Recente inhoud op Pala

Ongelijkheid is het thema van het nieuwste boek van Rik Coolsaet - De geschiedenis van de wereld van morgen - waar hij met het Koninklijk Instituut voor Internationale Relaties een internationale conferentie over organiseerde.

Het thema kan verbazen, want totnogtoe is enkel armoedebestrijding de officiële prioriteit en die ‘armoede' wordt beschouwd als absolute en extreme armoede, los van elke overweging over inkomensongelijkheid. Dat is meteen ook het zwaktebod van het ‘armoedeverminderingsbeleid' van de Wereldbank of van de Millenniumdoelstellingen van de VN. Zelfs Europees commissaris voor Ontwikkelingssamenwerking Louis Michel had het in zijn inleiding over ‘de vloek van de rijkdom' en de werkelijke onrechtvaardigheid in de wereld.

In een wereld waarin de ongelijkheid groeit, is het meer dan nuttig om te kijken naar zowat de helft van de wereldbevolking die te weinig verdient om menselijk te kunnen leven.

Maar het is even nodig ook in de andere richting te kijken, naar de rijken en superrijken, en hoeveel van de mondiale welvaart zij in beslag nemen. Het World Wealth Report biedt daar wat zicht op.

De wereld telt 9,5 miljoen mensen die over meer dan 1 miljoen dollar financiële tegoeden beschikken. Samen zijn ze goed voor ruim 37 biljoen dollar, dat is 37.000 miljard dollar. In 2006 groeide het aantal rijken met 8, 3 procent aan en hun gezamenlijke vermogen nam toe met 11,4 procent. De groei was het snelst in Afrika, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika.

Van de hooggestemde verwachtingen op een snelle wederopbouw en ontwikkeling van Afghanistan na de val van het Taliban-regime is vandaag bitter weinig overeind gebleven. De armoede waarin de overgrote meerderheid van de Afghanen moet overleven, is niet afgenomen en de veiligheidssituatie in grote delen van het land blijft uiterst precair. ACBAR (Agency Coordinating Body For Afghan Relief), een overkoepelende hulporganisatie waarin 94 NGO's participeren, wijst met een beschuldigende vinger naar de internationale donorlanden die helemaal niet doen wat ze beloofden. Ruim 10 miljard dollar van de beloofde hulp is nog altijd niet toegekend.

Sinds we in steden zijn gaan wonen, zijn we hoe langer hoe meer verleerd hoe we moeten omgaan met grote natuurlijke ruimten, met woestijnen, steppes, wouden, ijs- en sneeuwvlaktes. De doorbraak van de westerse industriële samenleving heeft die evolutie nog versterkt. De opkomst van de nationale staten - mét de grenzen en controles die erbij horen, en de opvatting dat mensen maar beter op een vaste plek kunnen vertoeven in plaats van rond te trekken - bezegelt in veel gevallen het lot van deze ‘inheemse' volkeren: voor de levenswijze van nomaden, jagers, zwerflandbouwers, oerwoudbewoners is eigenlijk geen plaats meer.

In het Nederlands is de titel van zijn boek ‘Humanitaire interventies. Mensenrechten als excuus voor oorlog'. Zelf verkiest hij ronduit de originele Franse titel ‘Impérialisme humanitaire. Droits de l'homme, droit d'ingérence, droit du plus fort?'

Jean Bricmont werpt al wel eens meer een zware knuppel in het hoenderhok. Zo kant deze professor theoretische fysica in Louvain-la-Neuve zich fel tegen het postmodernisme dat nonsens produceert. Hij was het die samen met Alan Sokal een volledig onzinnig artikel maakte dat ze probleemloos kregen gepubliceerd. Het zorgde voor een hele rel wanneer ze hun bedrog bekend maakten.

Volgens kritische analisten van het Amerikaanse buitenlandse beleid paste het bezoek dat president George W. Bush tussen 15 en 21 februari bracht aan vijf Afrikaanse landen (Benin, Tanzania, Rwanda, Ghana en Liberia) perfect in zijn streven om de ‘oorlog tegen de terreur' wereldwijd uit te breiden. Africa Action, Africa Faith and Justice Network (AFJN), International Labor Rights Forum en Jubilee USA Network hebben samen met het onderzoeksinstituut Foreign Policy In Focus een doorlichting gemaakt van het Amerikaanse Afrika-beleid in het laatste jaar van het presidentschap van Bush.

Of Turken zich uiteindelijk ‘Europees' voelen, is niet zo duidelijk. Bij de stichting van de Turkse republiek in 1923 werd Atatürk geïnspireerd door de Franse revolutie en hij probeerde de jonge republiek in die traditie te verankeren. De nieuwe elite ging daarin mee en stortte zich bijvoorbeeld op de Europese klassieke muziek. De eigen culturele traditie zag die elite vaak als een residu van het verleden. De Europese identiteit werd gezien als een ideaal, waarvoor gevochten moest worden. In West-Europa daarentegen zien mensen hun Europese identiteit als een resultaat van eeuwen van historische ontwikkeling, dat er simpelweg is en waarvoor geen strijd geleverd hoeft te worden.

Frankrijk was vorige week weer in de ban van het schrijnende probleem van de verwaarlozing van de voorsteden. Maandagmorgen in alle vroegte moesten bij een spectaculaire politierazzia in Villiers-le-Bel, een noordelijke voorstad van Parijs, de daders worden gearresteerd van de hevige rellen met allochtone jongeren van november vorig jaar. Volgens de groeiende groep tegenstanders van de harde aanpak van president Nicolas Sarkozy moest de mediagenieke actie alleen maar dienen om het geschonden vertrouwen in de president op te krikken. Op 9 en 16 maart kiezen de Fransen nieuwe gemeenteraden en de partij van de president doet het slecht in de peilingen. De samenlevingsproblemen, de jeugdwerkloosheid en de algemene verwaarlozing van de voorsteden zijn de centrale verkiezingsthema's.