Wie informatie zoekt, die vindt... maar niet met Google

Er is, gelukkig maar, een groeiende ongerustheid over manipulatie via het internet. De allergrootste aandacht zou daarbij moeten gaan naar Google dat in tal van landen bijna synoniem staat voor ‘zoeken’ maar toestaat dat de resultaten blootstaan aan de grofste manipulatie.

Als u op Google betrouwt voor uw informatie, doet u er goed aan nog dit jaar enkele recente artikels in The Observer en The Guardian te lezen. Op een overdonderende wijze krijgt u uitgelegd hoe rechtsextremisten erin zijn geslaagd de zoekresultaten en -suggesties te oriënteren en manipuleren… en de gebruikers in een wereld slepen waar, tot begin december, ‘Jews are evil’, net als ‘women’, en ‘muslims are bad’, en waar ‘Hitler really wasn’t that bad’.

Helemaal revelerend en zelfs verbijsterend is de kaart die Jonathan Albright (Elon University, North Carolina) maakte van het extreemrechtse fake news ecosysteem. Het maakt zonneklaar hoe dit propagandaweb het systeem van de mainstream media i, inclusief Google, omringt en in de tang neemt.

Klimaatverandering is een hoax (google)

De opschudding hierover deed Google deels ingrijpen. Sommige zoeksuggesties duiken al snel niet langer op. Maar tik nog vandaag in ‘did th’ en Google vervolgt zelf ‘did the holocaust really happen’. Het wordt alleen maar erger. Volgens Google is het antwoord ‘nee’. Of tik ‘climate change is’ en Google suggereert te zoeken naar ‘climate change is a hoax’. Of in het Nederlands ‘klimaatverandering i is’ en Google suggereert als eerste ‘klimaatverandering is onzin’, als tweede ‘een leugen’ en als derde ‘een hoax’.

Natuurlijk tracht Google de flagrantste zoekmanipulaties en leugens die hier aan het licht komen snel weg te halen. Maar toegeven dat er iets fout loopt, ho maar, zoiets in geen geval. Terwijl het beste bewijs daarvan wel degelijk is dat Google aanpassingen doet. Maar de wereld mag niets weten, ook niet waarom zoeksuggesties worden gewijzigd, waarop die wijzigingen zijn gebaseerd… en evenmin hoe in de toekomst één en ander zal lopen: vertrouwen ze nog op hun algoritme? Of zullen ze zoals elk medium en elke uitgever aan (eind)redactie (moeten) doen?

Algoritmes staan niet boven de wet

Het is hoog tijd voor indringende vragen en voor optreden. Want Google is verantwoordelijk voor de desinformatie en de leugens die het verspreidt, net overigens als Facebook overigens. Zo wil bijvoorbeeld Google Transparency Project exact nastreven wat de projectnaam vertelt. De Britse Labour Party is ervoor gewonnen dat “technologiebedrijven hun algoritmes transparant moeten maken en dat ze voorwerp van regulering moeten zijn”.

Te noteren is ook een opvallende uitspraak van de Duitse minister van justitie en consumentenbescherming. Rechtbanken moeten mensen die haatberichten en vals nieuws verspreiden via sociale media vervolgen; omdat wetten tegen laster ook online gelden.

De globalisering i van onze kennis- en informatiesystemen illustreert als weinig andere dat er nood is aan bijkomende mondiale regels; en dat we bij gebrek daaraan, moeten terug kunnen vallen op nationale en Europese regelgeving. Wordt zeker vervolgd.

Dirk Barrez - hoofdredacteur van Pala.be en auteur van het pas verschenen boek Transitie. Onze welvaart van morgen

Uw doordachte reacties zijn heel welkom op het emailadres infoATpala.be

Bronnen
The Observer - Google, democracy and the truth about internet search
The Guardian – Google is not ‘just’ a platform. It frames, shapes and distorts how we see the world
Google Transparency Project
The Guardian – How Google's search algorithm spreads false information with a rightwing bias
The Guardian – Google alters search autocomplete to remove 'are Jews evil' suggestion
The Guardian – Labour calls for closer scrutiny of tech firms and their algorithms
The Guardian – German courts should tackle fake news now, says justice minister

Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be

Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen.
We verwelkomen u graag als steungever - klik hier

Een goed artikel? Interessant nieuws? Schenk vrienden, familie, kennissen of collega’s een gratis abonnement, dan hoeven ze Pala nooit te missen. Gebruik daarvoor het geschenkabonneeformulier – klik hier