Politiek

Als een ‘metaforum’ spreekt, zou dat terecht aandacht moeten wekken. Maar hoe meer ik lees van Leuvense professoren over klimaat, hoe minder ik mijn ogen geloof. Zo snel zo veel nonsens opeenstapelen, is meer dan ontgoochelend van ‘de slimsten onder ons’.

In 2016 waren zowel aan Democratische als Republikeinse zijde presidentskandidaten heel kritisch voor wereldhandel. Nu neemt VS president T. met de Wereldhandelsorganisatie zelfs het vlaggenschip van de vrijhandel onder schot… tegelijk groeit de kans op versnelde transitie.

Het begrip transitie haalt volop de media, meestal in combinatie met klimaat. Ook fundamentele oplossingen belanden op tafel met de Europese 'Green Deal'. Toch dringt onvoldoende door dat transitie in zowat alle sectoren moet, zeker ook landbouw: zelfs de Vlaamse milieubeweging focust op lichtpuntjes in de marge.

Liefst 120 miljoen Zwitserse frank heeft Migros in 2018 aan culturele en sociale activiteiten gespendeerd. Zoiets ontslaat geen enkele overheid van haar culturele verantwoordelijkheid. Maar als cultuurbesparingen op vele plaatsen toeslaan, is het nuttig om weten dat samenlevingen economische kracht kunnen ontwikkelen… en die ook aanwenden voor cultuur en vorming.

Het Europees Milieu Agentschap is overduidelijjk in zijn nieuwe rapport over het milieu in Europa: er is dringend een koerswijziging nodig.

Centrale banken staan niet bekend voor spetterend nieuws. Anders is de Zweedse Riksbank die obligaties van de vervuilers Alberta, Queensland en Western Australië dumpt en zelfs suggereert om helikoptergeld uit te geven.

Van kassabedienden, vuilnisophaalsters, callcenter medewerkers of brandweerlui verwachten we elke dag dat ze alle klanten bedienen, vuilnis ophalen, telefoons beantwoorden tot de moeilijkste branden blussen. Kunnen politici dan een halve eeuw hun job niet doen? Hoog tijd voor een onafhankelijk tribunaal.

Als we een milieuvriendelijke en sociaal rechtvaardige voedselvoorziening willen, dan moet het Europese landbouw- en vrijhandelsbeleid volledig worden omgegooid. Dat maakten vorige artikels pijnlijk duidelijk. In dit laatste artikel: hoe moet het dan?

Bijen sterven massaal. Het Europees Parlement wil al lang maatregelen en botst hevig met de Commissie en de lidstaten die de bestuivers niet willen beschermen tegen pesticiden.

Onze voedselvoorziening is al tijden uitgegroeid tot een rampzalig systeem, niet milieuvriendelijk en sociaal onrechtvaardig. Zo leerde een eerste artikel. In deze tweede bijdrage licht Guus Geurts toe hoe het in de Europese landbouw van kwaad naar erger is gegaan.

Onze kromme energiepolitiek wringt zich in extra bochten: investeringen in wind en zon krijgen minder geld, burgemeesters beslissen over windmolens en geen premies meer voor elektrische auto’s. Eén zekerheid: dit land weigert al decennia duurzame technologie slim te bevorderen en mist telkens de sectoren van de toekomst.

Elke dag maakt duidelijker dat we weinig of niet kunnen vertrouwen op de oude systemen die zorgen voor onze energie, onze mobiliteit, ons eten of ons databeheer. Hoe snel dan kunnen we omschakelen naar duurzame en betrouwbare alternatieven? Heel snel maar niet zonder inspanning.

De Amerikaanse econoom John Kenneth Galbraith, auteur van o.a. The Good Society, prees uitdrukkelijk de stemplicht in België.

Ook de journalistiek van de openbare omroep mag eens goed dooreengeschud worden, maar niet op de manier die de Vlaamse regeringsonderhandelaars voor ogen hebben. Een bijdrage van Peter Verlinden, voormalig VRT-journalist.

Begin september kwam het VN klimaatbureau met een rapport over de relatie tussen voedselproductie, landgebruik en klimaatverandering. Conclusie: de landbouw moet totaal anders. Volgens milieu- en landbouwdeskundige Guus Geurts kán het ook anders. Dit is de eerste van drie bijdragen.

Hoe stupide kan men zijn? De slachtoffers van de door Amerikaanse banken in 2007-2008 veroorzaakte financiële vuurzee geven goed tien jaar later nog altijd de macht in handen van dezelfde bankpyromanen.

4 WAAR MOET HET NAARTOE? Klassieke economische opvattingen maken vooral deel uit van de problemen. Met een pure vrije markteconomie geraken we nooit aan een duurzame economie, laat staan met staatskapitalisme. Toch is er een zekere plaats voor de markt.

De voorbije zomermaanden hebben tal van politici hun uiterste best gedaan om hun dwaasheden te etaleren. Ze vertonen complete onmacht en zelfs onwil om de wereld duurzamer, veiliger of welvarender te maken, laat staan democratischer.

Veel drukte vorige week over de Braziliaanse bosbranden. Niet onterecht… al waren er elders in de wereld meer bosbranden.

3 WAAR MOET HET NAARTOE? Net als voor de ecologische duurzaamheid stelt zich ook de prangende rechtvaardigheidsvraag: waar liggen de grenzen van wat mensen en samenlevingen kunnen (ver)dragen? Wat is de sociale ondergrens van een menselijke samenleving?

Wie kent dat dubbel gevoel bij het wijdverspreide enthousiasme voor subsidies?
Ja, subsidies kunnen belangrijk zijn en er kunnen zelfs heel goede redenen voor zijn.
Maar ook is er het grote probleem van afhankelijkheid, van willekeur en van administratieve overlast.

De journalistieke wereld is slecht voorbereid om over extreemrechts te berichten. Dat was het geval in 1991 bij de eerste Zwarte Zondag en dat is 28 jaar later nog altijd zo. VRT-journalist Peter Verlinden serveert een scherpe analyse met een flagrante hoofdrol voor een voormalig Kamervoorzitter en tv-Wetstraatjournalist.

1 WAAR MOET HET NAARTOE? Tal van systeemcrises roepen om een dringende aanpak maar politiek blijft in gebreke. Gelukkig kunnen ook samenleving en bedrijven in actie komen. Dan is de sleutelvraag: waar moet het naartoe met de economie want die is veel breder dan doorgaans aangenomen.

Als Amerikaanse miljardairs ervoor pleiten om meer belastingen te betalen, refereren ze eigenlijk naar de wonderjaren van de VS. Toen werden superrijken als vanzelfsprekend zwaar belast en genoot het hele land van goede infrastructuur.