Democratie

Indien we even goed doen als Taiwan tellen we nu drie covid-19 doden. Hoog tijd om alarm te slaan. Want hoe waarschijnlijk is het dat zij die dit land naar ruim 2000 maal meer doden voerden, ons veilig van dit 'slachtveld' kunnen halen?

COVID-19 trekt diepe sporen door mensen en samenleving. Ook de impact op nieuwsmedia en journalisten is groot. Dat opent de vraag naar de risicoā€™s van de crisis voor de journalistiek en haar basiswaarden van onafhankelijkheid en vrijheid.

Dirk Barrez is hoofdredacteur van Pala.be en auteur van achttien boeken. Hij was ruim 20 jaar VRT-tv-journalist en reportagemaker. Opvallende boeken zijn 'Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw', 'Van eiland tot wereld', 'Transitie. Onze welvaart van morgen' en meest recent, '11 politieke dwaasheden'.

Als internetgeweld te wijten is
aan extremisten en hun trollenlegers,
moeten die trollenlegers
dan niet worden beschouwd als privƩmilities?

Rebelse plekken in Vlaanderen, Frankrijk, Spanje, Midden- en Zuid-Amerika, dat presenteert Walter Lotens in zijn jongste boek. Hij zoekt naar alternatieven voor een al te neoliberale wereld,  vooral voorbeelden van herwonnen commons of gemeengoed alsook van hoopgevend municipalisme, steden en gemeenten die zoeken hoe zichzelf te besturen.

De kans is reĆ«el dat 5 februari 2020 het einde markeert van de rechtsstaat in de VS in haar hoogste regionenā€¦ en mogelijk de stuiptrekking van een bedreigde democratie. Dat is het risico als verkozenen van het volk toegeven aan afdreiging.

Een nuttige studie maar er valt te discussiĆ«ren over de naam ā€˜klimaattransitieā€™. Want de duurzaamheidstransitie moeten we omvattend aanpakken, niet in afzonderlijke klimaat- of andere schuifjes.

Van kassabedienden, vuilnisophaalsters, callcenter medewerkers of brandweerlui verwachten we elke dag dat ze alle klanten bedienen, vuilnis ophalen, telefoons beantwoorden tot de moeilijkste branden blussen. Kunnen politici dan een halve eeuw hun job niet doen? Hoog tijd voor een onafhankelijk tribunaal.

Onze kromme energiepolitiek wringt zich in extra bochten: investeringen in wind en zon krijgen minder geld, burgemeesters beslissen over windmolens en geen premies meer voor elektrische autoā€™s. EĆ©n zekerheid: dit land weigert al decennia duurzame technologie slim te bevorderen en mist telkens de sectoren van de toekomst.

De Amerikaanse econoom John Kenneth Galbraith, auteur van o.a. The Good Society, prees uitdrukkelijk de stemplicht in Belgiƫ.

De voorbije zomermaanden hebben tal van politici hun uiterste best gedaan om hun dwaasheden te etaleren. Ze vertonen complete onmacht en zelfs onwil om de wereld duurzamer, veiliger of welvarender te maken, laat staan democratischer.

De journalistieke wereld is slecht voorbereid om over extreemrechts te berichten. Dat was het geval in 1991 bij de eerste Zwarte Zondag en dat is 28 jaar later nog altijd zo. VRT-journalist Peter Verlinden serveert een scherpe analyse met een flagrante hoofdrol voor een voormalig Kamervoorzitter en tv-Wetstraatjournalist.

Als Amerikaanse miljardairs ervoor pleiten om meer belastingen te betalen, refereren ze eigenlijk naar de wonderjaren van de VS. Toen werden superrijken als vanzelfsprekend zwaar belast en genoot het hele land van goede infrastructuur.

POLITIEKE DWAASHEDEN uitleiding. Tijd om te bekomen van een onaangename reis langs 50 jaar politiek verzuim. Hoe vinden burgers en politici elkaar opnieuw voor een duurzame toekomst?

POLITIEKE DWAASHEDEN 11. Stuitend gebrek aan 'parler vrai' tot zelfs leugenachtigheid, angst om te handelen en de opvatting dat ā€˜het niet anders kanā€™, dat is wat de huidige politiek vooral kenmerkt.

Al in 2015 won Urgenda haar klimaatzaak en moest de Nederlandse broeikasuitstoot een kwart minder vĆ³Ć³r 2020. In BelgiĆ« valt ten vroegste eind 2020 een uitspraak. Misschien was en is het beter om ook een andere weg te bewandelen.

POLITIEKE DWAASHEDEN 10. Als het begrip ontwikkelingsland moest worden uitgevonden, dan voor een land zoals BelgiĆ«. Politieke traagheid en bureaucratie zijn de enige die ā€˜regerenā€™ en vormen meer dan ooit een aanslag op onze toekomst.

POLITIEKE DWAASHEDEN 9. Steeds minder Europeanen hebben zelf nog oorlog en dictatuur meegemaakt. Het kan verklaren waarom politici extremistisch gevaar onderschatten, een pijnlijke vergissing want extremisme is nooit weggeweest.

POLITIEKE DWAASHEDEN 8. Zelfs oude verschijnselen blijven ons koud pakken. Waar blijft een effectieve veiligheidspolitiek? Een doordacht migratiebeleid? Voor wanneer echt duurzame ontwikkeling?

De meeste landen keurden de VN-verklaring voor rechten van boeren en boerinnen goed. Nederland was daar niet bij. BelgiĆ« evenmin, zelfs al waren  de drie regionale landbouwministers voor.

POLITIEKE DWAASHEDEN 7. In 1961 wil de VS een mens op de maan krijgen vĆ³Ć³r het einde van het decennium. Acht jaar later lukt dat al. Dat is de kracht van door overheid gestuurde technologie.

POLITIEKE DWAASHEDEN 6. Ongeremd vooruitgangsgeloof en opvatting dat technologie alle problemen tijdig oplost, ondermijnen doelmatige politiek.

POLITIEKE DWAASHEDEN 5. Publieke goederen maken samenlevingen echt welvarend. Maar het gevoel leeft dat we te weinig krijgen voor onze bijdragen in de gezamenlijke pot. Terecht, andere landen presteren veel beter.

In dit korte Zola-aanse, pamflettaire essay bouwt Barrez verder op inzichten die hij in de voorbije dertig jaar in uitvoerige publicaties rond (anti-) globalisering ontwikkeld heeft en die hij nu herleidt tot elf politieke dwaasheden van politici.

POLITIEKE DWAASHEDEN 4. De politiek is weggegleden van zelfs maar de schijn van eerlijke fiscaliteit. Dat ondermijnt sociale rechtvaardigheid en milieuvriendelijkheid, zo belangrijk voor goede samenlevingen.