstelligen?’ is uiteindelijk én de belangrijkste… én de moeilijkste om te beantwoorden, zeker in de slechtst bestuurde landen.
De vele wervende voorbeelden van wat elders wel lukt…
Maar altijd kunnen samenleving, politiek én economie
i een voorbeeld nemen aan landen, regio’s, samenlevingen en bedrijven
i die beter of zelfs veel beter presteren. Want waarom zou wat elders lukt – om het even of het gaat om welvaartsverdeling, eerlijke fiscaliteit, opbouwende referenda, sterke coöperaties
i, efficiënte overheden of nog andere prestaties - bij hen niet kunnen?
Een van de moeilijkste transities:
een resultaatgerichte politieke cultuur
Tja, waarom? We moeten het onder ogen zien: werken aan een betere democratie en een resultaatgerichte politieke cultuur is één van de meest moeilijke transities. Daarvoor zijn minstens sterke samenlevingen en een kritische massa van betrokken burgers nodig. Meer burgers die dialogeren over de politieke dwaasheden en wat eraan te doen, vormen alvast mee de aanzet daartoe.
Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala
i.be en auteur van TRANSITIE. Onze welvaart van morgen en 11 politieke dwaasheden. 50 jaar schuldig verzuim van onze politici
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Lezing en discussiegesprek POLITIEKE DWAASHEDEN | info en boeken
Voetnoten
(1) De toekomst is ecologisch, sociaal, democratisch - Pala
i 27-9-2016 - inleiding van het boek TRANSITIE. Onze welvaart van morgen p.9-14
(2) Zowat alles wat moet voor klimaat garandeert beter leven. Stom dat politici al die kansen lieten liggen | Het centrale deel van deze bijdrage bouwt verder op de eind 2009 verschenen analyse Het moet anders na Kopenhagen: éénzijdige stappen nodig
Zie ook
Wat indien we problemen tijdig zouden aanpakken?
Lees ook
vrijdag, 10 januari 2025 - 19:39
Hoe creëren en verdelen we welvaart zonder ons ruimteschip Aarde
i te mishandelen, hoe bewaken we daarbij best het belang van alle mensen, en hoe beslissen we daarover zo democratisch mogelijk?
Die leidraden typeren Pala
i, ook deze eigenzinnige nieuwjaarsbrief die verschijnt na de jaarwisseling.
dinsdag, 9 januari 2024 - 15:05
Wat was zeker essentieel aan 2023? En bleef vaak on(der)belicht? Cruciale sociale conflicten bij o.a. Tesla en in Hollywood, een tech gedomineerde revolutie, wereld in terra incognita, verdeeldheid en geweld in opmars, democratie in nood en soms verrassend weerwerk.
zaterdag, 1 januari 2022 - 08:49
Deze selectie van markante momenten en evoluties in 2021 lijkt soms op een klassiek jaaroverzicht maar meestal niet. Ze is ingebed in de lange termijn, kijkt geregeld vooruit en zet een duurzaamheidsbril op.
maandag, 10 mei 2021 - 15:36
Meest bekend is TransitieNetwerk Middenveld voor drie succesvolle Transitiefestivals, meest belangrijk is zijn toekomstbeeld voor een duurzame samenleving. Nu TNM verdwijnt, overschouwen we zijn betekenis. Nuttig want samenleving, politiek en econonomie worstelen met tal van manke systemen: de nood aan transitie is groter dan ooit.
maandag, 11 januari 2021 - 21:52
De economische wereld en volgzame politici zijn gebiologeerd door competitiviteit. Ze staren naar bnp en ranglijsten die hun zicht benevelen want ze vatten duurzaamheid niet. Biedt de 'Global Sustainable Competitiveness Index' een alternatief?
zie Europese Uniezie ook Europees model
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Armoede is in de eerste plaats een gevolg van een gebrek aan inkomen. En dat gebrek is geen natuurramp. Mensen of samenlevingen zijn arm en verdienen te weinig omdat ze niet over de middelen en mogelijkheden beschikken om welvaart te creëren, of omdat de gecreëerde welvaart onvoldoende verdeeld geraakt. En soms hebben ze de pech dat het allebei waar is, dat de weinige welvaart terecht komt bij maar heel weinig mensen. Die ongelijke inkomensverdeling heeft alles te maken met ongelijke machtsverdeling. Om meer inkomen te verwerven en dus armoede te bestrijden is het nodig dat mensen meer te zeggen krijgen, dat ze meer politieke en economische macht verwerven dus. In die strijd speelden en spelen sociale bewegingen, vooral de werknemersbewegingen, een cruciale rol. Het belang van behoorlijk vergoed werk om fatsoenlijk te kunnen leven kan bijna onmogelijk overschat worden. Vandaar dat ook het realiseren van dit recht op werk nooit teveel kan worden beklemtoond.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Vind Pala artikels die inzoomen op de rol van geld, financiële crisis, falen van grootbanken en alternatieven.Onder Dexia zijn meer artikels te vinden over de ineenstorting van deze wereldwijd opererende fantoombank.
Weinig menselijke realisaties zonder organisatie, denk aan scholen, overheden, spoorwegen, multinationals of NGO’s.Maar, het is al te waar, geen menselijke organisaties zonder bureaucratie, een steeds dreigend fenomeen van immobilisme en nutteloze hiërarchie, zowel in de privé, bij de overheid als in de civiele samenleving.Het bureaucratische onvermogen van vele organisaties om buiten de oude krijtlijnen oplossingen te zoeken leidt ertoe dat nieuwe mondiale problemen veel te lang zullen voortwoekeren, dat we b.v. voorlopig vruchteloos wachten op mondiale belastingen, inkomensherverdeling, afdwingbare milieunormen of een permanente VN-politiemacht.zie ook
Na de uitleg vindt u overzicht met linksnaar artikels over planetaire grenzenRespecteren we de draagkracht van ons belangrijkste systeem Aarde? De jongste jaren luidt de vraag steeds meer: blijven we binnen de planetaire grenzen? Dat concept introduceerden Johan Rockström en zevenentwintig andere gerenommeerde wetenschappers in 2009. (1)
zie landbouw en voedsel waar heel wat Pala artikels zijn verzameld over dit themazie ook landbouw
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
vormen een belangrijke motor van de huidige globalisering.Flink geholpen door technologische (r)evoluties zijn zij op de vrijgemaakte markten de drijvende kracht achter economische globalisering. Ze dragen onmiskenbaar bij tot de welvaart op onze wereld. Weinigen weigeren hun producten of diensten.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
gratis e-brief en vrij toegankelijke website over globalisering. PALA zoomt regelmatig in op de problemen van onze globaliserende wereld, op de mogelijke alternatieven en op hoe de wereld werk maakt van verbetering. De website bevat een wiki woordenboek dat duidelijk en liefst kort belangrijke begrippen verheldert; en biedt ook een kijk op de boeken die hoofdredacteur Dirk Barrez schreef waarvan vele sterk samenhangen met de website.
