Milieu

We naderen steeds sneller het moment waarop onze planeet niet langer geschikt is voor menselijk leven. Toch zijn we het aan toekomstige generaties verplicht de moed niet op te geven. Hoe zou gezamenlijke actie er uit kunnen zien? Het wordt een gevecht van David tegen Goliath.

De Cali en Bakoe conferenties brengen de wereld geen veiligheid voor biodiversiteit en klimaat, allebei extreem belangrijke planetaire grenzen. Ze dwalen zelfs af van de essentie. Zo zien ze het rund in de kamer niet.

‘Eeuwig’ worden ze verbouwd.
Maar welke stad aan rivier of kanaal kan zich duurzaam noemen als de meeste bouwactiviteit niet via het water verloopt?
Hoe slim is het om van zowat elk dok een jachthaven te maken?

De coöperatie Railcoop is failliet verklaard. Hoe noodzakelijk haar ambities ook zijn, ze zal geen treinen laten rijden waar de Franse spoorwegen forfait geven. Al in 2021 argumenteerde Pala dat “Railcoop niet noodzakelijk een goed idee is”.

HOEVEEL MEER WAARSCHUWINGEN NOG? In 2050 verliest de wereld al zeker 19 procent inkomen door klimaatverandering. Nietsdoen maakt dat alleen maar erger.

Het loopt al vijf jaar niet lekker met de menselijke ontwikkeling. En de internationale samenwerking vlot allerminst. Die feiten brengen emotierijke vragen in het Human Development Report. Waarom zitten we zo vast? Hoe de impasse doorbreken?

Kunnen we de gelijkhebberige discussies over drastische vermindering van broeikasgassen versus aanpassing vermijden? Stom genoeg zijn ze al vele jaren allebei nodig.

De waarschuwing van het Europees Milieuagentschap is zonneklaar. Klimaatrisico’s ondermijnen vitale systemen als water, voedsel, energie en andere, zelfs catastrofaal indien niet snel wordt ingegrepen… Maar Europa, het snelst opwarmende continent, is niet voorbereid op die gevaren.

Al lang is bekend dat klimaatverandering de Golfstroom, die warm water naar Europa voert, kan stoppen. Het kantelpunt voor die abrupte verandering, blijkt snel te naderen.

Wat was zeker essentieel aan 2023? En bleef vaak on(der)belicht? Cruciale sociale conflicten bij o.a. Tesla en in Hollywood, een tech gedomineerde revolutie, wereld in terra incognita, verdeeldheid en geweld in opmars, democratie in nood en soms verrassend weerwerk.

Als volleerde pyromanen doen nationale bankiers ongeziene inflatie ontbranden, ontkennen lang alles, beginnen veel te laat te blussen en zetten dan maar de huidige én toekomstige economie onder water. Hoelang nog? Tot ze vinden “dat er genoeg mensen werkloos zijn”.

De kans dat het zeewater veel sneller meters hoger komt, is sterk toegenomen. Want niet enkel verdwijnen zowat alle gletsjers maar ook de Groenlandse ijskap… én die van West-Antarctica. Zelfs dan valt er nog goed nieuws te rapen.

De mensheid vergt veel meer van de aarde dan die aankan. Om te meten of we die draagkracht respecteren of overschrijden, zijn sinds 2009 negen planetaire grenzen gedefinieerd. Al zes zijn er nu overschreden.

Onze wereld verandert zo snel dat we op onbekend en gevaarlijk terrein zijn beland. Vooral klimaatrecords maken overduidelijk dat we ondergaan waarvoor tientallen jaren is gewaarschuwd... almaar erger. Wie kan nu nog wegkijken van de feiten?

Klimaatrecords sneuvelen bij bosjes in de zomer van 2023.

Nieuws

Europa blijft maar sukkelen met biodiversiteit én met landbouw. Nochtans is er uiterst weinig zo levensbelangrijk als natuur en voedsel.

Lessen trekken begint bij de erkenning van wat slecht loopt om zo volop de beste oplossingen te kunnen ontdekken. Een toekomst die duurzaam welvaart en welzijn brengt, is alleen mogelijk als we onze belangrijkste crises echt onder ogen zien en vooral grondig aanpakken.

BETROUWBARE CIRCULAIRE ECONOMIE 4 | Wat een circulaire economie ook zal vermijden tot elke prijs – 'excusez le mot', u begrijpt meteen waarom – zijn de talloze negatieve gevolgen of effecten van de huidige economie, ook wel negatieve externaliteiten genoemd.

Al sinds 1973 pioniert De Kleine Aarde voor een duurzame wereld. Die halve eeuw is aanleiding voor een tentoonstelling over verleden en toekomst.

BETROUWBARE CIRCULAIRE ECONOMIE 3 | Wat met de eindige materialen die vandaag zo veelvuldig worden misbruikt, zowel talloze grondstoffen als fossiele brandstoffen?

Klimaat en zelfs biodiversiteit hebben meer aandacht gekregen. Maar ook ziekmakende zware luchtvervuiling blijft een prangend wereldwijd probleem, en lang niet alleen in megasteden. Het toeristische vrij afgelegen Chiang Mai is geregeld de meest vervuilde regio ter wereld.

BETROUWBARE CIRCULAIRE ECONOMIE 2 | Als we van niet-hernieuwbare grondstoffen moeten afblijven, moeten hernieuwbare grondstoffen en energie volstrekte voorrang krijgen. Waar mogelijk vervangen ze het gebruik van eindige materialen.

https://de.wikipedia.org/wiki/E-Fuel“Beware the Jabberwock”, schreef de auteur van 'Alice in Wonderland'. Dat monster mag symbool staan voor de Duitse auto-industrie. Het kent geen scrupules en stoort zich aan geen enkele regel. De geschiedenis krijgt een nieuw hoofdstuk nu Europa door Duits terugkrabbelen bijna struikelt over klimaatmaatregelen.

Waarom blijven beleids- en opiniemakers zo hardnekkig geloven in technologische innovatie om klimaat en andere ‘existentiële’ planetaire crises op te lossen? Die gaat niet goed samen met een ‘groene’ economie. Daarvoor is meer nodig dan redeneren en rekenen.

BETROUWBARE CIRCULAIRE ECONOMIE 1 | Zeker is, als we een stabiele, stationaire economie willen, moeten we komaf maken met de huidige éénrichtingseconomie. Die functioneert immers uiterst lineair, van grondstof tot afval.