Energie

De coöperanten van BeauVent bezorgen hun bedrijf in 48 uur 4 miljoen euro voor nieuwe investeringen in warmtekrachtkoppeling, zon en wind.

PLANETAIRE  GRENZEN - INLEIDING Iets doodeenvoudig vatten vele politici maar niet: wie zijn kapitaal opeet, zal de levensstandaard zien dalen; het natuurlijke kapitaal van de aarde verbranden leidt tot verarming. Toch laten ze onze economie draaien alsof iemand het eigen huis zou opstoken… Een artikelreeks over onze meest belangrijke grenzen.

Terwijl vele landen volop in energietransitie zijn en hernieuwbare energie steeds sneller omarmen, blijven politici in België en Vlaanderen worstelen met dat voor iedereen zo belangrijke energievraagstuk. Hoe ziet ons energielandschap er nu uit?

Eind 2016 behoort in Duitsland een derde van de hernieuwbare energie aan burgers, één tiende aan boeren en nog een gedeelte rechtstreeks in eigendom van lokale overheden. Zo een groot aandeel voor burgerenergie is bij ons ver weg.

Als we naar alle vormen van hernieuwbare energie kijken, blijken die samen al aan bijna 10 miljoen mensen werk te verschaffen. Heel opvallend, Duitsland presteert ruim dubbel zo goed als België of Nederland, Denemarken doet zelfs ruim viermaal beter.

De sector van de windenergie communiceert vooral over zijn sterke groei. Zeker vertelt hij graag dat windmolens op land nu de goedkoopste vorm zijn van energieopwekking. Minder uitvoerig horen we over het aantal jobs in deze 21ste-eeuwse industrie. Dus gingen we wat verder zoeken.

De bevraging over het energiepact is schijnparticipatie: wel onze mening , geen echte stem. Net zo het zoeken van burgerkapitaal voor hernieuwbare energie: wel onze centen, geen echte participatie. Nochtans kan echte burgerparticipatie de kloof burger-politiek dichten én burgers mee aan het stuur van de transitie naar duurzaamheid zetten.

Onze energietoekomst ligt bij een samenleving die goed samenwerkt met haar overheden. Maar echte burgerparticipatie is meer dan spaargeld van burgers zoeken voor energieprojecten. Overheden en burgers die samen de energienetwerken gaan besturen, dat is dé kans om onze democratie diepgaand te vernieuwen.

Coopstroom is opgericht op 20 mei 2017. Eind juni-begin juli al haalt de nieuwe coöperatie voor het eerst geld op bij de burgers. En op 26 juli, amper twee maanden later, is het eerste project een feit: er liggen 46 zonnepanelen op het dak van VormingPlus.

De Aziatische economie is er deze eeuw sterk op vooruitgegaan. Maar de groei van 7 procent is voor een fiks gedeelte ten koste gegaan van het milieu, van de gezondheid van vele mensen en van verspilling van natuurlijke rijkdommen.

De intercommunale Eandis en Infrax fuseren. Maar is er plaats voorzien voor de burgers? En helpt dit ons aan die dringende energietransitie?

De Wereldbank ligt al tijden onder vuur omdat haar investeringen dikwijls een aanfluiting zijn van echt duurzame ontwikkeling. Af en toe geeft de Wereldbank aan dat ze lessen trekt en zal bijsturen. Maar gebeurt dat ook echt?

De transitie naar zonne-energie in de Verenigde Staten verloopt aan een ongeziene snelheid. De zonnecapaciteit groeide in 2016 met maar liefst 95 procent, bijna een verdubbeling ten opzichte van 2015.

Democratisch verkozen politici dragen een grote verantwoordelijkheid in het beheer van publieke diensten via onder andere intercommunales. Maar zij kunnen het niet alleen. In de 21ste eeuw wordt het tijd om de burger veel nauwer te betrekken bij het bestuur van publiekgoed.

Misschien verrassend voor velen maar de energierevolutie richting duurzame hernieuwbare energie is wereldwijd het verst van al gevorderd. Hier speelt de wondere wereld van de verdubbelingssnelheid in ons voordeel.

Het echte Eandis-debat gaat over de onmacht om onze toekomst ernstig in handen te nemen, niet over Chinezen, zelfs niet zozeer over het management en het bestuur van Eandis. We verzuimen de dringende omschakeling naar een duurzame economie stevig te pakken.

De inwoners van dit land betalen een zware prijs voor het ontbreken van elk energiebeleid die naam waardig. Ze moeten betalen voor alle miskleunen en zien de winsten naar anderen gaan. Intussen bewijzen tal van landen dat het veel beter kan.

Laten we gebruikmaken van de noodzakelijke omschakeling naar hernieuwbare energie om zowel een ecologische als een democratische transitie door te voeren. Want energievormen als wind, zon, waterkracht, biomassa zijn veel decentraler te beheren dan olie, gas, steenkool of kernenergie.

Geconfronteerd met een staaltje absurde Belgische 'humor' dienen energiecoöperaties die zich toeleggen op hernieuwbare energie klacht in bij de Europese commissie over de verlenging van de levensduur van kerncentrales.

Komt er een lucky end, of toch minstens een heel positieve wending, aan het verhaal van de uiterst klimaatbelastende teerzandolie in Canada?