Wereld

Boeken over de menselijke bevolkingsomvang: je wordt er niet elke dag mee gebombardeerd.  Bij de Nederlandse academische uitgeverij Eburon verscheen het eerste Nederlandstalig Belgisch boek over de overbevolkingskwestie: “We zijn met te veel, een pleidooi voor een herbergzame wereld”.

Voor de gelijkheid en vrijheden van mensen is hun recht op zeggenschap in het bestuur essentieel. Tot zowat 1990 vormden staatsgrepen de grootste bedreiging voor democratieën. De jongste 30 jaar sterven ze vooral van binnenuit: verkozen autocraten vermoorden de democratie van Hongarije tot de VS.

Autobedrijven gaan mee in de evolutie om wagens evenzeer op een softwareplatform te bouwen. Op dat terrein spelen echter de Amerikaanse digitale giganten de hoofdrol. Zo schuift ook de macht in autoland in hun richting.

Op zoek naar hoe de wetenschap en de samenleving onze economie en politiek een duurzame richting kunnen uitsturen? De 'Union of Concerned Scientists' biedt al meer dan vijftig jaar inspiratie.

We gooien de aarde zo snel vol met bergen plastics, met nu al 350.000 chemische stoffen, met zware metalen, ggo’s en andere ‘nieuwe entiteiten’ dat we de risico’s en gevaren daarvan niet langer meester is.

We beleven een soort China gekte en het is opletten dat ze niet blind maakt, zo begint Hugo Van de Voorde zijn nieuwe boek 'Onweer over China'. Uit de inleiding dit eerste deel: China mist rond 1800 de industriële revolutie wat uitmondt in de ultieme vernedering door Japan.

Heel lang beheerste het Britse rijk de cruciale onderzeekabels. Nu hebben Alphabet, Meta en Microsoft die ambitie. Waarom? Die kabels met namen als Marea en Dunant verzorgen vrijwel alle overzeese datatrafiek.

Deze selectie van markante momenten en evoluties in 2021 lijkt soms op een klassiek jaaroverzicht maar meestal niet. Ze is ingebed in de lange termijn, kijkt geregeld vooruit en zet een duurzaamheidsbril op.

De zwaarste crisis die de mensheid beleeft in driekwart eeuw heeft een dubbele oorzaak: het ontstaan van een gevaarlijk virus en hoe er – slecht – op die dreiging wordt gereageerd. Uiterst dodelijk is het aanhoudende contrast tussen alert en falend beleid.

Er is in elke crisis maar één valabele aanpak van onbekwame raadgevers. Zet ze snel en voorgoed aan de deur … de coronacrisis bewijst meest van al dat het van vitaal belang is om slechte adviseurs geen kans te geven. Vervolgartikel van 'Coronacrisis 2 jaar'.

Anders dan in de financiële crisis laten de Europese centrale bankiers in de coronacrisis het geld rollen… zelfs tot daar gierende inflatie van komt met torenhoge prijsstijgingen die velen pijn doen. Maar de bank leeft in ontkenning en ‘ziet geen blijvende inflatie’.

Een reactie uit academische hoek “dat een zeeniveaustijging van 1 of meer meter in een eeuw eigenlijk niet kan” nodigt uit tot vergelijken met het IPCC rapport en het verduidelijken van mogelijke snelle niet-lineaire verandering.

Elektrische auto’s verschijnen vanaf de jaren 1880. Zelfs de snelle batterijwissel is 100 jaar oud. Maar waarom het vandaag gemakkelijk doen als moeilijk ook kan? De wereld verslikt zich in de loodzware investeringen, materiaalverspilling en maatschappelijke kosten van laadpalen.

In mei 2021 stoot het Exxon management op klimaatverzet en moet drie nieuwe bestuurders aanvaarden. Maar het bedrijf, lang een ontkenner van de opwarming, vaart nog steeds geen aanvaardbare klimaatkoers.

De mondiale welvaart is de voorbije decennia toegenomen… ten koste van toekomstige welvaartscreatie en van groeiende ongelijkheid. Aldus de Wereldbank.

TRANSITIE. HOE HET NIET MOET 1. Vóór 1900 reden er al elektrische auto’s. Ze werden vlug industrieel geproduceerd. Weinig illustreert beter de aberrant trage, inefficiënte aanpak van duurzaamheidstransities dan de huidige herinvoering van de elektrische auto.

De pandemie toont klaar het onvermogen van vele politici om zelfs met de meest dringende crisis om te gaan. Het laat zich raden hoe slecht ze de klimaat- en andere crises aanpakken die minder snel evolueren. Ongefundeerd optimisme zal niet helpen om deze gevaarlijke non-politiek te doorbreken.

Omhoogschietende voedselprijzen richten ravages aan onder de armsten. Zij geraken nog minder aan eten zodat ondervoeding en honger evenzeer omhooggaan.

Wie naast financiële ook maatschappelijke opbrengst wil waarderen, kan zoals Rikolto proberen de Social Return On Investment te meten. Geen gemakkelijke, wel een nuttige oefening.

Het IPCC en de klimaattop in Glasgow gaan ervan uit dat de zee in 2100 maximaal een meter is gestegen. Maar hoe zeker is dat als het water in het verleden bij vergelijkbare CO2-concentraties wel 4 tot 5 meter per eeuw steeg? En wetenschappers een snel afkalven van de ijskappen mogelijk achten?

Er is meer oog voor de korte termijn dan voor de lange. Meer gericht op het bedrijfsleven dan op de staat van de biosfeer: de basis van alles, ons huis. Het is noodzakelijk om die ramp te voorkomen. Maar hoe?

Het voormalige hoofd duurzaam beleggen van de grootste vermogensbeheerder in de wereld waarschuwt voor de gevaarlijke illusie van duurzaam investeren.

Facebook ligt de jongste tijd zwaar onder vuur. Maar waarmee begon dat? De Facebook files van The Wall Street Journal, en die gaan nog over veel meer dan de schade die Instagram aan jongeren toebrengt.

Labels, normen, duurzaamheidsrapportering, codes … Het is een bijna onmogelijke opgave om door dat bos aan initiatieven te ontdekken welke bedrijven echt duurzaam ondernemen, zowel sociaal, ecologisch, democratisch als financieel-economisch. Stopt eindelijk die wildgroei?

Nieuwe wind- en zonmultinationals eisen wereldwijd een grote plek op in het tijdperk van de elektriciteit. Tonen burgers en hun energiecoöperaties zich even dynamisch?