Zijn we zo gek om onze vrijheid van communicatie in te leveren bij zogenaamde sociale mediai en big tech? Zo vroeg Palai in 2010. Ja dus, en die gekte bracht onze democratie in gevaar, in 2025 zelfs live op alle schermen, de bazen van X, Meta, Google, Amazon, Apple, OpenAI met de Amerikaanse president. Valt er nog te ontsnappen?
We naderen steeds sneller het moment waarop onze planeet niet langer geschikt is voor menselijk leven. Toch zijn we het aan toekomstige generaties verplicht de moed niet op te geven. Hoe zou gezamenlijke actie er uit kunnen zien? Het wordt een gevecht van David tegen Goliath.
De Volkswagen malaise is ongezien in de Duitse industrie. Maar het verwondert niet van een bedrijf dat liever sjoemelt en lobbyt in plaats van ernstig de fossielvrije toekomst en doorbraak van de elektrische auto voor te bereiden.
Een groeiend satellietnetwerk brengt de vele lekken van het krachtige broeikasgas methaan in beeld. Met die kennis kunnen we de opwarming van de Aarde verminderen. Maar weten garandeert geen effectieve klimaatactie… al zeker niet omdat overheden slechts tweede viool spelen. Heel bevreemdend.
Google heeft onwettig gehandeld om zijn online zoekmonopolie te behouden. Een aanklacht over het illegale Google advertentiemonopolie komt voor de rechter in september.
Als in België een groter bedrijf zoals Audi Brussel onderuit gaat, stijgt gegarandeerd veel gejammer op en worden fundamentele vragen ontweken. Waarom is onze toekomstgerichte industriële dynamiek zo zwak? Kon de elektrische auto niet, zoals de tram, de wereld vanuit België veroveren?
Overheden moeten snel reageren op nieuwe evoluties om het belang van iedereen te bewaken. Unesco dringt daarom bij regeringen aan op het regelen van artificiële intelligentie voor het onderwijs.
Om te beslissen over wie al dan niet kan genieten van steun, vertrouwen overheden steeds meer op automatisering. Zo vallen velen echter onterecht uit de boot… en sneuvelt het recht van iedereen op sociale zekerheid.
Ineens lijkt artificiële intelligentie overal terwijl ze eigenlijk al decennia in opmars is. Maar er vindt inderdaad een versnelling plaats. En argeloosheid daarover kunnen we maar beter missen, zeker nu zelfs de bazen van OpenAI, Alphabet en Microsoft regulering vragen: alsof Exxon in 1965 zou vragen om een klimaatakkoord.
Nu artificiële intelligentie nog sneller oprukt, heeft de Vlaamse Raad voor de Journalistiek een richtlijn klaar, naar eigen zeggen als eerste in Europa. Dat is geen economisch maar alvast toch een deontologisch antwoord op de verhevigde mediastorm die opsteekt.
Waarom blijven beleids- en opiniemakers zo hardnekkig geloven in technologische innovatie om klimaat en andere ‘existentiële’ planetaire crises op te lossen? Die gaat niet goed samen met een ‘groene’ economie. Daarvoor is meer nodig dan redeneren en rekenen.
Overmatige consumptie en wegwerp typeren nog altijd de kledingindustrie. Kunnen gerecycleerde vezels de productie echt circulair en duurzaam maken? Hoe snel? En moet iedereen jaarlijks 12 tot 37 kilo kleren kunnen weggooien om te recycleren?
Na een lange inspanning krijgt de Europese Unie het voor elkaar om duurzaamheidsregels op te leggen voor smartphones, batterijen – ook van auto’s – en andere zogenaamde energieverbruikende producten.
Komen er nu echt mensachtige robots aan in fabrieken en het dagelijkse leven? Sommigen voorspellen een vrij snelle invoering maar niet alle beloften worden werkelijkheid. Vind een korte video die licht werpt op de hinderpalen.
Het is goed nieuws als zoet water nacht en dag te oogsten valt uit de lucht; nog beter als dit geen energie vergt. Die vitale oplossing hebben onderzoekers in Zurich uitgedokterd.
De VS als - voorlopig nog - enige supermacht en Amerikaanse internetgiganten als overwinnaars van globalisering en digitalisering… met enkel China als ernstige uitdager. Kan de rest van de wereld nog een ongebonden weg uit?
Autobedrijven gaan mee in de evolutie om wagens evenzeer op een softwareplatform te bouwen. Op dat terrein spelen echter de Amerikaanse digitale giganten de hoofdrol. Zo schuift ook de macht in autoland in hun richting.
Elektrische auto’s verschijnen vanaf de jaren 1880. Zelfs de snelle batterijwissel is 100 jaar oud. Maar waarom het vandaag gemakkelijk doen als moeilijk ook kan? De wereld verslikt zich in de loodzware investeringen, materiaalverspilling en maatschappelijke kosten van laadpalen.
TRANSITIE. HOE HET NIET MOET 1. Vóór 1900 reden er al elektrische auto’s. Ze werden vlug industrieel geproduceerd. Weinig illustreert beter de aberrant trage, inefficiënte aanpak van duurzaamheidstransities dan de huidige herinvoering van de elektrische auto.
Zijn er redenen om de wetenschapswereld te wantrouwen? Niet voor het analyseren van problemen, wel voor de aangeboden oplossingen. Zeven wetenschappers zijn bezorgd over het dominante pleidooi voor het doodlopend pad van eenzijdige technologische innovatie.
Zijn lucht en elektriciteit zo beloftevol om voedsel voort te brengen dat ze de millennia oude landbouw compleet hertekenen? Zonder dat er nog plant of dier aan te pas komt? En met vele malen minder gebruik van grond?
Er was hoop dat de coronacrisis een maatschappelijk nieuw begin zou inluiden. Maar als onze experts zich blijven vastrijden in de klassiekers technologische innovatie en groei die net de meeste problemen hebben veroorzaakt, boren we die hoop de grond in.
Sinds eind 19de eeuw regent het waarschuwingen voor straling, asbest, tabak, overbevissing, DDT, groeihormonen, klimaatverandering, insecticiden, genetisch gewijzigde gewassen, nanotechnologie… altijd worden veel te laat lessen getrokken.
Klimaat, corona, ongelijkheid… Vele dynamieken maken onze wereld tot een onzekere en zelfs gevaarlijke plek. Een kwalitatieve dialoog tussen wetenschappers en samenleving is nodig om samen de beste oplossingen te vinden die voor iedereen een duurzame toekomst mogelijk maken.
Woord in de kijker: millennium (ontwikkelings)doelstellingen en arbeid
Er is de algemene kritiek dat de millenniumdoelstellingen een achteruitgang betekenen in ambities ten opzichte van wat we zijn overeengekomen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en dat ze geen aandacht opbrengen voor de structurele oorzaken achter de mondiale problemen. Meer specifiek maar heel opvallend is dat arbeid bij de opstelling van de Millenniumdoelstellingen in 2000 amper aan bod kwam. Degelijk betaald werk, zo cruciaal om die doelen te halen, was zoveel als vergeten. Daar is toen vanuit syndicale organisaties, NGO’s en VN-instellingen veel kritiek op gekomen. In september 2005 hield de Verenigde Naties een opvolgingstop rond de Millenniumdoelstellingen. Na veel druk kwam er ook een paragraaf over menswaardig werk en werd het thema op de agenda geplaatst van de Economische en Sociale Raad (ECOSOC) van de Verenigde Naties. Alle aanwezige ministers namen daar een verklaring rond menswaardig werk aan. De commissie voor sociale ontwikkeling van ECOSOC heeft in 2007-2008 ‘volledige tewerkstelling en menswaardig werk’ als centraal werkthema
