Wereldhandel

Indien rijke landen vanaf 1970 twee à drie procent van hun inkomen hadden gedeeld, zou de wereld veel minder ongelijkheid, armoede en noodgedwongen migratie kennen. Die visie van o.a. Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen heeft het niet gehaald… al blijft de noodzaak.

Klimaat-, energie- of landbouwcrisis, telkens het langgerekte fiasco van generaties politici. Ernstig doordacht voedsel- en natuurbeleid ontbreekt totaal. Blinde vlekken blijven zich opstapelen. Het verbaast dat een Europese boerenopstand zo lang uitblijft.

Overmatige consumptie en wegwerp typeren nog altijd de kledingindustrie. Kunnen gerecycleerde vezels de productie echt circulair en duurzaam maken? Hoe snel? En moet iedereen jaarlijks 12 tot 37 kilo kleren kunnen weggooien om te recycleren?

De mondiale productieketens, de trots van de globalisering, zijn veel minder betrouwbaar dan velen aannemen. Een documentaire toont de moeizame lange reis van consumptiegoederen.

Omhoogschietende voedselprijzen richten ravages aan onder de armsten. Zij geraken nog minder aan eten zodat ondervoeding en honger evenzeer omhooggaan.

Wie herinnert zich nog hoe president Trump de VS terugtrok uit het Trans-Pacific handelsakkoord? Vele Stille Oceaan landen zijn intussen voortgegaan met hun partnership. Zelfs China én Taiwan stellen zich kandidaat.

Door corona was 2020 voor supermarkten een jaar van sterke omzetstijgingen. Terwijl de hele sector met bijna negen procent groeide, presteerde Coop Supermarkten nog merkelijk beter.

Het is in vele decennia, eigenlijk sinds de Tweede Wereldoorlog, niet gezien hoe snel en fel het internationale én binnenlandse verkeer van mensen door het coronavirus implodeert.

Kan een Canadees investeringsfonds straks compensatie afdwingen omdat Nederland niet langer toestaat dat het zoveel winst wegzuigt uit de opvang van 60.000 kinderen?

Ik stapte uit de bus op een industrieterrein. Overal grote vrachtwagens om me heen, bewegend en geparkeerd. Verder lopend zag ik nog veel meer trucks, rijdend van en naar het vliegveld… krankzinning hoe onze economie nu draait.

In 2016 waren zowel aan Democratische als Republikeinse zijde presidentskandidaten heel kritisch voor wereldhandel. Nu neemt VS president T. met de Wereldhandelsorganisatie zelfs het vlaggenschip van de vrijhandel onder schot… tegelijk groeit de kans op versnelde transitie.

Twee op drie Belgen vinden meer verantwoorde consumptie nodig. Maar de bekendheid met duurzame producten is aan de lage kant.

Als we een milieuvriendelijke en sociaal rechtvaardige voedselvoorziening willen, dan moet het Europese landbouw- en vrijhandelsbeleid volledig worden omgegooid. Dat maakten vorige artikels pijnlijk duidelijk. In dit laatste artikel: hoe moet het dan?

Onze voedselvoorziening is al tijden uitgegroeid tot een rampzalig systeem, niet milieuvriendelijk en sociaal onrechtvaardig. Zo leerde een eerste artikel. In deze tweede bijdrage licht Guus Geurts toe hoe het in de Europese landbouw van kwaad naar erger is gegaan.

'Fashion Revolution Day' vraagt volledige transparantie van de kledingindustrie over wie de kleren maakte. Haar 'Fashion Transparency Index' 2019 rangschikt 200 merken.

Begin september kwam het VN klimaatbureau met een rapport over de relatie tussen voedselproductie, landgebruik en klimaatverandering. Conclusie: de landbouw moet totaal anders. Volgens milieu- en landbouwdeskundige Guus Geurts kán het ook anders. Dit is de eerste van drie bijdragen.

Een fictieve krant uit 2024 - The Fair Times – bericht over wat in Europa verwezenlijkt zou kunnen zijn op het gebied van duurzame consumptie en productie.

Op dit ogenblik loopt een Europees initiatief onder de naam Rights for people, rules for corporations. Met deze petitie vragen al meer dan een half miljoen Europese burgers om de internationale handels- en investeringsverdragen grondig te herzien.

Standaarden en regels voor voedsel, geneesmiddelen of technologische innovatie beschermen onze gezondheid, garanderen onze rechten en respecteren het milieu. New Economics Foundation legt kort uit hoe internationale handelsakkoorden dit alles ondergraven.

Conflicten over grond en andere conflicten zijn talrijk in Brazilië. De laatste jaren nemen de betwistingen met de traditionele volkeren sterk toe. Dat heeft alles te maken met het verder oprukken van de agro-industrie in de Cerrado en het Amazonegebied.

De vrije wereldhandel zit in nesten, president T. illustreerde dit nogmaals met zijn zigzagkoers op de G7, een groep van zeven grote industrielanden. Friends of the Earth helpt ons vooruit met het verzamelen van zeven voorstellen die handel klimaatvriendelijker maken.

Al in de PALA reportage over Afrikaans katoen uit 2004 verzuchtte een Senegalese boerenleider: “Men moet de tweedehandskledij uit Europa die ons overspoelt, verbieden. We moeten zelf de katoen verwerken.” Tien tot vijftien jaar later krijgt hij misschien dan toch wat hij wil.

De hoogtijdagen van de multinationals, ooit de drijvende kracht achter globalisering, liggen al enkele jaren achter ons. The Economist wijst de wereld op dit niet zo bekend fenomeen.

Eigenlijk hoort het economische akkoord dat de Europese Unie en Canada willen sluiten op één pagina te kunnen. En vooral, het mag niet ondersteboven worden geschreven: samenleving en milieu staan voorop, binnen hun grenzen functioneert de economie.