Commons

Maatschappelijke polarisering neemt toe en houdt sociale en klassieke media in de ban. In die conflictueuze wereld blijkt Wikipedia een steeds belangrijker neutrale scheidsrechter. Waar blijft de erkenning als mondiaal cultureel erfgoed?

Nieuwe wind- en zonmultinationals eisen wereldwijd een grote plek op in het tijdperk van de elektriciteit. Tonen burgers en hun energiecoöperaties zich even dynamisch?

Rebelse plekken in Vlaanderen, Frankrijk, Spanje, Midden- en Zuid-Amerika, dat presenteert Walter Lotens in zijn jongste boek. Hij zoekt naar alternatieven voor een al te neoliberale wereld,  vooral voorbeelden van herwonnen commons of gemeengoed alsook van hoopgevend municipalisme, steden en gemeenten die zoeken hoe zichzelf te besturen.

4 WAAR MOET HET NAARTOE? Klassieke economische opvattingen maken vooral deel uit van de problemen. Met een pure vrije markteconomie geraken we nooit aan een duurzame economie, laat staan met staatskapitalisme. Toch is er een zekere plaats voor de markt.

POLITIEKE DWAASHEDEN 5. Publieke goederen maken samenlevingen echt welvarend. Maar het gevoel leeft dat we te weinig krijgen voor onze bijdragen in de gezamenlijke pot. Terecht, andere landen presteren veel beter.

We worden gevolgd en geclassificeerd. Onze meest persoonlijke gegevens, overtuigingen, zelfs persoonlijkheidskenmerken zijn koopwaar geworden. In plaats van hen te beschermen tegen datareuzen profiteren overheden ervan om zelf grootschalig burgers te bespioneren.

Je zal het zo dikwijls horen als mensen door armoede, honger of onrecht zijn geraakt. Veel kans dat hun ontzetting vergezeld geraakt van het voorstel om de welvaart in de wereld beter te verdelen. Die kijk is niet onjuist maar wel totaal ontoereikend opdat elke mens goed zou leven.

De groeiende ecologische schade heeft grote sociale gevolgen. Onlangs hebben ruim 15.000 wetenschappers de mondiale noodklok geluid. Is er een rechtvaardige ingreep mogelijk om de aarde nog leefbaar te houden, ook voor de volgende generaties? Een bijdrage van Jan Juffermans.

Digitalisering maakt het mogelijk om wereldwijd te werken aan het ontwerpen van nieuwe, liefst zinvolle producten, die vervolgens lokaal kunnen worden vervaardigd. Dat kan zelfs in een digitale deeleconomie. Neem bijvoorbeeld een handprothese.

Onze energietoekomst ligt bij een samenleving die goed samenwerkt met haar overheden. Maar echte burgerparticipatie is meer dan spaargeld van burgers zoeken voor energieprojecten. Overheden en burgers die samen de energienetwerken gaan besturen, dat is dé kans om onze democratie diepgaand te vernieuwen.

Al 20 jaar verwondert me hoe vele massamedia niet voorbij het losse zand van talloze gebeurtenissen, fait divers, non-events, gratuite meninkjes, misleidende berichtgeving, nonsens of zelfs leugens geraken… terwijl er nooit zoveel kansen waren om de wereld begrijpelijker te maken.

De voorlopig onvindbare derde weg van de Europese Commissie tussen wilde globalisering en uitzichtloos protectionisme, doet fel denken aan de zogenaamde ‘derde’ weg van Blair, Clinton en Schröder in de jaren negentig. Alleen, dat was helemaal geen derde weg, het was net het verlaten ervan.

In een wereld die vele boeren tot wanhoop drijft, hebben burgers sleutels in handen om voedsel milieuvriendelijk te laten produceren en boeren daarvan fatsoenlijk te laten leven. Zo kopen Fransen boerderijen en grond voor duurzame landbouw.

Nogal snel worden vakbonden weggezet als behoeders van oude uitgespeelde gedachten. Maar als we morgen goed willen leven en werken, moeten de sociale bewegingen een innovatieve, doorslaggevende rol spelen in de radicale transitie naar de meest duurzame economie zodat die sociaal en democratisch is. Een vakbondsstem aan het woord.

We kennen al lang de voordelen van kennis delen, denk aan boeken en bibliotheken. Maar blijft dat lukken nu vooral Google, Facebook, Uber, Airbnb … niet ophouden hun elektronische prikkeldraad te plaatsen in wat eigenlijk de publieke ruimte van internet is?

Het loont om uit te kijken naar een nieuw boek van Dirk Holemans. Vrijheid & zekerheid. Naar een sociaalecologische samenleving verschijnt zeventien jaar na Ecologie en Burgerschap. Pleidooi voor een nieuwe levensstijl (1999).

"Dat bewegingen als Occupy weigeren zich te structureren, is een kolossaal falen en een reden voor ontgoocheling. Het getuigt van een volkomen misvatting en naïviteit over machtsverhoudingen. En dat falen draagt bij aan de groei van cynisme en wantrouwen in politiek."

Het nieuwe boek ‘Coöperaties. Hoe heroveren we de economie?’ van Dirk Barrez lokt heel wat recties uit. Walter Lootens, auteur van ‘De nieuwe coöperatie, tussen realiteit en utopie’ voegt deze recensie toe aan het debat.

De voorbije eeuwen zijn we uit het oog verloren dat er naast publieke en privégoederen ook heel belangrijke gemeenschappelijke goederen bestaan die vooral goed beheerd moeten w

Zijn we zo hard op ons hoofd gevallen dat we onze vrijheid van communicatie inleveren bij Facebook en andere zgn. sociale netwerksites? Zo gek deze nieuwe almachtige keizers te laten beslissen over wat wel en niet mag in het samenlevingsverkeer? Zo dom om te begrijpen dat de nieuwe sociale netwerken helemaal niet zo sociaal of publiek zijn?