Wereldleiders komen bijeen over mondiale financieel-economische crisis
dinsdag, 10 maart 2009 - 10:28
Op 2 april vergaderen de leiders van de grootste economieën uit het Noorden en het Zuiden in Londen, samen met de verantwoordelijken van de grote financiële instellingen. Op hun bord liggen heel wat dringende kwesties. Allereerst, hoe coördineren we de inspanningen om de mondiale economiei opnieuw op de sporen te krijgen, en om de economische groeii en de werkgelegenheid te stimuleren? Al even belangrijk, hoe krijgen we een beter financieel systeem: want als de banken, de nationale banken, het IMFi en de Wereldbanki hun job niet goed doen, lijdt de hele economiei daar onder. Ter voorbereiding zien de ministers van Financiën elkaar nu zaterdag 14 maart. Voor een goed begrip, eigenlijk telt de wereld twee G-20 groepen. (zie voetnoot 1)
Maar we concentreren ons op de financiële G-20 en de top die eraan komt. Er komt immers heel wat kritiek op haar agenda en aanpak. En om te beginnen ligt haar legitimiteit onder vuur. Waarom zouden 20 landen, hoe groot ook, mogen beslissen terwijl we toch een Verenigde Naties hebben die alvast een pak democratischer zijn. Inhoudelijk begrijpen velen niet dat de falende financiële sector zomaar gered zou worden zonder die sector drastisch te hervormen: hij moet (opnieuw) functioneren in dienst van de economiei en haar aan de nodige middelen helpen om welvaart voort te brengen, zodat de samenleving die welvaart kan aanwenden om voor iedereen een menswaardig leven mogelijk te maken.
Bedenkingen zijn er ook bij de al te makkelijke gelijkstelling van groei en werkgelegenheid. Want lang niet elke economische groeii is welkom vandaag. Akkoord, het besef rijpt snel dat we nood hebben aan een zogenaamde groene economische groeii. Toch blijft het oude denkkader te veel overeind. De economiei kent nog altijd niet haar juiste plek. Ze moet leren dat het voortbrengen van welvaart begint bij het vaststellen van wat onze planeet aankan, anders eten we onze aardei op - wat meest onverstandig is. Dan komt het erop aan de prioritaire noden van alle mensen en samenlevingen voorrang te geven. En in dat kader komt het er dan op aan markten, ondernemerschap, handel e.a. economische mechanismen op de best mogelijke wijze in te zetten om die resultaten te behalen.
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
De onvrede van velen zal zich uiten op een internationale betoging in Londen op 28 maart. (DB)
(1) De G-20 die nu volle aandacht krijgt, ontstond in 1999 en bestaat uit de ministers van Financiën en de gouverneurs van de centrale banken van 19 landen. Daarbij zijn zowel de grootste rijke landen als de sterkste opkomende economieën: Argentiniëi, Australië, Brazilië, Canada, Chinai, Duitsland, Frankrijk, India, Indonesië, Italië, Japan, Mexico, Rusland, Saudi-Arabië, Turkije, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Zuid-Afrikai, Zuid-Korea; verder de Europese Uniei, IMFi en Wereldbanki. Daarnaast is er die andere G-20, een groep van nu 23 ontwikkelingslanden die zich manifesteerde op de WTOi-conferentie in Cancun (Mexico) in 2003 en vooral belang hecht aan landbouwi. Onder de leden Chinai, India, Indonesië, Brazilië en Nigeria.
Het IPCC en de klimaattop in Glasgow gaan ervan uit dat de zee in 2100 maximaal een meter is gestegen. Maar hoe zeker is dat als het water in het verleden bij vergelijkbare CO2-concentraties wel 4 tot 5 meter per eeuw steeg? En wetenschappers een snel afkalven van de ijskappen mogelijk achten?
In september verkrijgt de Franse coöperatie Railcoop de licentie van spoorwegbedrijf… in oktober ziet ze zich verplicht haar eerste reizigersactiviteit uit te stellen: de samenwerking met de infrastructuurbeheerder loopt mank.
Facebook ligt de jongste tijd zwaar onder vuur. Maar waarmee begon dat? De Facebook files van The Wall Street Journal, en die gaan nog over veel meer dan de schade die Instagram aan jongeren toebrengt.
Nieuwe wind- en zonmultinationals eisen wereldwijd een grote plek op in het tijdperk van de elektriciteit. Tonen burgers en hun energiecoöperaties zich even dynamisch?
Soms overtreffen de grootste hernieuwbare energiemultinationals al in marktwaarde klassieke oliegiganten als Exxon of Shell. Wie zijn die nieuwe energiereuzen in het tijdperk van de elektriciteit?
Vanaf 1999 is het wereldwijde protest en verzet tegen de dominante globalisering heel zichtbaar. Wat al deze mensen drijft, is scepsis over een wereld waar de economie voorrang krijgt op de mens, de welvaart steeds ongelijker verdeeld raakt, de mensenrechten in de verdrukking komen, de ecologische ravages onvoorstelbaar groot zijn en de besluitvorming over dat alles ondemocratisch verloopt.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
In een wereld vol noden is vanzelfsprekend veel welvaart nodig. Eigenlijk fungeert de economie vooral als een grote draaischijf tussen onze economische mogelijkheden aan de ene kant en onze behoeften en ambities aan de andere kant. Om die behoeften en ambities te stillen is de economie en de economische productie hard nodig.
zie Internationaal Monetair Fonds
Is samen met het IMF opgericht in 1944 in Bretton Woods (zie ook daar).Ze bestaat uit de Internationale Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling en de Internationale Associatie voor Ontwikkeling. De Wereldbank telt 185 landen-aandeelhouders. Met 16,45 procent van de stemmen bezit de VS – de grootste aandeelhouder – als enige een blokkeringsminderheid. Erg democratisch functioneert de Bank dus niet.Samen vormen IMF en Wereldbank zowat het mondiale ministerie van financiën. Terwijl het IMF zich concentreert op het monetaire en budgettaire beleid van landen, verschaft de Wereldbank leningen om hun ontwikkeling te financieren. In het begin leent zij aan het verwoeste naoorlogse Europa, later aan ontwikkelingslanden.In de praktijk vormt de Wereldbank één as met het IMF en wendt zij haar financiële macht aan in het kader van het gezamenlijk voorgestane beleid van structurele aanpassing. Die benaming mag dan na kritiek in onbruik geraken, daarom is de doelstelling van IMF en Wereldbank om economieën open te gooien, om ze te liberaliseren en te privatiseren, nog niet veranderd.De gevolgen voor de betrokken samenlevingen blijven al even dikwijls asociaal en zelfs dramatisch. Uit onvrede over dat beleid neemt de vice-voorzitter van de Wereldbank, Joseph Stiglitz, in 2001 ontslag. Hij schrijf zijn kritiek neer in het boek Perverse globalisering (zie ook onder structureel aanpassingsprogramma).
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
In een wereld vol noden is vanzelfsprekend veel welvaart nodig. Eigenlijk fungeert de economie vooral als een grote draaischijf tussen onze economische mogelijkheden aan de ene kant en onze behoeften en ambities aan de andere kant. Om die behoeften en ambities te stillen is de economie en de economische productie hard nodig.
In een wereld vol noden is vanzelfsprekend veel welvaart nodig. Eigenlijk fungeert de economie vooral als een grote draaischijf tussen onze economische mogelijkheden aan de ene kant en onze behoeften en ambities aan de andere kant. Om die behoeften en ambities te stillen is de economie en de economische productie hard nodig.
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.
Hoe een rijk land arm wordt, dat is wat Argentinië in het begin van de 21ste eeuw aan de wereld toont. Tot ruim na de Tweede Wereldoorlog was dit land één van de rijkste van de wereld. De Argentijnen hadden het goed, ze leefden zoals wij en zelfs beter. Iedereen had werk in hun welvaartstaat met de sterkste industrie van heel Zuid-Amerika, met goede gezondheidszorg, onderwijs en openbaar vervoer.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
Het armste continent, dat weten we allemaal. Maar in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht is Afrika tevens het meest geglobaliseerde continent: de Afrikanen halen drie maal meer van hun povere inkomen uit internationale handel dan Europeanen of Amerikanen. Zij zijn dus veel meer ingeschakeld in de wereldeconomie dan andere continenten. Maar zij worden van de export van hun grondstoffen en landbouwgewassen niet rijker, zij verarmen er zelfs van. Dan spreken we beter van uitbuiting en niet van handel.
Meer dan in andere continenten hebben de (meeste) Europese landen werk gemaakt van hun gemeenschappelijke belangen en hun samenwerking soms verregaand uitgebouwd. Over het belang van en de uitdagingen voor hun Europese Unie handelen volgende PALA artikels:
zie Internationaal Monetair Fonds
Is samen met het IMF opgericht in 1944 in Bretton Woods (zie ook daar).Ze bestaat uit de Internationale Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling en de Internationale Associatie voor Ontwikkeling. De Wereldbank telt 185 landen-aandeelhouders. Met 16,45 procent van de stemmen bezit de VS – de grootste aandeelhouder – als enige een blokkeringsminderheid. Erg democratisch functioneert de Bank dus niet.Samen vormen IMF en Wereldbank zowat het mondiale ministerie van financiën. Terwijl het IMF zich concentreert op het monetaire en budgettaire beleid van landen, verschaft de Wereldbank leningen om hun ontwikkeling te financieren. In het begin leent zij aan het verwoeste naoorlogse Europa, later aan ontwikkelingslanden.In de praktijk vormt de Wereldbank één as met het IMF en wendt zij haar financiële macht aan in het kader van het gezamenlijk voorgestane beleid van structurele aanpassing. Die benaming mag dan na kritiek in onbruik geraken, daarom is de doelstelling van IMF en Wereldbank om economieën open te gooien, om ze te liberaliseren en te privatiseren, nog niet veranderd.De gevolgen voor de betrokken samenlevingen blijven al even dikwijls asociaal en zelfs dramatisch. Uit onvrede over dat beleid neemt de vice-voorzitter van de Wereldbank, Joseph Stiglitz, in 2001 ontslag. Hij schrijf zijn kritiek neer in het boek Perverse globalisering (zie ook onder structureel aanpassingsprogramma).
zie Wereldhandelsorganisatie
Al te makkelijk krijgt een mens te horen dat landbouw een steeds kleiner deel is van onze economie, versta, een verwaarloosbaar deel. Feit blijft dat het de landbouw is die zorgt voor de energie die de mens broodnodig heeft, we moeten namelijk allemaal eten om te leven. Voldoende en gevarieerd eten is ook cruciaal voor onze gezondheid.
Eeuwenlang is China goed voor ongeveer een klein kwart van de wereldbevolking en van de mondiale welvaart. De 19e en de 20ste eeuw tonen een opmerkelijke terugval. Door de snelle groei van de jongste decennia evolueert China naar zijn vertrouwde dimensie.
Groep van 20 ontwikkelingslanden die zich manifesteerde op de WTO conferentie in Cancun in 2003 en vooral belang hecht aan landbouw. Onder de leden China, India, Indonesië, Brazilië en Nigeria. De groep blijkt opgewassen tegen Europa en de VS wat maakt dat de WTO nu nog maar moeilijk tot beslissingen komt.