Interview Eric Hobsbawm: oude historicus met frisse kijk pleit voor gemengde economie met sterke coöperatieve sector
maandag, 7 december 2009 - 23:09
Luisteren naar Eric Hobsbawm is nuttig, zeker in crisistijden. Deze vermaarde Britse historicus van de lange 19de en de korte 20ste eeuw gaf - in het Frans - een interview aan Mediapart. Enkele uittreksels kunnen uitstekend dienen als smaakmaker.
"Er is vanaf de jaren zeventig van vorige eeuw niet alleen een crisis van het communisme, en van het socialisme, maar ook van het hedendaagse kapitalisme, het neoliberalisme."
"Er was de neiging om de wereld als een tweedeling te zien, tussen het socialisme en het kapitalisme, te kiezen voor het één of het andere. Dat was niet realistisch. En nu zijn ze allebei failliet. Wat we nodig hebben is een gemengde economiei, met zowel een publieke als een privésector. En daar moet ook de coöperatieve sector aan worden toegevoegd, welke zwaar is verwaarloosd in het verleden. Die is van in het begin belangrijk geweest, zowel voor socialisten als niet-socialisten. Maar over de noodzaak van coöperatiesi er is nu een grote stilte in de politieke en economische wereld."
Afbeelding
Schrijf in op de PALA nieuwsbrief
verschijnt maximaal 2 maal per maand
een journalistieke kijk op onze globaliserende wereld Hoe is de wereld eraan toe? Waar moet het naartoe? Hoe geraken we daar?
PALA zoekt met haar nieuwsbrief, website en boeken de antwoorden voor een meer sociale, ecologische en democratische samenleving en economie
"De huidige crisis is de grootste sinds de jaren dertig van vorige eeuw, en terugkeren op onze passen is onmogelijk. Door de toegenomen globaliseringi is deze crisis in zekere zin nog groter want ze treft veel meer mensen."
"De crisis verloopt niet op dezelfde wijze als in de jaren dertig. Pronostikeren over onze toekomst is dus onmogelijk. Geen enkele regering weet wat ze moet doen. We zijn als een blinde middenin een labyrint. Er is natuurlijk een uitweg, maar we kennen hem nog niet. (selectie DB, met dank aan Marc-Antoon De Schryver)
Ineens lijkt artificiële intelligentie overal terwijl ze eigenlijk al decennia in opmars is. Maar er vindt inderdaad een versnelling plaats. En argeloosheid daarover kunnen we maar beter missen, zeker nu zelfs de bazen van OpenAI, Alphabet en Microsoft regulering vragen: alsof Exxon in 1965 zou vragen om een klimaatakkoord.
Nog altijd is er maar één iets waarvoor alles moet wijken: klassieke oorlog. Hoe kunnen politici uitleggen dat ze pas bij verwoestend wapengeweld echt energietransitie uitvoeren? Hoog tijd om de ‘nieuwe oorlogen' tegen milieucatastrofes, moordende ongelijkheid en voortdurende aanslagen op mensenrechten te voeren en te winnen.
De vroegere economische machtswissels, van Amsterdam naar Groot-Brittannië en vervolgens de VS, gingen gepaard met hevige crises. Dat levert een belangrijk gezichtspunt om naar de schuldopbouw te kijken in de nog altijd dominante VS en het opkomende China. En een prangende vraag: hoe beschermt de rest van de wereld zich?
Meer dan twee op drie landen halen niet de helft van de punten op de corruptiei-index. Uiterst slecht nieuws is dat want corruptiei maakt veel kapot, van talloze mensenlevens tot de Aardei.
De Pala nieuwjaarsbrief biedt een ietwat eigenzinnig jaaroverzicht dat focust op wat sociaal, ecologisch en democratisch meest van belang is in de wereld. Dit uitgebreide jaarrapport is ingebed in de langere termijn van mondiale crises die zich steeds sneller ontvouwen en duurzame antwoorden die moeizaam tot stand komen. De samenstelling gebeurt o.a. aan de hand van Pala artikels, meteen de meest zinvolle evaluatie van ons werk. Vind het overzicht van deze sinds 2020 verschenen nieuwjaarsbrieven, telkens met de bijbehorende link.
Schrijf je in op de PALA nieuwsbrief
Economie omvat alles wat met de creatie, bevordering en verdeling van welvaart en welzijn te maken heeft. De economie is de draaischijf voor onze behoeften en ambities, zowel van de mens als van de samenleving. Het gaat erom de schaarse middelen zo goed mogelijk te gebruiken om aan de behoeften en ambities te voldoen. Economie is dus kiezen: kiezen welke behoeften vervuld worden en welke ambities worden nagestreefd, en welke niet.
Wanneer consumenten, producenten, werknemers of gewoonweg mensen zich vrijwillig verzamelen en samenwerken in een autonome vereniging om hun gemeenschappelijke behoeften te bevredigen, vormen zij een coöperatie. Die is economisch bedrijvig maar niet om maximale geldelijke winst na te streven voor haar aandeelhouders. Ze halen er voordelen uit die ze onmogelijk individueel zouden kunnen realiseren.
Globalisering of mondialisering is het proces waardoor mensen, producten, informatie, geld, grondstoffen makkelijker en sneller van de ene naar de andere plaats in de wereld kunnen worden gebracht. Daardoor is de wereld kleiner geworden en is er veel meer wederzijdse afhankelijkheid tussen landen.
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
Onaanvaardbare manier om rijk te worden.Corruptie of omkoping is het fenomeen waarbij politici, ambtenaren, bedrijfsmensen of nog anderen misbruik maken van hun functie, verantwoordelijkheid en vooral macht om zichzelf onrechtmatig te bevoordelen.
Hoe je het ook draait of keert, al onze welvaart komt van onze Aarde. Heel langzaam beginnen we een vervelende maar steeds belangrijker waarheid te erkennen. We kunnen ons niet veroorloven dat de talrijke economische activiteiten die we allemaal samen uitoefenen de draagkracht van onze planeet te boven gaan. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw zijn de mensen zich ervan bewust geworden dat de planeet waarop ze leven veel weg heeft van een kwetsbaar ruimteschip. Dat moeten we piekfijn in orde houden want we kunnen niet zonder.