De farmaceutische industrie is uiterst rendabel en kan rekenen op veel publiek gefinancierd onderzoek. Toch zoekt ze amper naar de geneesmiddelen die meest nodig zijn. Dat moet snel beter, zeker nu de nood aan een coronavaccin reuzegroot is.
Foto Gatis Gribusts
Samen met de tabakssector en de grote digitale bedrijven is de farmaceutische industrie één van de meest winstgevende economische sectoren. In 2016 verschijnt ze zelfs helemaal bovenaan met een winstmarge van dertig procent. Voor hun lonende bezigheid kunnen deze bedrijven ook nog rekenen op gulle samenlevingen. Wereldwijd investeren die heel veel publiek geld in innovatief onderzoek waar farmabedrijven graag profijt uit trekken.
Mag de samenleving dan verwachten dat er naar de meest noodzakelijke geneesmiddelen wordt gezocht? Dat die er tijdig komen? Dat winstmarges redelijk zijn? En de betaalbaarheid groot? Kunnen we met andere woorden rekenen op een goed georganiseerde geneesmiddelensector?
Samenleving betaalt tot driemaal de rekening van farmaindustrie
De antwoorden bezorgen een koude douche. Onderzoeksgeld voor verwaarloosde tropische ziekten – een risico voor meer dan anderhalf miljard mensen – is er amper.
De strijd tegen antibioticaresistentie – een trage maar uiterst gevaarlijke pandemie waar al decennialang voor wordt gewaarschuwd – zijn we aan het verliezen: de zoektocht naar nieuwe antibiotica staat bij de farmabedrijven op een verontrustend laag pitje.
Dat alle zieken hun geneesmiddelen kunnen betalen, is feitelijk de laatste van hun zorgen. Enige uitzondering is wanneer de publieke opinie al te verontwaardigd raakt over een al te buitensporig geprijsd medicament. Dan raakt men ongerust over het imago en wil men soms wat inbinden.
Structureel wijst veel erop dat samenlevingen tot wel drie keer de rekening betalen van een peperduur, inefficiënt en vaak onbetrouwbaar farmaceutisch systeem. Een eerste keer betalen ze met publiek geld voor het onderzoek. Een tweede keer voor veel te dure geneesmiddelen. En een derde keer voor alle ziekten, smart en maatschappelijke schade die ze oplopen door de ontbrekende geneesmiddelen waar nooit ernstig naar is gezocht.
Geen blanco corona check meer voor geneesmiddelenindustrie
Corona biedt nu de kans om alvast één oplossing in praktijk te brengen die tot een goedkoper, efficiënter en meer betrouwbaar farmaceutisch systeem leidt. Tal van overheden tonen zich bereid om in totaal vele miljarden te investeren in de zoektocht naar een coronavaccin. Laten ze vanaf nu in ruil voor al dat investeringsgeld meteen boter bij de vis vragen van de farmabedrijven die daar de vruchten van plukken. Overheden moeten in ruil voor hun inbreng aandelen verwerven van de geneesmiddelenbedrijven. (1)
In het publieke belang van de hele mensheid verkrijgen ze daarmee ook de nodige zeggenschap om te maken dat samenlevingen voortaan waar krijgen voor hun geld. Het hele farmaceutische systeem moet vliegensvlug en intens zoeken naar een coronavaccin dat vervolgens massaal beschikbaar komt voor iedereen aan heel betaalbare prijzen.
Meer is mogelijk.
Van wie zijn de patenten?
Wie ontwikkelt geneesmiddelen?
Natuurlijk zijn er nog andere maatregelen mogelijk. Men kan de intellectuele eigendom van vaccins en geneesmiddelen in handen van de samenlevingen houden. Of zelfs in die van de hele mensheid zoals uit politieke hoek al is voorgesteld voor het coronavaccin – als dat er komt. Maar de farmabedrijven zijn, zacht uitgedrukt, niet gehaast om toe te geven op octrooien of patenten die hen voor lange tijd een heel profijtelijk exclusiviteit bezorgen. Daarom verhogen overheden best hun onderhandelingsbasis door in elk geval reeds aandelen voor hun geld te kiezen.
En ze overwegen best nog meer mogelijkheden om ons farmaceutisch systeem op gezonde sporen te krijgen, tot zelfs het scenario dat de ontwikkeling van geneesmiddelen vooral een publieke onderneming moet zijn. Lees daarover ook Toekomstscenario’s voor betaalbare geneesmiddelen.
Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be en auteur van 10.000 doden & lockdown. Waren ze te vermijden?, 11 politieke dwaasheden en TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
(1) Over de omzetting van de immense hoeveelheid coronamiljarden in bedrijfsaandelen is meer te lezen in Corona nodigt uit om belastingen deels te begraven
Lees ook
Toekomstscenario’s voor betaalbare geneesmiddelen
Geldbeluste farmabedrijven gevaarlijk voor volksgezondheid
Dringende oproep voor actie tegen verwaarloosde tropische ziekten
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
