Home

De Duurzame Ontwikkelingsdoelen herijken?

Klik om te vergroten

Samenvatting *

Effectieve financiering, daadwerkelijke politieke wil en robuuste communicatie voor ontwikkeling en sociale verandering kunnen de sleutel zijn tot het bereiken van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen of Sustainable Development Goals, zo betoogt Jan Servaes. Die SDGs roepen alle landen op om tegen 2030 zeventien brede ontwikkelingsdoelen te behalen en vormen een centraal onderdeel van veel nationale ontwikkelingsplannen en strategieën voor buitenlandse hulp en internationale samenwerking. De auteur pleit ervoor om de officiële tijdlijn waarbij de SDGs worden bereikt in 2030 te heroverwegen. Het stelt 2050 voor als een meer realistische datum vanwege de enorme omvang van de 2030 agenda voor ontwikkeling en de impact van de COVID-19 pandemie.

Inleiding

Toen we met de redactie van The Palgrave Handbook of International Communication and Sustainable Development begonnen, was COVID-19 niet in zicht. Onze focus lag vooral op de duurzame ontwikkelingsdoelen of SDGs en de rol van communicatie voor ontwikkeling en sociale verandering bij het bereiken van deze nobele maar lastige doelstellingen tegen het jaar 2030.

De COVID-19 pandemie heeft de wereld opnieuw laten zien waarom communicatie belangrijk is bij het aanpakken van ontwikkelingsuitdagingen (Servaes 2021). De ontbrekende rol van communicatie en cultuur in zowel de millennium (ontwikkelings)doelstellingen of MDGs (2000) als de SDGs (2015) was daarom een grote vergissing (Servaes 2020b).

Op basis van de conclusies in dit boek kunnen we ten minste vier belangrijke lessen trekken die serieus zouden moeten worden genomen:

1 de financiering van de SDGs blijft een enorme uitdaging;

2 de noodzaak om journalistiek voor duurzame ontwikkeling te organiseren, en communicatie voor ontwikkeling en sociale verandering op verschillende maatschappelijke niveaus te promoten;

3 de rol van technologie in ontwikkeling kritisch blijven bekijken, en

4 een oproep om het tijdschema voor de verwezenlijking van de SDGs te herzien van 2030 naar een realistischer en haalbaarder tijdschema in 2050.

In de volgende paragrafen worden deze vier lessen toegelicht.

Financiering van de SDGs: een moeilijke maar niet onmogelijke uitdaging

Wat de debatten over de SDGs ook mogen zijn, de verwezenlijking van de 2030-agenda kan alleen worden bereikt op basis van drie factoren. De eerste is financiering. De kritische vraag die in verschillende fora over de SDGs wordt gesteld, eindigt met deze vraag: wie gaat de SDGs financieren? Waar zal het geld vandaan komen?

Hoe kunnen lage- en middeninkomenslanden voldoende middelen genereren om de 2030-ontwikkelingsagenda te financieren? Vergeet niet dat we het hebben over 17 gigantische doelen en 169 streefcijfers. Hoewel elk land zijn eigen prioriteiten heeft, blijft het betalen van de rekeningen voor de SDGs een penibel dossier.

De Asia-Europe Foundation berekende (2020: 6): “Op basis van sectorale beoordelingen variëren de totale investeringskosten om de SDGs tegen 2030 te bereiken tussen USD 5 en USD 7 biljoen per jaar op mondiaal niveau en tussen een totaal van USD 3,3 en USD 4,5 biljoen per jaar in ontwikkelingslanden. Dit impliceert een gemiddelde investeringsbehoefte van 2,5 biljoen USD per jaar in de ontwikkelingslanden. Om een beter inzicht te krijgen in de reële financiële behoeften van de SDGs, zouden deze landen hun eigen ramingen moeten opstellen, ten minste voor hun prioritaire doelstellingen.”

Het mobiliseren van een gemiddelde van 2,5 biljoen dollar per jaar tot 2030 is geen sinecure. Maar zoals de optimisten voor het bereiken van de SDGs zouden stellen, is het niet onmogelijk om dit te doen. Als je kijkt naar de omvang van de wereldeconomie, en als de 193 VN-lidstaten die zich hebben verbonden aan de SDGs zichzelf zouden zien als één familie, die samenwerkt om de 2030-agenda te verwezenlijken, zou de toekomst van de SDGs er misschien rooskleuriger uitzien.

De wereldeconomie is in 2019 naar schatting 133 biljoen dollar waard, vergeleken met 120 biljoen dollar twee jaar eerder. Hoewel de wereldeconomie naar verwachting zal krimpen als gevolg van de impact van COVID-19 tegen de tijd dat het rapport over de wereldeconomie voor 2021 uitkomt (Hamadeh, Yamanaka en Purdie 2020).

Daadwerkelijke politieke wil

De tweede belangrijke factor die zou helpen om de SDGs te bereiken is politieke wil. Er zijn verschillende mooie plannen opgesteld, zowel op mondiaal, regionaal als nationaal niveau. Wat het verschil maakt, is de politieke wil om ze uit te voeren. Veel landen hebben ambitieuze nationale ontwikkelingsplannen opgesteld die er op papier fantastisch uitzien. Hoeveel van die plannen worden uiteindelijk verwezenlijkt?

Wanneer men ziet dat het wel en wee van een land met succes is veranderd door de effectieve uitvoering van nationale plannen, kan men dergelijke verwezenlijkingen niet los zien van de sterke politieke wil van de leiders. Het voorbeeld van China, en de manier waarop het zijn economie heeft omgevormd, is hiervan een goed voorbeeld.

Om het belang van politieke wil bij het bereiken van de SDGs te illustreren, legt de President van het UN Sustainable Development Solutions Network, Jeffrey Sachs (2020b, par. 1), uit wat wordt verwacht bij wat hij omschrijft als de missie voor duurzame ontwikkeling: “Zestig jaar geleden, aanstaande mei, zette president John F. Kennedy de Verenigde Staten op een missie naar de toekomst. 'Ik geloof dat deze natie zich moet verplichten om voor het einde van dit decennium een mens op de maan te laten landen en veilig naar de aarde te laten terugkeren. Geen enkel ruimteproject in deze periode zal indrukwekkender zijn voor de mensheid, of belangrijker voor de verkenning van de ruimte op lange termijn; en geen enkel project zal zo moeilijk of duur zijn om te verwezenlijken.' De maanreis van onze generatie is duurzame ontwikkeling op aarde”.

Sachs verklaarde verder dat "we de doelen al hebben gesteld, maar de uitdagingen nog niet volledig zijn aangegaan. Op twee scharniermomenten eind 2015 hebben alle regeringen van de wereld unaniem de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDGs) en het klimaatakkoord van Parijs aangenomen. De wereld beloofde een einde te maken aan extreme armoede, te zorgen voor universele gezondheidszorg en onderwijs voor alle kinderen tegen 2030," en in zijn gebruikelijke optimisme over de mogelijkheid om de SDGs te bereiken, concludeert Sachs dat "deze gedurfde doelen niet minder haalbaar zijn dan de maanreis die de VS volbracht op de oorspronkelijke tijdlijn van Kennedy, in juli 1969. De Amerikaanse maanreis is in feite een lichtend voorbeeld voor het bereiken van gedurfde doelen zoals de 17 SDGs en de noodzakelijke energietransformatie" (Sachs 2020b, par. 1-3).

Ook de secretaris-generaal van de VN, Antonio Guterres, heeft gewezen op de noodzaak van politieke wil om de SDGs te verwezenlijken. In een toespraak naar aanleiding van een tussentijdse evaluatie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen in New York verklaarde hij dat "we de komende tien jaar enorme vooruitgang kunnen boeken, vooral voor de meest kwetsbaren en de allerarmsten. Wanneer de publieke wil tot verandering gepaard gaat met politieke wil en slimme beleidskeuzen, is snelle vooruitgang niet te stoppen" (VN 2020, paragraaf 3).

Is die politieke wil er wel?

De cruciale vraag die moet worden gesteld is of die politieke wil er is. De secretaris-generaal van de VN gaf het antwoord in dezelfde toespraak: "Maar het is onvermijdelijk dat één cruciaal ingrediënt nog ontbreekt. Politieke wil. Zonder politieke wil zullen noch de publieke opinie, noch de belanghebbenden voldoende actie ondernemen" (UN 2020 par. 13). Hier ligt de uitdaging om de SDGs te verwezenlijken. Zelfs als er genoeg financiering wordt gevonden, kunnen de SDGs zichzelf niet uitvoeren, ze moeten gepaard gaan met een daadwerkelijke politieke wil. Geld naar problemen gooien lost ze niet op. Het was niet het geld dat de missie naar de maan mogelijk maakte. Het was de gedreven politieke wil die erachter zat.

Zonder robuuste communicatie lukt het niet

De derde factor is de noodzaak van een robuuste communicatie voor ontwikkeling en sociale verandering, zodat de politieke wil kan worden overgebracht op alle belanghebbenden. Leiders die inspireren tot verandering, doen dat met de communicatiemiddelen die in hun tijd beschikbaar zijn.

Verschillende studies hebben de doeltreffendheid en de uitdagingen besproken van de toepassing van het paradigma van communicatie voor ontwikkeling bij het aanpakken van ontwikkelingsuitdagingen. Deze studies hebben aangetoond hoe communicatie voor ontwikkeling, indien goed toegepast op gemeenschaps- of nationaal niveau, kan dienen als motor voor sociale verandering. Communicatie voor ontwikkeling diende en dient nog steeds als middel om gemeenschappen mondiger te maken, sociale insluiting en diversiteit te bevorderen, ongelijkheid te verminderen en gedragsverandering te genereren. Dergelijke visie kan men in een of andere vorm reeds terugvinden in de studies van Rogers (1976), Servaes (1986), Epskamp en Swart (1991), Melkote (1993), Moemeka (1997), Otsyina en Rosenberg (1997), Servaes (2020a) en anderen.

De kracht van belastingen, de inspanning van rijken

Een gebied waarop een aanzienlijke inspanning moet worden geleverd om de SDGs te financieren, is via de particuliere sector en door filantropen in te schakelen. Terwijl regeringen en gewone mensen hard zijn getroffen door de gezondheids- en economische impact van COVID-19, zou het in zekere zin goed nieuws kunnen zijn voor miljardairs, van wie velen hun rijkdom astronomisch hebben zien aangroeien. Uit een rapport van het in Washington gevestigde Institute of Policy Studies blijkt dat de Amerikaanse miljardairs hun rijkdom tussen maart en november 2020 met 1 biljoen dollar zagen toenemen. Jeff Bezos, de eigenaar van Amazon, is tussen maart en november 2020 61 procent rijker geworden. Zijn vermogen is in deze periode gestegen van 113 miljard dollar naar 182,4 miljard dollar. Het rapport van het Institute of Policy Studies voegde daaraan toe dat er nog maar drie jaar geleden geen enkele multi-miljardair was, dat wil zeggen een persoon met een nettowaarde van meer dan 100 miljard dollar. Sinds november 2020, op het hoogtepunt van de COVID-19 pandemie, zijn er nu minstens 5 multi-miljardairs, namelijk Jeff Bezos van Amazon; Bernard Arnault, voorzitter van Louis Vuitton; Bill Gates, oprichter van Microsoft; Mark Zuckerberg van Facebook; en Elon Musk van Tesla (Huffington Post 2020).

Deze miljardairs samen met de meer dan tweeduizend miljardairs van over de hele wereld zijn rijk genoeg om substantiële vooruitgang te helpen boeken in sommige van de SDGs. Zij kunnen dat doen door een deel van hun rijkdom te besteden aan het helpen aanpakken van de ontwikkelingsuitdagingen waar de mensheid voor staat.

Maar ook een vermogensbelasting, het tegengaan van de kapitaalvlucht naar belastingparadijzen, het belasten van digitale technologiereuzen als Google en Facebook, de nieuwe EU-regels tegen belastingontwijking via digitale platforms etc. kunnen verder onder de loep genomen worden.

Journalistiek voor duurzame ontwikkeling

Ook is er behoefte aan meer aandacht voor het idee van duurzame journalistiek. Journalistiek in de 21ste eeuw wordt nog steeds sterk beïnvloed door buitensporig commercialisme en het liberale model van journalistiek. Zoals beoordeeld door Hallin en Mancini (2004), is deze vorm van commerciële journalistiek gebaseerd op de Amerikaanse en tot op zekere hoogte ook de Britse commerciële journalistieke cultuur, en heeft ze een invloed op de journalistiek van vandaag.

Ecologische, sociale en economische uitdagingen
integreren in de journalistiek

Om de SDGs te bereiken, moet de focus verschuiven naar journalistiek die gebaseerd is op het idee van duurzaamheid. Berglez, Olausson en Ots (2017) hebben dit concept van duurzame journalistiek verkend, dat zich richt op de integratie van ecologische, sociale en economische uitdagingen in de journalistiek. Om te vermijden dat duurzame journalistiek wordt vermengd met de recente uitdagingen van dalende inkomsten die mediaorganisaties treffen, wat ook duurzame journalistiek wordt genoemd, kiezen we ervoor om te verwijzen naar journalistiek voor duurzame ontwikkeling. Dit is een vorm van journalistiek die zich richt op het rapporteren en analyseren van kwesties die verband houden met duurzame ontwikkeling in al haar vormen.

Het opbouwen van een gemeenschap van geïnformeerde journalisten en mediaorganisaties die de SDGs begrijpen, en de uitdagingen van het bereiken van de mondiale doelen, zal nodig zijn om betekenisvolle vooruitgang te boeken bij de implementatie van de 2030-agenda voor ontwikkeling. Drie dingen zullen nodig zijn om dit type journalistiek te bereiken.

Capaciteitsopbouw voor journalisten. Journalisten hebben meer training nodig om de SDGs op waarde te schatten. De Verenigde Naties en haar relevante agentschappen zoals UNESCO en UNDP moeten meer middelen uittrekken om journalisten en media-eigenaren op te leiden zodat zij inzien hoe dringend het is om de effectiviteit en de kwaliteit van de berichtgeving over de SDGs te verbeteren. Partnerschappen met journalistenvakbonden, verenigingen van media-eigenaars, filantropische organisaties, onderzoeksinstellingen, ngo's en maatschappelijke organisaties zijn van cruciaal belang. Een deel van de activiteiten op de Werelddag voor persvrijheid zou voor dit doel kunnen worden gebruikt. Mediaorganisaties die gebaseerd zijn op het idee van openbare dienstverlening, zoals de Britse BBC, de Australische ABC, de Vlaamse VRT, de Waalse RTBF, de Zuid-Afrikaanse SABC, de Nigeriaanse NTA, PBS in de VS, en andere, hebben een rol te spelen bij het bereiken van deze doelstelling.

De rol van de universiteiten en hogescholen. Ook universiteiten hebben een belangrijke rol te spelen via hun afdelingen media, communicatie en journalistiek. Deze opleidingen brengen toekomstige journalisten voort. Communicatieopleidingen moeten de SDGs in hun syllabus opnemen wat betreft het waarom en hoe over de SDGs te rapporteren voor een maximale impact. Het onderwijs in communicatie voor ontwikkeling moet worden aangeboden in alle universiteiten, als een algemene studiecursus. Dit zou ook de lagere niveaus moeten omvatten, zoals in Nederland is gebeurd, waar de SDGs in de leerplannen van scholen zijn geïntegreerd. Met deze aanpak zullen toekomstige beleidsmakers worden opgeleid met een beter begrip van de rol van communicatie bij het aanpakken van ontwikkelingsuitdagingen.

Onderzoek en publicaties over media-aandacht voor de SDGs. Er is meer onderzoek nodig naar de manier waarop de SDGs door de traditionele en sociale media worden behandeld. Deze onderzoeken mogen niet beperkt blijven tot tijdschriften en boeken. Er moet een forum voor academici en mediaprofessionals worden opgericht waar de resultaten van deze onderzoeken worden gedeeld met professionele journalisten. Meer samenwerking tussen media en communicatie onderzoeksorganisaties zoals IAMCR, ICA, ECREA met professionele journalistenvakbonden, omroeporganisaties en professionele public relations-associaties is nodig voor het brainstormen en opstellen van beleid dat de berichtgeving over de SDGs in traditionele en sociale media kan verbeteren. In wezen moet een gemeenschap worden opgebouwd die meegroeit met de SDGs.

Technologie voor iedereen

Het decennium van actie van 2020 tot 2030 valt middenin een periode van snelle technologische ontwikkelingen; het tijdperk dat wordt omschreven als de vierde industriële revolutie. Om de SDGs te bereiken, moet de wereldgemeenschap de juiste technologie omarmen en gebruiken. Als er een 'short cut' mogelijk is, vooral voor lage- en middeninkomenslanden, dan is het via dit soort technologie.

In Servaes (2014) wordt de rol van technologie en cultuur bij sociale verandering ter discussie gesteld. De auteurs daagden ons uit om de impact van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën op de bijdragen van het maatschappelijk middenveld te heroverwegen. Toegang tot informatie- en communicatietechnologieën is een noodzaak, en het belang van toegang mag niet worden gebagatelliseerd, maar een pleidooi voor digitale geletterdheid impliceert de erkenning dat toegang het begin is van ICT-beleid en niet het einde ervan. Digitale geletterdheid vereist het gebruik van internet en sociale media op sociaal en cultureel nuttige manieren die gericht zijn op de insluiting van iedereen in de informatie/kennismaatschappij van de toekomst.

Technologie is belangrijk, maar mensen zijn nog belangrijker. Vooruitgang op het gebied van onderzoek en innovatie heeft het mogelijk gemaakt technologie te gebruiken op manieren die enkele jaren geleden nog ondenkbaar waren. We hebben dit zien gebeuren tijdens de COVID-19 pandemie. Stelt u zich de tegenslag voor die in de onderwijssector zou ontstaan als er geen technologie beschikbaar was geweest om leren op afstand mogelijk te maken (Goh 2021).

De technologische optie is daarom volgens Herweijer en Waughray (2019) één manier om de implementatie van SDGs te versnellen. Zij stellen dat "naar schatting 70 procent van de nieuwe waarde die in het komende decennium in de economie wordt gecreëerd, gebaseerd zal zijn op digitaal geactiveerde platforms- en toonaangevende innovators zijn bezig met een nieuwe visie op hoe we innoveren, waarde creëren, distribueren en vastleggen in de nieuwe systemen die aan het ontstaan zijn. Volgens schattingen van PwC (PricewaterhouseCoopers) zou AI alleen al het mondiale bbp tegen 2030 met 15,7 biljoen dollar kunnen doen toenemen" (Herweijer en Waughray 2019, par. 7).

De meeste SDGs kunnen worden bereikt door de juiste technologie te omarmen. Christensen, Ojomo en Dillion (2019) hebben bijvoorbeeld in hun 'Prosperity Paradox: How Innovations Can Lift Nations Out of Poverty' uitvoerig besproken hoe innovatie de opkomst van nieuwe technologieën aanjaagt die in veel landen tot economische welvaart hebben geleid, wat leidt tot een massale vermindering van extreme armoede. Dit toont aan hoe geschikte technologie kan helpen bij de verwezenlijking van SDG1. Hoewel het boek de idealen van de vrije markteconomie op een foutieve manier promoot, levert het tenminste voldoende bewijs om aan te tonen hoe technologie kan bijdragen tot het verminderen van armoede.

Als je elk van de 17 SDGs neemt, zou je een rol voor technologie kunnen vinden. Een bekend voorbeeld was tijdens de COVID-19 pandemie toen de meeste internationale vergaderingen virtueel plaatsvonden. De conventie van de Democratische partij tijdens de Amerikaanse verkiezingscampagne van 2020, die volledig virtueel werd georganiseerd, liet zien hoe technologie zelfs kan bijdragen tot het versterken van politieke instellingen.

Niet alles is rooskleurig:
het monster van misinformatie

Het beeld is echter niet zo rooskleurig als het lijkt. Technologie heeft ook een monster gecreëerd dat misinformatie, nepnieuws of infodemie wordt genoemd. Wilson & Wiysonge (2020) ontdekten bijvoorbeeld dat het gebruik van sociale media om offline actie te organiseren sterk samenhangt met de perceptie dat vaccinaties onveilig zijn. Het creëren van twijfel is vooral schadelijk als het gaat om vaccinatie, omdat onzekerheid vaccinatie-aarzeling veroorzaakt. Het in vraag stellen van vaccinaties heeft geleid tot veel van de mazelenuitbraken in Europa en Noord-Amerika van 2018 tot 2020. Deze perceptie escaleert naarmate er meer georganiseerd wordt op sociale media. Daarnaast is buitenlandse desinformatie online sterk geassocieerd met zowel een toename van negatieve discussie over vaccins op sociale media als een afname van de vaccinatiegraad in de loop der tijd.

Aanpakken van misinformatie

Het aanpakken van verkeerde informatie moet daarom een van de belangrijkste uitdagingen zijn voor het bereiken van de SDGs. Hoe zou misinformatie kunnen worden aangepakt? West (2017) heeft voor het Brookings Instituut een uitgebreid rapport opgesteld over de oorzaken van nepnieuws en hoe het kan worden aangepakt.

Hier willen we het volgende voorstellen over de uitvoering van de SDGs:

Ontwikkelen van SDGs fake news trackers. De VN zou een dashboard moeten ontwikkelen voor nepnieuws: het dashboard zou een sectie moeten hebben voor elk van de SDGs en het potentiële nepnieuws over de SDG moeten markeren met behulp van beschikbare technologische monitoring tools.

Coalitie van voorvechters tegen nepnieuws over de SDGs. De VN moet een coalitie mobiliseren van journalisten, academici, religieuze leiders, beroemdheden en beïnvloeders tegen verkeerde informatie over de SDGs. Sommige van de door de secretaris-generaal van de VN aangestelde pleitbezorgers voor de SDGs zouden "oorlog tegen desinformatie" als een van hun pleitbezorgers moeten hebben.

Publieksvoorlichting en mediageletterdheid. Er is meer publieksvoorlichting nodig over nepnieuws en dit zou de verantwoordelijkheid van iedereen moeten zijn. Er is behoefte aan meer zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij het verspreiden van niet-geverifieerde informatie.

Sociale-mediabedrijven verantwoordelijk stellen. De studie van Wilson & Wiysonge (2020) toont echter aan dat publieksvoorlichting en -educatie over het belang van vaccinatie niet voldoende zal zijn om een optimale opname van COVID-19-vaccins te garanderen. Overheden moeten sociale-mediabedrijven verantwoordelijk houden door hen te verplichten valse anti-vaccinatie-inhoud te verwijderen, ongeacht de bron ervan. De sleutel tot het tegengaan van online misinformatie is het verwijderen ervan door sociale-mediaplatforms. Het aandragen van argumenten tegen flagrante desinformatie versterkt paradoxaal genoeg de desinformatie, omdat het tegenspreken ervan legitimiteit geeft.

Agenda 2050: Herziening van de tijdlijn voor de 2030-ontwikkelingsagenda

Hoe realistisch is het om de SDGs tegen 2030 te bereiken? Dit debat begon al in 2015, het jaar waarin de SDGs werden aangenomen als opvolger van de MDG's. Het Britse Overseas Development Institute (ODI) probeerde deze vraag te beantwoorden in een in 2015 gepubliceerd rapport genaamd 'Projecting Progress: Reaching the SDGs by 2030' (Nicolai, Hoy, Berliner and Aedy, 2015). In een grondige analyse van het rapport stelt Hoy (2015, para 2):

“Met behulp van projecties van toonaangevende internationale organisaties, waaronder de Wereldbank, de OESO en de Wereldgezondheidsorganisatie, kwantificeert het rapport hoeveel de wereld de huidige trends zou moeten versnellen om de SDGs in 2030 te bereiken. Om de taak beter beheersbaar te maken, wordt voor elk van de 17 doelstellingen slechts één kerndoelstelling onderzocht. De doelstellingen krijgen een 'cijfer', gebaseerd op hoe dicht ze bij het bereiken van de doelstellingen zouden komen als de huidige vooruitgang in de richting van de doelstellingen tot 2030 zou aanhouden. Een 'A'-cijfer betekent dat de huidige vooruitgang voldoende is om de doelstelling te halen, terwijl de 'B'-, 'C'-, 'D'- en 'E'-cijfers een continuüm vormen van hoeveel sneller de vooruitgang zou moeten zijn. Een 'F'-cijfer geeft aan dat de wereld momenteel de verkeerde kant opgaat - het is mogelijk dat er geen vooruitgang is in de richting van het doel tegen 2030 maar zelfs achteruitgang”.

Amper 3 SDGs op schema om in 2030
redelijk aanvaardbaar resultaat te halen

De scorekaart van ODI maakt het beantwoorden van de vraag over de waarschijnlijkheid van het bereiken van de SDGs eenvoudiger. Geen van de 17 SDGs kreeg een A op de scorekaart, wat betekent dat het onmogelijk is om een van de SDGs voldoende te bereiken tegen 2030.

Het plaatje wordt nog duidelijker als je de rest van de scorekaart analyseert. Slechts drie SDGs, SDG1 (geen armoede), SDG8 (economische groei en fatsoenlijke banen) en SDG15 (biodiversiteit) kregen een B-waardering. SDGs 3 (gezondheid voor iedereen), 4 (kwaliteitsonderwijs), 16 (vrede, rechtvaardigheid en sterke instellingen), 17 (partnerschappen voor de doelstellingen), 2 (geen honger), 6 (water en sanitaire voorzieningen), 7 (energie), 5 (gender) en 9 (industrialisering) kregen allemaal een gemiddeld C-cijfer. SDGs 10 (ongelijkheid), 11 (steden), 12 (afval), 13 (klimaatverandering) en 14 (oceanen) kregen allemaal een onvoldoende.

Op basis van de ODI-scorecard lagen slechts 3 van de 17 SDGs op schema om tegen 2030 een redelijk aanvaardbaar resultaat te bereiken. Deze score is ontwikkeld in 2015, voordat COVID-19 toesloeg.

Combineer het verwoestende effect van COVID-19 in bijna elke sector van de wereldeconomie en de verontwaardiging van de secretaris-generaal van de VN Antonio Guterres dat de SDGs niet op schema liggen. Het is duidelijk dat het bereiken van de SDGs in 2030 zo goed als onmogelijk is.

Ontwikkeling al vele decennia moeilijker dan erkend

Een kritische blik op de vooruitgang die wereldwijd is geboekt, zelfs vóór de MDG's, wijst erop dat het aanpakken van ontwikkelingsdoelstellingen door natiestaten moeilijker is dan wordt erkend door de opstellers van de 2030-agenda voor ontwikkeling. Een studie van Lin en Monga (2017) over hoe de economie van ontwikkelingslanden succesvol kan worden opgebouwd, armoede kan worden teruggedrongen en welvaart kan worden bereikt, maakt duidelijk hoe moeizaam deze taak is. In hun analyse is het van 1950 tot 2008 slechts achtentwintig landen gelukt om hun achterstand op de Verenigde Staten met 10 procent of meer te verkleinen. Dat is een periode van achtenvijftig jaar, en de 2030-agenda moet binnen vijftien jaar worden gerealiseerd. Van de achtentwintig landen die Lin en Monga noemen, waren er slechts twaalf niet-Europees of een niet-olie-economie.

Volgens Lin en Monga is de uitdaging om de economie van ontwikkelingslanden te vernieuwen niet los te zien van enkele intellectuele en beleidsfouten die zijn opgelegd door de Washington-consensus in de jaren zeventig tot negentig, de jaren die worden beschreven als het verloren decennium voor ontwikkelingslanden.

Banerjee en Duflo (2019), die de Nobelprijs voor de economie van 2019 deelden voor hun werk op het gebied van armoedebestrijding, benadrukten in feite hoe de economen die ontwikkelingsbeleid ontwerpen geen voeling hebben met de realiteit van gewone mensen.

In een gedetailleerde analyse, gepubliceerd in het gezaghebbende World Development, vragen Moyer en Hedden (2020) zich af: “Hoewel de SDGs een centraal aspect van ontwikkelingsplanning zijn geworden, hoe haalbaar zijn ze dan onder de huidige omstandigheden?” Zij onderzoeken een dynamisch globaal 'middle-of-the-road' basislijn ontwikkelingsscenario (Shared Socio-Economic Pathway 2) met behulp van een geïntegreerd beoordelingsmodel (International Futures) om de voortgang naar streefwaarden te evalueren op negen indicatoren die verband houden met zes SDGs voor menselijke ontwikkeling.

“We stellen vast dat de wereld tussen 2015 en 2030 slechts beperkte vooruitgang zal boeken bij het bereiken van die SDGs met onze huidige reeks beleidsprioriteiten. Uit onze studie blijkt dat van de hier onderzochte variabelen (negen indicatoren voor 186 landen), 43 procent de streefwaarden in 2015 al had bereikt. Tegen 2030 wordt verwacht dat de streefwaarden voor 53 procent van de landvariabelen zullen worden behaald”. Ze belichten bijzondere moeilijkheden bij het behalen van doelstellingen voor sommige SDG-indicatoren (toegang tot veilige sanitaire voorzieningen, voltooiing van de middelbare school en kinderen met ondergewicht) die hardnekkige ontwikkelingskwesties vertegenwoordigen die niet zullen worden opgelost zonder een significante verschuiving in binnenlands en internationaal hulpbeleid en prioritering. Daarnaast identificeren Moyer en Hedden 28 bijzonder kwetsbare landen die naar verwachting geen van de negen streefwaarden voor menselijke ontwikkeling zullen halen in een middenwegscenario. Deze meest kwetsbare landen zouden op internationale hulp en dus financiële steun moeten kunnen rekenen.

In dit kader coördineert het Brookings Institute (Bracken et al, 2017, 2021) met haar '17 Rooms' project een multidimensionaal en participatief proces om uit de SDG-malaise te geraken.

Kortom: opnieuw ijken van SDG’s niet eenvoudig maar het kan

Om al deze redenen moeten de VN en de rest van de internationale gemeenschap realistisch zijn en de 2030-agenda voor ontwikkeling herzien en de tijdlijn verschuiven van 2030 naar 2050. Het gezaghebbende tijdschrift Nature (2020) pleit hier ook voor: “Het opnieuw ijken van de SDGs - zeker in het huidige klimaat - zal niet eenvoudig zijn. Maar het bewijs dat er behoefte is aan een andere aanpak, stapelt zich op. Als de pandemie ons iets heeft geleerd, is het dat landen de manier waarop ze denken en handelen drastisch kunnen veranderen. De pandemie verandert de economische en sociale realiteit radicaal. Het laat zien dat er radicale maatregelen kunnen worden genomen om armoede en ongelijkheid, gezondheid, onderwijs, biodiversiteit en klimaat aan te pakken. Wanneer vertegenwoordigers van landen en de wetenschappelijke adviesteams van de VN deze week hun bijeenkomst afronden, moeten ze acht slaan op hun eigen armoedeadviseur en 'slaapwandelen in de richting van een verzekerde mislukking vermijden, terwijl ze eindeloze saaie rapporten publiceren'" (Nature, 2020).

Het 2020 World Population Data report (https://www.prb.org/2020-world-population-data-soheeort /) geeft bovendien aan dat de wereldbevolking naar verwachting zal toenemen van 7,8 miljard in 2020 tot 9,9 miljard in 2050. Dit niveau vertegenwoordigt een stijging van meer dan een kwart vanaf 2020. Het huidige wereldwijde vruchtbaarheidscijfer is 2,3 geboorten per vrouw, hoewel 91 landen en gebieden vruchtbaarheidscijfers hebben geregistreerd onder het vervangingsniveau (2,1 geboorten per vrouw). Sommige regionale organisaties, zoals de Afrikaanse Unie, hebben de datum voor de verwezenlijking van hun ontwikkelingsdoelstellingen al vastgesteld op 2063 (https://au.int/en/agenda2063/sdgs).

Uitbannen van extreme armoede
belangrijkste SDG voor komende 10 jaar

De SDGs moeten prioriteit krijgen met SDG1 over het uitbannen van extreme armoede als belangrijkste doelstelling voor de komende 10 jaar. Het uitbannen van extreme armoede zou waarschijnlijk gevolgen hebben voor andere SDGs, met name SDGs 2, 3, 4, 5 en 6. De inspanningen om extreme armoede uit te roeien mogen niet gebaseerd zijn op slogans, maar moeten door regeringen, financieringsinstellingen, donoren en filantropen worden gezien als de beste kans om de mensheid te redden. De intellectuele fouten en beleidsvoorschriften die aan lage- en middeninkomenslanden worden opgelegd en die hen verder in de afgrond van onderontwikkeling storten, moeten worden vermeden.

Door het tijdschema voor de verwezenlijking van de SDGs tegen 2050 vast te stellen, zal er voldoende tijd zijn om de tot dusver geboekte vooruitgang opnieuw te evalueren, de ontbrekende doelstellingen, zoals SDG 18 over communicatie voor iedereen, aan te vullen en het verloren terrein van de verwoestende impact van COVID-19 op de SDGs terug te winnen.

Het zal de wereldgemeenschap ook voldoende tijd geven om een strategie uit te stippelen over hoe om te gaan met de mogelijke opkomst van rechtse, populistische en nationalistische regeringen zoals die van Donald Trump, die beperkingen kunnen opleggen aan de SDGs door hun minachting voor multilateralisme. En er moeten ook van tevoren plannen worden gemaakt om de volgende rampen, die de verwezenlijking van de SDGs zouden kunnen schaden, te beperken.

Bouw aan een nieuwe coalitie van staatslieden, regeringsvertegenwoordigers, ontwikkelingsinstellingen, mediaprofessionals, de particuliere en civiele sector, vakbonds- en ngo-vertegenwoordigers, academici en filantropen om toezicht te houden op de ontwikkeling van een robuust en geintegreerd plan voor het mobiliseren van middelen gericht op het financieren van de SDGs. Deze coalitie zou permanent moeten zijn in plaats van een rapport op te stellen dat in een la verdwijnt. Dit zou ook de politieke dimensie van de SDGs benadrukken en een kans zijn voor de miljardairs en financieringsinstellingen om meer voor de mensheid te betekenen.

Jan Servaes

De auteur was UNESCO-Chair in Communication for Sustainable Social Change aan de University of Massachusetts, Amherst. Hij doceerde ‘internationale communicatie’ en ‘communicatie voor sociale verandering’ in Australië, België, China, Hong Kong, de V.S., Nederland en Thailand, naast verschillende korte projecten aan ca. 120 universiteiten in 55 landen. Jan Servaes is hoofdredacteur van het Springer ”Handbook of Communication for Development and Social Change’' (2020).

Lees ook
Een 10-stappen communicatieplan om COVID-19 te bestrijden - Aflevering 1 van artikelreeks Communicatie in het COVID-19 tijdperk
Millenniumdoelen en duurzame ontwikkelingsdoelen
- deel 1 Essay Duurzame ontwikkeling in coronatijden

* Deze tekst is gebaseerd op delen uit Muhammad Jameel Yusha'u & Jan Servaes (eds.) The Palgrave Handbook of International Communication and Sustainable Development, Palgrave MacMillan, 2021, ISBN 978-3-030-69769-3, https://www.palgrave.com/gp/book/9783030697693

Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be

Referenties

Asia-Europe Foundation (2020). Who will pay for the Sustainable Development Goals? Retrieved from https://www.asef.org/images/docs/ASEF%20-%20Who%20Will%20Pay%20for%20the%20Sustainable%20Development%20Goals_9Dec_v7%20HIGHRES.pdf 05/12/2020.

Berglez, P., Olausson, U., Ots, M. (2017). What is sustainable journalism? United States. Peter Lang.

Bracken, Alexandra, John McArthur, and Jacob Taylor (2021) 17 Rooms: A new approach to spurring action for the Sustainable Development Goals, Brookings Institute, February 23, 2021 https://www.brookings.edu/research/17-rooms-a-new-approach-to-spurring-action-for-the-sustainable-development-goals/

Bracken, Alexandra, John McArthur, and Jacob Taylor (2021) A new approach to problem-solving across the Sustainable Development Goals. Brookings Institute, March 12, 2021 https://www.brookings.edu/blog/up-front/2021/03/12/a-new-approach-to-problem-solving-across-the-sustainable-development-goals/

Christensen, Clayton N., Ojomo, E., Dillion, K (2019). Prosperity Paradox: How Innovation Can Lift Nations out of Poverty. USA. Harper Collins Publishers.

Epskamp, K.P; Swart, J.R (1991). Popular theatre and the media: The empowerment of culture in development communication. International Communication Gazette. 48, 177-192.

Goh, Liak (2021). The future is now: imagining university life post-COVID. University World News. 27 February 2021 https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20210224140632590

Hallin, D. C., Mancini, P. (2004). Comparing Media Systems. Three Models of Media and Politics. Cambridge. Cambridge University Press.

Hamadeh, H., Yamanaka, Y., and Purdie, E. (2020). The size of the world economy in 2019: A baseline from which to measure the impact of COVID-19 and track economic recovery. Retrieved from https://blogs.worldbank.org/opendata/size-world-economy-2019-baseline-which-measure-impact-covid-19-and-track-economic-recovery 05/12/2020

Herweijer, C., Waughray, D. K. N. (2019). How technology can fast-track the global goals. Retrieved from https://www.weforum.org/agenda/2019/09/technology-global-goals-sustainable-development-sdgs/ 05/12/2020

Hoy, C. (2015). Can the SDGs be achieved by 2030? Retrieved from https://devpolicy.org/can-the-sdgs-be-achieved-by-2030-20150924/ 06/12/2020.

Huffington Post (2020). US Billionaires grow wealth by over $1 Trillion Since Pandemic Began: Report. Retrieved from https://www.huffpost.com/entry/billionaires-wealth-grows-coronavirus-pandemic_n_5fbeb24dc5b61d04bfa69373?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8&guce_referrer_sig=AQAAAIu1QrngitY9ff8f0yLccB_X9UKi1PuB-iMSrAUNnOkbl5tXOoTdsu6YJMSye5VOaDRaxI5RorAa6WteIHNFDqF109axsyh33RAaDQ112WsJ3YyrN39n-ekP5Sdb-BEffr_zH2a1d7PES4NJALLZEbIloYrr1BYGbisPzIvI7OiC 05/12/2020

Kelman, I. (2020). Sustainable Development Goal 18. Do proposals for expanding the global goals stand up to scrutiny. Retrieved from https://www.psychologytoday.com/intl/blog/disaster-choice/202007/sustainable-development-goal-18 06/12/2020

Lin, J. Y., Monga, C. (2017). Beating the Odds: Jump-Starting Developing Countries. New Jersey. Princeton University Press.

Melkote, S.R (1993). From Third World to First World: new roles and challenges for development communication. International Communication Gazette. 52, 145-158.

Moemeka, A.A. (1997). Development Communication for Developing Societies: Facing the Realities. International Communication Gazette. 59 (4-5), 379-393

Moyer, J.D., S. Hedden (2020) Are we on the right path to achieve the sustainable development goals? World Development 127 (2020) 104749 https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2019.104749

Nature (2020). Editorial: Time to revise the Sustainable Development Goals. Nature 14 July 2020, https://www.nature.com/articles/d41586-020-02002-3

Otsyina, J. A., Rosenberg, D. B (1997). Participation and the Communication of           Development           Information: a review and reappraisal. Information Development.          13 (2) 89-93

Overseas Develop Otsyina Otsyina ment Institute (2015). Projecting Progress: Reaching the SDGs by 2030. Retrieved from http://developmentprogress.odi.org/sdgs-scorecard/ 06/12/2020

Pratt, C.B (1993). Fallacies and failures of communication for development: a commentary on Africa south of the Sahara. International Communication Gazette. 52, 93-107

Rogers, E.M (1976). New Perspectives on Communication and Development: Overview. Communication Research. 3 (2) 99-106.

Sachs, J. (2020). Mission Sustainable Development. Retrieved from https://www.project-syndicate.org/commentary/mission-sustainable-development-by-jeffrey-d-sachs-2020-12 05/12/2020.

Servaes, J. (1986). Development Theory and Communication Policy: Power to the People. European Journal of Communication. 1, 203-229

Servaes, J. (ed.) (2014). Technological determinism and social change. Communication in a Tech-Mad world. Lanham: Lexington, 330pp.

Servaes, J. (2017). Sustainable Development Goals in the Asian Context. Singapore. Springer

Servaes, J., (2020a). Handbook of Communication for Development and Social Change I & II (eds). Singapore. Springer

Servaes, Jan (2020b) , “Hiaten en beperkingen van de duurzame ontwikkelingsdoelen.          Deel 2”, Pala, 1-11-2020, https://pala.be/nl/opinie/hiaten-en-beperkingen-van-    de-duurzame-          ontwikkelingsdoelen

Servaes, Jan (2021), “Communicatie in het COVID-19 tijdperk”, De Groene Belg 2083, Onafhankelijk e-zine - 13de jaargang – 26/2/2021, 19 p.

UN (2020). With Political Will, Smart Policy Choices, ‘Tremendous’ Gains Possible over Coming Decade, Secretary-General Says, Pointing to Transformative Moment for Change. Retrieved from https://www.un.org/pressTechnological 05/12/2020.

West, D.M. (2017). How to combat fake news and disinformation. Retrieved from https://www.brookings.edu/research/how-to-combat-fake-news-and-disinformation/ 06/12/2020.

Wilson, S.L. & Wiysonge, C.S. (2020). Misinformation on social media fuels vaccine         hesitancy: a global study shows the link. The Conversation, 3 December,    https://theconversation.com/misinformation-on-social-media-fuels-vaccine-        hesitancy-a-  global-study-shows-the-link-150652

Regio's: 

Lees ook

UITVERKOCHT Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving

cover Van eiland tot wereld. Appèl voor een menselijke samenleving

van Dirk Barrez

UITZONDERLIJK AANBOD 12 EURO i.p.v. 19 - verzending inbegrepen

Van overal reizen afgevaardigden naar het eiland Pala om het verhaal en het programma van de goede samenleving te schrijven, met een economie die eindelijk van ons is, die de aarde geen geweld aandoet en waarvan de welvaart eerlijk verdeeld raakt, met mondiale sociale zekerheid en een aardegebruiksrecht voor iedereen.

Aan al wie beweert dat het nastreven van utopieën gevaarlijk is, antwoorden we: ‘Hadden we dan geen welvaartstaten moeten afdwingen? Of geen gelijke rechten voor man en vrouw? Wij hebben de vrijheid om ons leven te verbeteren.’

Dit boek doorbreekt de crisis van de verbeelding en ziet wel alternatieven. De auteur durft opnieuw de grote verhalen brengen.

12,00 €