HALFsamenlevingen gaan slecht om met zware crises, van klimaat tot corona. Zo maken ze zich wijs dat er een weg van halve maatregelen zou zijn tussen het virus laten woeden en het indammen tot het is uitgeroeid… om dan te moeten ondergaan dat halfslachtig beleid niets oplost en de crisis verergert. Waar is het perspectief?
Tweede coronagolf is er al en politiek moet nog antwoorden
op de vele vragen over de verwoestende eerste golf.
Lees het PALA e-book
Voor een mens is een besmetting met het coronavirus een kwestie van 0 of I. Iemand is niet besmet of raakt wel besmet. Een andere ‘halve’ mogelijkheid is er niet. Toch handelen vele mensen alsof ze ‘maar een beetje besmet zouden kunnen geraken’.
Bij confrontatie met hun risicogedrag zullen bijna alle mensen in bewuste, nuchtere toestand beseffen dat hier de vergelijking geldt met wie kilometerslang een smal bergpad volgt langs een diepe afgrond. Wie door onvoorzichtigheid naast het pad geraakt, is verloren want niemand kan ‘een beetje in de afgrond vallen’. Ofwel bewandel je veilig het pad, ofwel stort je naar beneden, er is letterlijk geen andere weg. Net zo, wie door onvoorzichtigheid besmet geraakt, is drager van het virus. Het is 0 of I, een andere toestand is er niet.
Het binaire onverstand van vele beleidsvoerders
Corona komt het land binnen… of niet
Terwijl nogal wat mensen dit binaire onderscheid weten te vatten, slagen samenlevingen daar nog veel moeilijker in. In veruit de meeste landen hebben beleidsverantwoordelijken, samen met hun ‘deskundigen’, blijkbaar nooit begrepen dat dit virus het land binnenkomt… of niet binnenkomt. Feit is: uiterst weinig landen hebben zich meteen of vrij snel ernstig ingespannen om het coronavirus buiten te houden.
Een land krijgt het virus weg… of het blijft tekeer gaan.
Valt dat zo moeilijk te snappen?
Die binaire blindheid houdt hardnekkig aan in de meeste landen, ook wanneer het virus binnenraakt en zijn dodentocht begint. Beleidsvoerders vatten maar niet dat de keuze van aanpak fundamenteel tweeledig blijft. Ofwel slagen landen – of de hele Europese Unie indien die een gezamenlijke politiek ontwikkelt – erin om het virus in te dammen met als doel het uiteindelijk weg te krijgen… Of ze lukken daar niet in en leveren zich daarmee uit aan alle dodelijke en pijnlijke gevolgen die covid-19 heeft voor hun burgers, voor hun gezondheid, hun welzijn en hun welvaart.
Zo worden de meeste mensen en samenlevingen het slachtoffer van hun blinde regeerders en ‘deskundigen’. Eerst reageren die veel te laat en missen daarmee alle kansen om het virus buiten te houden. Vervolgens verzuimen ze om een doortastend beleid te voeren dat het virus indamt en laat uitsterven.
Politiek zonder perspectief
Zo veroordelen beleidsvoerders hun samenlevingen om zonder perspectief verder te strompelen. Hun burgers moeten maar leren leven met het virus en zijn uiterst nare gevolgen… ze moeten maar wennen aan de onvermijdelijke zogenaamde tweede, derde, vierde… zesde besmettingsgolf. Tot er, misschien, ooit een goed werkzaam vaccin opduikt. Zeker is dat in geen geval.
Ook al bevinden overheden zich fundamenteel voor een binaire keuze – het virus laten uitsterven of niet – toch laat de coronacrisis drie types van coronabeleid zien.
Een toekomst zonder virus is mogelijk
Er bestaan, gelukkig maar, overheden die het virus willen terugdringen om het uit te roeien … en daar minder of meer succesvol in zijn. Makkelijk is het niet, het virus steekt meer dan eens opnieuw de kop op. Maar dit zijn alvast de getroffen landen waar veruit het minst doden te betreuren zijn, o.a. Taiwan, Nieuw-Zeeland, Vietnam, Zuid-Korea ook. In Europa reduceerden het meer getroffen Finland (nog altijd 14 keer minder doden dan België) en zelfs het zwaar geteisterde Schotland (de helft van de Belgische dodentol) intussen het aantal besmettingen drastisch. Zij kunnen aan de horizon een toekomst zonder virus zien.
Er zijn ten tweede overheden waarvan de politieke ‘leiders’ het virusgevaar wegwuiven of zelfs ontkennen en het in grote mate tekeer laten gaan zonder degelijk weerwerk. Trump, Bolsonaro en Poetin behoren tot de twijfelachtige vaandeldragers. Hun zwaar geplaagde samenlevingen ontwikkelen moeizaam de nodige initiatieven om, tegen hun ‘leiders’ in, het virus in te tomen en de grootste rampen te vermijden.
HALFsamenlevingen zonder vooruitzicht
Veruit de meeste overheden denken echter te moeten schipperen tussen beide. Ze koesteren nooit de ambitie om het aantal virusbesmettingen op 0 te krijgen maar willen het virus wel binnen bepaalde perken houden. Politici beelden zich in dat deze derde ‘tussenweg’ van halve maatregelen volstaat. Maar hij blijkt ondoenbaar en eigenlijk onbestaande. Want samenleving en economie kunnen niet duurzaam opleven wanneer het virus, zelfs ‘beperkt’, aanwezig blijft. Zolang het virus niet is uitgeroeid, zal het vele malen opnieuw hevig toeslaan, mogelijk zelfs voor altijd.
Burgers wordt het uitzicht op een echte oplossing ontnomen
Het is nodig om exact te benoemen wat vandaag gebeurt. Tal van overheden en hun ‘deskundigen’ ontnemen hun samenlevingen het uitzicht op een echte oplossing voor wat wereldwijd de zwaarste crisis is sinds de Tweede Wereldoorlog. Terwijl er zelfs in de donkerste oorlogsjaren licht te bespeuren bleef, veroordelen politici met deze abdicatie hun burgers tot een toekomst zonder overtuigend na te streven perspectief.
Er wachten de HALFsamenleving nog vele andere crises.
Vind ze in het PALA boek ‘11 politieke dwaasheden’
Nog moeten we verder doordenken. De gevolgen voor deze HALFsamenlevingen beperken zich niet tot de coronacrisis. Er wachten nog vele andere crises op een doortastende aanpak. De huidige crisis onderscheidt zich vooral door de uiterst hoge snelheid waarmee ze zich ontplooit. Maar een ruïneuze klimaatverandering, de pandemie van de antibioticaresistentie, het catastrofale biodiversiteitsverval, ontwrichtende ongelijkheid, gevaarlijk extremisme… ze zijn allemaal in aantocht, soms eerder traag, dikwijls snel.
De HALFsamenleving laat haar crises steeds verder ontsporen
Wat de HALFsamenleving kenmerkt, is dat ze voor geen enkele crisis fundamentele oplossingen zoekt, vindt en – vooral – in praktijk brengt. Ze zal crises veel te lang minimaliseren of zelfs ontkennen. Wanneer dat niet meer kan, zal ze officieel toegeven dat er een probleem is. Vervolgens zal ze kiezen voor de zogenaamd ‘realistische’ aanpak, vol van uitvluchten en loze beweringen over ‘het vermijden van overdrijving’, ‘onze economie die we geen pijn mogen doen’ of ‘de samenleving moet mee zijn’. Maar die realo aanpak blijkt nooit een afdoende oplossing te brengen. Integendeel, zo laat de HALFsamenleving haar crises steeds verder ontsporen…
Voor ernstige crises bestaan geen halve oplossingen
Goede samenlevingen bieden echt perspectief
De allerbelangrijkste les die samenlevingen en beleidsvoerders uit de coronanoodtoestand kunnen trekken, is nu al bekend: er bestaan geen halve oplossingen voor de allerzwaarste crises. Samenlevingen die dat beseffen, zijn gewapend om zich heruit te vinden. Ze zullen de moeilijkheden die ze ondervinden fundamenteel wegwerken en voor al hun burgers uitzicht op een aantrekkelijke toekomst behouden of creëren. De andere blijven zitten met al hun moeilijkheden, zonder perspectief.
Dirk Barrez
Hoofdredacteur Pala.be en auteur van 10.000 doden & lockdown. Waren ze te vermijden?, 11 politieke dwaasheden. 50 jaar schuldig verzuim van onze politici en TRANSITIE. Onze welvaart van morgen
Uw doordachte reacties zijn welkom op het emailadres infoATpala.be
Overname van dit artikel toegelaten voor niet-commerciële en niet-gesubsidieerde organisaties met vermelding van auteur en bron, met weblink. Wij vernemen het graag | Commerciële en/of gesubsidieerde organisaties nemen voor publicatie contact op met info@pala.be
Tot het einde gelezen? En het artikel gewaardeerd?
Dan kan Pala misschien op uw steun rekenen: uw gift is welkom
op rekeningnummer BE66 5230 4091 1443 van Pala vzw – Leuven.
Of we verwelkomen u graag als vaste steungever - klik hier
Een goed artikel? Interessant nieuws? Neem een gratis abonnement op de Pala nieuwsbrief (maximaal 2 maal per maand), dan hoeft u geen enkel artikel te missen. Gebruik daarvoor het inschrijvingsformulier – klik hier
