PALA Woordenboek

onder de toelichting overzicht van belangrijke Pala i artikels met link

We staan allen onder toezicht. Op internet i worden we gevolgd en geclassificeerd.

En waarom al die datajacht? Onze meest persoonlijke gegevens, overtuigingen, zelfs persoonlijkheidskenmerken zijn koopwaar geworden.

Dit heeft geleid tot de grootste geld i- en machtsconcentratie ooit in handen van privé concerns: GAFAM, te weten Google (Alphabet), Apple, Facebook (Meta Platforms), Amazon, Microsoft.

Overheden, zelfs de zich meest democratisch wanende, concentreren zich allerminst op de bescherming van hun burgers tegen de monopolistische dataverzamelaars, nochtans een kerntaak. In plaats daarvan profiteren ze van hun bestaan om zelf grootschalig burgers te kunnen bespioneren.

Datastrijd met zware gevolgen

Niet enkel raken we onze privacy kwijt.

Ook ons koopgedrag wordt verregaand gemanipuleerd.

Evenals ons kiesgedrag: Brexit, Trump,…

En ook ons gedrag tout court: de grootste politieke excessen vertonen zich blijkbaar zelfs in de meest bevolkingsrijke landen. China i met zijn op de rails gezette sociaalkredietsysteem. India met Aadhaar, een identificatieprogramma dat afnemen van vingerafdrukken en irisscans voor tal van zaken verplicht wil stellen.

Belangrijkste Pala i artikels met betrekking tot datademocratie i

We staan allen onder toezicht (28 november 2018)

We worden gevolgd en geclassificeerd. Onze meest persoonlijke gegevens, overtuigingen, zelfs persoonlijkheidskenmerken zijn koopwaar geworden. In plaats van hen te beschermen tegen datareuzen profiteren overheden ervan om zelf grootschalig burgers te bespioneren. Zeg niet dat u het niet wist.

1 jaar GDPR: is uw privacy beschermd? (27 mei 2019)

Al een jaar leren we leven met GDPR. Zijn burgers nu beter beschermd tegen digitale reuzen als Google en Facebook? De leden van de werknemerscoöperatie i Nestor zijn daar niet van overtuigd.

E-prikkeldraad en de herovering van de digitale commons (13-02-2017)

We kennen al lang de voordelen van kennis delen, denk aan boeken en bibliotheken. Maar blijft dat lukken nu vooral Google, Facebook, Uber, Airbnb … niet ophouden hun elektronische prikkeldraad te plaatsen in wat eigenlijk de publieke ruimte van internet i is?

Deze bijdrage bouwt verder op Keizer Facebook. Sociale netwerken helemaal niet sociaal - een analyse (28-10-2010)

Als algoritme bepaalt wie steun krijgt, is er geen sociale zekerheid voor iedereen (21 augustus 2023)
Om te beslissen over wie al dan niet kan genieten van steun, vertrouwen overheden steeds meer op automatisering. Zo vallen velen echter onterecht uit de boot… en sneuvelt het recht van iedereen op sociale zekerheid i.

De nodige impact, de juiste schaal (27/3/2018)

Fairphone, Framadrive en tal van andere noodzakelijke alternatieven om onze wereld te verduurzamen hebben één grote beperking: ze zijn niet goed bezig, of zeker niet goed genoeg.

Wie informatie zoekt, die vindt... maar niet met Google (19/12/2016)

Digitale prikkeldraad bestrijden - Global Commission on Internet Governance (11/3/2014)

zie ook antimonopoliewetten i digitaal i

Voor vele jongeren – in dit geval al wie pakweg jonger dan 50 is – zal het een koude douche zijn, of zelfs ronduit schokkend. Wanneer ze weet krijgen van het rapport The Limits of Growth i uit 1972, dat toen al accuraat de toename van de CO2-concentratie voorspelde mét als oorzaak de verbranding van fossiele brandstoffen door de mens, zullen ze zich terecht afvragen: ‘Maar waar is jullie verstand gebleven? Politiek, economie i en samenleving wisten al die tijd dat de wereld een gevaarlijke, onhoudbare koers aan het varen was. Waarom hebben jullie – politici in de allereerste plaats – decennia gewacht om in te grijpen?’

Het besef van het belang en de dringendheid van een omslag was evenwel groot in die tijd. Ter illustratie, nog datzelfde jaar verscheen onder andere de Nederlandse vertaling van The Limits of Growth i met als titel Rapport van de Club van Rome i. De grenzen aan de groei i. Het rapport was inderdaad bedoeld voor die denkgroep. Die verzamelt sinds 1968 en tot vandaag wetenschappers, economen, zakenmensen, internationale ambtenaren en toppolitici uit alle werelddelen. Ze delen een grote bezorgdheid over de problemen die opduiken voor de mensheid. Daarom vragen ze in 1970 aan de Systems Dynamics Group van het befaamde Massachusetts Institute of Technology (MIT) om een studie te maken.

De grote verdienste van dat rapport is dat het uitgaat van het wereldsysteem Aarde i en wijst op de onhoudbaarheid van de groeitrends inzake industrialisering, bevolking, vervuiling i, voedselproductie en uitputting i van natuurlijke hulpbronnen. Het poneert ook zonneklare conclusies.

Een ecologisch en economisch evenwicht is mogelijk

Wie zal vandaag de drie conclusies uit The Limits of Growth i tegenspreken? Ten eerste: bij ongewijzigde trends zullen we binnen honderd jaar de grenzen aan de groei i bereiken. Ten tweede: het is mogelijk die trends te veranderen en een toestand van ecologisch en economisch evenwicht op te bouwen. Ten derde: als alle volken het tweede verkiezen, zal de kans op succes groter zijn naarmate ze sneller beginnen.

Nogmaals, dat alles dateert uit 1972, en weinig informatie raakt in die tijd meer verspreid over de aardbol of krijgt meer aandacht. Er is zelfs niet de minste reden voor excuses in de aard van ‘dat wisten we niet’ of ‘dat konden we niet weten’.
 

Bron voor deze term is het boek Barrez Dirk i, Transitie. Onze welvaart van morgen, p.19-20

De Val der Engelen i. Waarom ontwikkelingsorganisaties falen is een boek dat Dirk Barrez schreef in 1991 over "de ontaarding van de internationale samenwerking" zoals in de titel van de inleiding staat.

Te langzaam dringt door hoe belangrijk het geheel van mensenrechten i is dat onze wereld moeizaam heeft opgebouwd. Burgerlijke en politieke rechten, economische, sociale en culturele rechten, ze wijzen allemaal de weg naar een meer menselijke wereld.

De auteur acht de niet-gouvernementele ontwikkelingsorganisaties (NGO's) onvervangbaar als zij streven naar veranderingen in de wereldverhoudingen tussen Noord en Zuid die vandaag tot de miskenning van zovele mensenrechten i leiden.

Hulp is de allerarmste vorm van samenwerking

Maar er rijzen problemen als NGO's vergeten dat hun opdracht om mensenrechten i draait en bijna uitsluitend vertalen in financiële hulp. Want hulp is net de allerarmste en allerslechtste en dus meest verwerpelijke vorm van internationale samenwerking. Waarom?

Ten eerste omdat hulp het ontwikkelingsprobleem niet meer in termen van mensenrechten i - en dus in politieke termen - plaatst maar wegbergt in de sfeer van de hulp, de caritas, de liefdadigheid.

Ten tweede omdat de NGO's de mythe creëren en koesteren dat hun hulp, hun ontwikkelingssamenwerking i ook echt zou helpen de problemen van de Derde Wereld i op te lossen.

Ten derde omdat NGO's die vergeten dat hun opdracht om mensenrechten i draait en een politieke uitdaging is, niet meer zijn dan hulporganisaties. Ze worden meer deel van het probleem dan van de oplossing.

Inhoud van De Val der Engelen i

Na een inleidende blik op de echte wereld vandaag en op het ontstaan van NGO's, toont dit gewild striemend pamflet in een eerste deel dat het de NGO's vooral om geld i is te doen.

Dan volgt het kernprobleem: we ontdekken dat de NGO-hulp niet bijdraagt tot de ontwikkeling i van Derde Wereldlanden en waarom hun hulp niet kan werken.

Het derde deel verdiept zich in de verblindingsmachine die de NGO-wereld is geworden.

De uitleiding waarschuwt voor dooddoeners en schetst de contouren van een mogelijk alternatief.

"Meest besproken onuitgegeven boek"

Nog voor het pamflet uitgegeven geraakt, doet De Val der Engelen i ongezien veel stof opwaaien: kranteninterviews, debatten, massaal bijgewoonde discussieavonden, voorpublicaties, verspreiding van ongeautoriseerde kopieën, zelfs boekbesprekingen... Al vindt het twee jaar lang geen uitgever - meer dan één krabbelt terug onder NGO-druk, een democratisch land onwaardig - mee daardoor wordt het al die tijd misschien wel het "meest besproken onuitgegeven boek".

Uiteindelijk verschijnt De val der engelen i. Waarom ontwikkelingsorganisaties falen, 1991, 79 p. in Het orkest van de Titanic. Werken aan andere Noord-Zuid verhoudingen, een boek uitgegeven door VUBpress & Student Aid in 1993. Zij zorgen mee voor een bredere en betere publieke discussie.

Op zowel onorthodoxe als klassieke wijzen slaagt het pamflet in zijn ambitie om een debat en een open dialoog te stimuleren over de doelstellingen van NGO's en de essentie van internationale samenwerking. Als reactie ontstaat onder andere de denkgroep Ekstermolengroep.

Twintig en zelfs dertig jaar na het schrijven blijft De Val der Engelen i meer dan eens een referentie in het nog altijd aan de gang zijnde debat over de rol van de NGO's in onze globaliserende wereld waarin de rechten van mensen, samenlevingen én de Aarde i zwaar miskend blijven.

Lees ook
Negen redenen waarom hulp niet helpt | Samenvatting van de in De Val der Engelen i uiteengezette redenen, argumenten, mechanismen waarom of waardoor hulp niet helpt | 12-12-1992

Vind de inhoudstafel van het pamflet onderaan het volledige artikel De Val der Engelen. Waarom ontwikkelingsorganisaties falen

Boekinfo
Barrez Dirk i, De Val der Engelen i. Waarom ontwikkelingsorganisaties falen, 1991, 79 p. in Hans Achterhuis, Dirk Barrez, Yash Tandon, Melanie Schellens, Antonio Elizalde, Alan Fowler, Jean Bossuyt, Het orkest van de Titanic. Werken aan andere Noord-Zuid verhoudingen, VUBpress & Student Aid, 1993, 216 p.

Meer lezen
Welke toekomst voor onze Noord-Zuid NGO's? | 11-9-2007
Ontwikkelings- en milieuwereldje moeten uit hun cocon | 17-11-2015
Jawel, ontwikkeling en transitie zijn heel verwant | 15-5-2017
Van vlag tot hashtag? | 8-10-2015
Verafgoding van dictators | 26-11-2016

eind 2002 sluit Philips Hasselt de deuren, 1400 mensen verliezen hun job, het werk i verhuist vooral naar Hongarije en China i. Textiel- en confectiefabrieken van Mexico tot Tunesië en Bangladesh ervaren de mokerslag van de Chinese industrie.

Delokalisatie i – de verhuis van economische activiteiten naar andere landen of regio’s - overkomt miljoenen werknemers i, in rijke landen én in arme landen. Economische activiteit verschuift steeds sneller doorheen de wereld, op zoek naar de goedkoopste en voordeligste plekken. Die vrijheid om te ondernemen leidt dikwijls tot grotere productiviteit en betere producten. Delokalisatie i hoeft niet negatief te zijn, op voorwaarde dat er nieuwe werkgelegenheid komt en opvang voor wie toch uit de boot valt. En waar het werk i naartoe gaat moeten de mensen meer gaan verdienen en betere arbeidsvoorwaarden verkrijgen. Maar ook een negatief scenario is mogelijk. De ongeremde jacht op de goedkoopste en meest onbeschermde arbeid i verandert het mondiale economische speelveld in een strijdperk met vooral verliezers. Voor steeds meer mensen is werk i, inkomen en dus het leven zelf wankel. Ongelijkheid en armoede i groeien. Uiteindelijk verliest ook de economie i zelf bij zoveel dalende koopkracht. Om dit scenario te voorkomen moeten we dringend afspreken welke minimale regels van sociale bescherming en zekerheid niet langer straffeloos mogen overtreden worden in de wereld.

We moeten ons hoeden voor een al te somber toekomstbeeld. De leegloop van de industrielanden is niet voor morgen. De volledige of gedeeltelijke sluiting van een Belgische fabriek om ze ergens anders neer te poten, blijft eerder uitzonderlijk. Het komt vaker voor dat bedrijven i elders filialen oprichten om een gedeelte van de productie uit te besteden, een ander product te ontwikkelen of een nieuwe markt aan te boren. Er is dus een groot verschil tussen de zogenaamde delokalisatie i met afbouw die gelukkig niet zo veel voorkomt en delokalisatie i met expansie of diversificatie.

artikel en video over het verhaal van Philips Hasselt

de economie i is de voorbije decennia door het wegvallen van vele grenzen als het ware in de mondiale champions league gaan spelen. Maar overheid en samenleving spelen vooral nog nationaal, een beetje Europees en veel te weinig op wereldschaal. Zo verliezen ze hun democratische greep die hen binnen de nationale grenzen in staat stelde de nodige sociale en ecologische spelregels op te leggen aan de economie i en haar te gebruiken om de welvaartsstaat te realiseren. Dat lukt niet langer wanneer de economische macht i huist bij multinationals, enkele grote landen, instellingen zoals IMF i en bovenal zoiets ongrijpbaars als de volledig vrije wereldmarkt. Het democratisch deficit i kan enkel maar worden overwonnen indien politiek en samenleving zich op wereldvlak organiseren om de economie i afdwingbare regels op te leggen. Daarvoor moet ook de overheersende opvatting sneuvelen dat politiek zich ver moet houden van de economie i.

Ander woord voor ontwikkelingslanden, arme landen of het Zuiden.

Oorspronkelijk maakte de term het onderscheid met de eerste wereld van de Verenigde Staten en zijn bondgenoten, het ‘westerse blok’, en met de tweede wereld van de Sovjetunie en zijn bondgenoten, het ‘oosterse blok’.

Die tweede wereld bestaat eigenlijk niet meer, maar daarom schuift de Derde Wereld i nog niet op.

Al in de nadagen van het kolonialisme werden de arme landen gedoopt met de afschuwelijke verzamelnaam ‘Derde Wereld i', waarmee talloze verschillende mensen, volkeren, culturen en vormen van levensvoorziening zomaar op één hoop werden gegooid. We zullen het jammer genoeg met die benaming moeten stellen.

Er is ook wel een verantwoorde reden om de grof veralgemenende begrippen Derde Wereld i of het Zuiden te gebruiken. Er is namelijk een punt van gemeenschappelijkheid dat deze zo verscheiden wereld vertoont, of beter, opgedrongen heeft gekregen. Toen het Westen zich ontwikkelde en zich militair en economisch de sterkste wist, heeft het op nietsontziende wijze zowat de hele wereld in die ‘ontwikkeling i' betrokken. Die wereld bood uitzonderlijk succesvol weerstand - Japan -, ging vaker ten onder - Inca's, Azteken - en moest meestal de aftocht blazen op militair, politiek, economisch en soms zelfs cultureel en religieus vlak. De onderontwikkeling was in gang gezet, de Noord-Zuiddeling werd een
nieuw en vrij duurzaam gegeven. Ironischerwijze is de kloof tussen Noord en Zuid het sterkst gegroeid toen het kolonialisme naar de geschiedenisboeken was verwezen.

De jongste decennia is de wereld echter complexer geworden. Nieuwere industrielanden als Zuid-Korea of Taiwan kunnen maar moeilijk nog tot de Derde Wereld i worden gerekend. En landen als China i, India of Brazilië behoren minstens tot een heel andere categorie dan de meeste Afrikaanse of dan de Centraalamerikaanse landen.

Vroeger al liep de kloof tussen rijk en arm natuurlijk niet enkel tussen maar ook door de samenlevingen binnen landen zelf. Vandaag is dat meer dan ooit het geval. De Derde Wereld i rukt op in de traditionele ‘eerste wereld', en die eerste wereld tref je ook meer aan in die vroegere ‘Derde Wereld i'. Overal neemt de inkomenskloof i tussen arm en rijk toe.

wie de vrije markt en niets dan de markt wil laten spelen, ziet graag zoveel mogelijk regels afgeschaft. Dereguleren hangt dus nauw samen met liberaliseren, normen en wetten zouden enkel maar hinderlijk zijn voor de vrije markt. Niemand kan beweren dat een wettendiarree zoals b.v. in België het samenleven beter maakt, al is het maar omdat vele wetten dode letter blijven. Al even dwaas is om niet de voordelen van een goede marktwerking te plukken. Maar meest dwaas is de ambitie om regelgeving en overheden volledig uit het economische leven te bannen, want dat maakt één regel dominant, dan telt enkel nog het recht van de sterkste en de rijkste. Als het om onze welstand draait, om wat we in het leven nodig hebben en belangrijk vinden, zijn het wetten die de rechten van de zwakkeren beschermen, of het nu gaat om werknemers i, kleine ondernemers of zelfstandigen, consumenten, het milieu, inheemse volkeren, ja zelfs aandeelhouders.

zie ook liberalisering i, neoliberalisme, privatisering i

In het eerste decennium van de eenentwintigste blazen ze bij de Dexia i bank zowat de grootste luchtbel uit het financiële universum. Vanaf 2007, en zeker vanaf 2008, kon een nuchter waarnemer opmerken dat deze bank zich had geïnstalleerd op een vulkaan van rommelkredieten.

In september 2008 liep het volledig fout… alleen was het niet Dexia i dat de rekening moest betalen van zijn gokschulden. Omdat Dexia i – net als Fortis en KBC – een zogenaamde systeembank is, kon ze afdwingen om te worden gered op kosten van de belastingbetaler.

Najaar 2011 gebeurt het niet langer onvoorstelbare opnieuw: Dexia i klapt ineen en moet een tweede maal worden gered.
Opnieuw wordt de rekening doorgeschoven naar de vooral Belgische royale belastingbetalers. De overheid zegt toe om maar liefst 54 – vierenvijftig – miljard euro aan risicokredieten af te dekken bij Dexia i. Even voluit in cijfers: 54.000.000.000 euro, een onvoorstelbaar groot bedrag.

Overzicht van Pala i artikels over de ineenstorting van de bank Dexia i - zie verder ook onder geld i

66. Tijd voor ernstige beslissingen over geld. We maken van Fortis en Dexia opnieuw 'onze' banken (30-9-2008)

Schade en scherven Dexia-debacle niet te overzien (27-10-2011)

Gokstaat België – nu het Dexia stof gaat liggen, wat hebben we geleerd? (11-10-2011)

Moet de welvaartstaat afgebroken om de schuld van Dexia te betalen? (1-3-2012)

België, kolonie van Frankrijk (14-3-2012)

Na de Dexia-commissie: gelach, verwondering en ontgoocheling (27-3-2012)

Dexia-debacle: alleen de Belgische burgers verdienen kwijting (13-5-2012)

Publiekscoöperaties voor Proximus, Belfius en VRT de betere oplossing (22-1-2014)

Alom oprukkende digitalisering, nog versterkt door artificiële intelligentie, is ongetwijfeld één van de allerbelangrijkste mondiale dynamieken vanaf het laatste kwart van de twintigste eeuw...

Een (r)evolutie waar heel veel bedenkingen over te maken zijn, vooral dan:

- de nooit geziene economische machtsconcentratie die de huidige digitalisering meebrengt;

- de al bijna even ongeziene argeloosheid van samenleving en politiek;

- de grote risico's en gevaren van al te losgelaten digitalisering, algoritmes en artificiële intelligentie;

- de nood aan  gedecentraliseerde digitalisering en
aan echte datademocratie i.

Dit zijn de belangrijkste Pala i artikels:

Van zogenaamde ‘sociale media’ tot AI, argeloosheid is de rode draad | 25 mei 2023
Ineens lijkt AI of artificiële intelligentie overal terwijl ze eigenlijk al decennia in opmars is. Maar er vindt inderdaad een versnelling plaats. En argeloosheid daarover kunnen we maar beter missen, zeker nu zelfs de bazen van OpenAI, Alphabet en Microsoft regulering vragen: alsof Exxon in 1965 zou vragen om een klimaatakkoord.

De veiligheid van AI: Bletchley Verklaring | 15 november 2023
De eerste landenconferentie over mogelijkheden en risico’s van artificiële intelligentie, en de nood aan internationale samenwerking, heeft de Bletchley Declaration opgeleverd. Maar hoeveel overeenstemming is er echt?

Als algoritme bepaalt wie steun krijgt, is er geen sociale zekerheid voor iedereen | 21 augustus 2023
Om te beslissen over wie al dan niet kan genieten van steun, vertrouwen overheden steeds meer op automatisering. Zo vallen velen echter onterecht uit de boot… en sneuvelt het recht van iedereen op sociale zekerheid i.

Wereld onbehaaglijk gewrongen tussen VS en China, tussen metamacht en totalitarisme | 25 april 2022
De VS als - voorlopig nog - enige supermacht en Amerikaanse internetgiganten als overwinnaars van globalisering i en digitalisering… met enkel China i als ernstige uitdager. Kan de rest van de wereld nog een ongebonden weg uit?

Wie beheerst de nieuwste onderzeekabels? | 16 januari 2022
Heel lang beheerste het Britse rijk de cruciale onderzeekabels. Vandaag hebben de datamultinationals Alphabet, Meta en Microsoft die ambitie. Waarom? Die communicatiekabels met namen als Marea en Dunant verzorgen vrijwel alle overzeese datatrafiek.

The Facebook Files | 5 oktober 2021
Facebook ligt de jongste tijd zwaar onder vuur. Maar waarmee begon dat? De Facebook files van The Wall Street Journal, en die gaan nog over veel meer dan de schade die Instagram aan jongeren toebrengt.

Hoe omspringen met artificiële intelligentie systemen? | 5 april 2019
We gebruiken artificiële intelligentie of AI al lang, denk bijvoorbeeld aan online suggesties voor boeken, muziek of wat dan ook. Met het oprukken van AI systemen rijzen er echter fundamentele politieke vragen. Hoeveel macht i geven we aan de technologie en de bedrijven i die er gebruik van maken? Hoe verzoenen we hun activiteiten met privacy en andere essentiële democratische waarden en mensenrechten i?

We staan allen onder toezicht | 28 november 2018
We worden gevolgd en geclassificeerd. Onze meest persoonlijke gegevens, overtuigingen, zelfs persoonlijkheidskenmerken zijn koopwaar geworden. In plaats van hen te beschermen tegen datareuzen profiteren overheden ervan om zelf grootschalig burgers te bespioneren.

E-prikkeldraad en de herovering van de digitale commons | 13 februari 2017
We kennen al lang de voordelen van kennis delen, denk aan boeken en bibliotheken. Maar blijft dat lukken nu vooral Google, Facebook, Uber, Airbnb … niet ophouden hun elektronische prikkeldraad te plaatsen in wat eigenlijk de publieke ruimte van internet i is?

Keizer Facebook. Sociale netwerken helemaal niet sociaal - een analyse | 28 oktober 2010
Zijn we zo hard op ons hoofd gevallen dat we onze vrijheid van communicatie inleveren bij Facebook en andere zogenaamde sociale netwerksites? Zo gek deze nieuwe almachtige keizers te laten beslissen over wat wel en niet mag in het samenlevingsverkeer? Zo dom om te begrijpen dat de nieuwe sociale netwerken helemaal niet zo sociaal of publiek zijn?

zie ook antimonopoliewetten i datademocratie i

Vind alle artikels over digitalisering onder het thema digitaal

Als een bedrijf financiële winst maakt, kan die (deels) worden gebruikt om de aandeelhouders te vergoeden voor het geld i dat ze ter beschikking stellen. De winst die wordt uitbetaald wordt gedeeld door alle aandelen. Dat bedrag is dan het dividend i per aandeel.

dividend i in een duurzame economie i

Voor duurzame coöperaties i en bedrijven i is financiële winst geen doel op zich, de maatschappelijke doelen staan voorop. Toch is in een duurzame economie i een verantwoorde vergoeding van het kapitaal i van de vennoten niet zonder belang.

Dat is natuurlijk zo omdat ze risico lopen en hun vertrouwen cruciaal is om hun geld i te blijven investeren. Voor de hoogte van het dividend i is zeker de vergelijking relevant van duurzame bedrijven i uit een zelfde economische sector, bijvoorbeeld energiecoöperaties.

Belangrijk om weten is dat een sterk uiteenlopend financieel presteren op de middellange en lange termijn een enorm verschil aan beschikbaar duurzaam kapitaal i, zie daarvoor onder financieel rendement i.

België - vrijstelling dividenden

Dividenden zijn vrijgesteld van belasting voor aanslagjaar 2019 (inkomsten 2018) tot 640 euro per belastingplichtige en per jaar. De betaalde roerende voorheffing is te recupereren via de belastingaangifte.

De officiële informatie over deze vrijstelling vindt u bij de Federale Overheidsdienst Financiën

zie kantelpunt i en vooral niet-lineariteit i

zie maatschappelijk verantwoord ondernemen i

Duurzaamheid i is op een efficiënte wijze de gerechtvaardigde materiële behoeften kunnen invullen van alle nu levende wereldburgers, zonder het vermogen van de komende generaties aan te tasten om in hun behoeften te voorzien. Dat is de vrijwel perfecte definitie van duurzaamheid i, en ze is in grote mate schatplichtig aan het VN rapport Our Common Future i uit 1987.

Duurzaamheid i wil dus een goed presterende economie i die zowel onze planeet respecteert als de mens, daarvoor moeten we minstens het natuurlijk kapitaal i in stand houden. Daar zijn we nog heel ver veraf.

Let wel op. De veelgebruikte voorstelling alsof we duurzaamheid i moeten zoeken ergens midden in het raakveld van het drietal planeet – samenleving - economie i is een farce. Want die systemen bestaan niet naast elkaar. Neen, het economische systeem - de economie i - maakt deel uit van het grotere sociale systeem - de samenleving – dat op zijn beurt een deel is van het nog grotere aardse ecosysteem – de planeet.
Hieruit volgt dat de economie i maar duurzaam kan zijn als ze de sociale grenzen van de samenleving respecteert. En zowel de economie i als de samenleving heeft maar een duurzame toekomst binnen de ecologische of planetaire grenzen i die de planeet dicteert.

zie ook onder transitie i
zie ook duurzame economie i, duurzame ontwikkeling i, duurzame ontwikkelingsdoelen i

www.unep.org

Onder druk van de buitenwereld die meer transparantie wil van bedrijven i over hun milieu beleid en hun sociaal beleid groeit er in de economische wereld sinds eind vorige eeuw een beweging die pleit om niet enkel aandacht te besteden aan de winstcapaciteit van de bedrijven i. Bedrijven i moeten ook de sociale en de ecologische balans van hun activiteiten in rekening brengen. In het Engels spreekt men van de drie P's, profit, people en planet, wat in onze taal misschien best vertaald kan worden met winst, mensen en Aarde i. Op elk van die drie terreinen moeten bedrijven i nagaan wat hun resultaten zijn.

In de jaren negentig duiken de eerste milieurapporten op, met als voorlopers bedrijven i als Monsanto en Norsk Hydro. Volgens KPMG stellen in 2000 al achthonderd bedrijven i een sociaal en ecologisch rapport op, vijf jaar later zijn er dat al negentienhonderd. De helft daarvan is gecertificeerd door een buitenstaander. Bovenop is er een trend om niet enkel de eigen milieuverplichtingen te onderzoeken maar veel bredere duurzaamheidsrapporten over het sociaal beleid en de ecologische impact af te leveren. De kwaliteit en de betrouwbaarheid van deze niet-financiële berichtgeving neemt snel toe. En wellicht brengt de toekomst meer externe certificering, komen er ook wettelijke verplichtingen om zulke rapporten te publiceren en evolueren we naar een aantal standaard rapporteringsschema’s.

Voor de evaluatie van arbeidsvoorwaarden bestaat intussen al de Social Accountability 8000 standaard, voor duurzaamheidsrapporten is er de standaard AA1000AS en voor de evaluatie van milieubeleid heeft de Europese Unie i EMAS ontwikkeld. Maar het lijkt erop dat Global Reporting Initiative i (GRI) zich aan het opwerken is tot de universele standaard voor duurzaamheidsrapportering. Dit alles mag niet doen vergeten dat verreweg de meeste bedrijven i nog allerminst participeren aan deze evolutie.

zie Global Reporting Initiative i, maatschappelijk verantwoord ondernemen i

Als we van lokaal tot globaal onze welvaart willen produceren op een wijze die tegelijk ecologisch én sociaal duurzaam is, hebben we krachtige overheden nodig die de huidige economie i in die richting sturen. Want de vrije markt kan veel maar blijkt impotent om snel de hele wereldbevolking inkomen, werk i en fatsoenlijk leven te bieden in een omgebouwde economie i die niet langer de ecologische pijngrenzen doorboort.

zie ook duurzaamheid i voor meer uitgebreide informatie

Uiterst ambigu en onbevredigend stapelbegrip, net als het begrip ontwikkeling i zelf, wil zowat alles omvatten en zegt eigenlijk niets. Die onduidelijkheid verbergt dat het feitelijk om een light versie gaat van onze huidige economie i die hier en daar wat bijschaving nodig zou hebben. Terwijl echte duurzaamheid i drastische en structurele veranderingen impliceert, ja zelfs het ontwikkelen van een heel andere economie i.

zie ook duurzame economie i

De duurzame ontwikkelingsdoelen i zijn de opvolger van de millennium (ontwikkelings)doelstellingen i. Ze maken de kern uit van een actieplan met als titel Onze wereld transformeren: agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling i dat officieel wordt gelanceerd door staatshoofden, regeringsleiders of hun afgevaardigden op de VN-top van 25-27 september 2015 in New York.

Het actieplan telt 17 duurzame ontwikkelingsdoelen i met in totaal 169 doelstellingen, te vinden vanaf paragraaf 59 in het actieplan. Hierbij alvast de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen i (voorlopig enkel in het Engels).

1. End poverty in all its forms everywhere

2. End hunger, achieve food security and improved nutrition and promote sustainable agriculture

3. Ensure healthy lives and promote well-being for all at all ages

4. Ensure inclusive and equitable quality education and promote lifelong learning opportunities for all

5. Achieve gender equality and empower all women and girls

6. Ensure availability and sustainable management of water and sanitation for all

7. Ensure access to affordable, reliable, sustainable and modern energy for all

8. Promote sustained, inclusive and sustainable economic growth, full and productive employment and decent work for all

9. Build resilient infrastructure, promote inclusive and sustainable industrialization and foster innovation

10. Reduce inequality within and among countries

11. Make cities and human settlements inclusive, safe, resilient and sustainable

12. Ensure sustainable consumption and production patterns

13. Take urgent action to combat climate change and its impacts

14. Conserve and sustainably use the oceans, seas and marine resources for sustainable development

15. Protect, restore and promote sustainable use of terrestrial ecosystems, sustainably manage forests, combat desertification, and halt and reverse land degradation and halt biodiversity loss

16. Promote peaceful and inclusive societies for sustainable development, provide access to justice for all and build effective, accountable and inclusive institutions at all levels

17. Strengthen the means of implementation and revitalize the global partnership for sustainable development

Lees ook
Agenda 2030 van VN - duurzame ontwikkelingsdoelen: het is een verbetering, maar dan vooral omdat de millenniumdoelstellingen een absoluut dieptepunt vormden onder de VN-verklaringen
Waarom VN ontwikkelingsdoelen niet zal halen en dictators ze zonder morren tekenen

Deze afkorting staat voor International Assessment of Agricultural Knowledge, Science and Technology for Development. Het was een gezamenlijke inspanning, drie jaar lang, van wel negenhonderd wetenschappers of kenniswerkers.

Het doel? Verzamelen wat we nu eigenlijk weten over welke landbouw i duurzaam is, een landbouw i die dus honger i en armoede i wegwerkt, gezondheid en evenwichtige voeding bevordert, voor inkomen en een leefbaar platteland zorgt en binnen de ecologische grenzen blijft.

Het eenvoudige antwoord luidt: de toekomst is aan de agro-ecologische landbouw i.

Lees Agriculture at a Crossroads. IAASTD Global Report - PDF

zie Internationale Arbeidsorganisatie i

Bedrijven i hanteren meer en meer een mondiaal perspectief en wereldmarkten spelen een grotere rol. De economische globalisering i holt maar verder.
De consensus groeit dat er nood is om een sociale bodem te leggen onder de wereldeconomie, ook bij internationale en economische organisaties zoals het IMF i, de Wereldbank i, de OESO en de WTO i. Om dat te realiseren, kijken velen richting Internationale Arbeidsorganisatie i die zou kunnen uitgroeien tot een soort wereldministerie van arbeid i.
Daar zijn we nog lang niet. Maar er is toch een pril begin van samenwerking tussen die IAO i en de Wereldhandelsorganisatie i. Samen hebben ze de studie ‘handel en werkgelegenheid’ gemaakt. De terechte conclusie luidt dat er over het verband tussen die twee geen echt algemene uitspraken mogelijk zijn: te veel héél verschillende elementen spelen hun rol. Maar even duidelijk is dat de gevoerde handelspolitiek en sociale politiek wel degelijk elkaar beïnvloeden, en dat het dus nodig is om ze op elkaar af te stemmen.
We raden u graag de lectuur aan van de samenvatting die het Internationaal Vakverbond - de wereldvakbond – maakte, slechts negen pagina’s lang.

klik voor studie Handel en werkgelegenheid - samenvatting

Om haar coöperatieve waarden in praktijk te brengen heeft de wereldwijde coöperatieve beweging, verzameld in de Internationale Coöperatieve Alliantie i zeven coöperatieve principes aanvaard. Die zogenaamde ICA-principes i moeten de werking van coöperaties i leiden. Ze dienen als toetssteen om te controleren of een bedrijf een echte coöperatie i is.

1. Een eerste principe is dat de leden vrijwillig toetreden en dat coöperaties i open staan voor iedereen die hun diensten wil gebruiken en de voorwaarden van lidmaatschap aanvaardt, zonder enige vorm van discriminatie. Leden kunnen individuen, bedrijven i, verenigingen of publieke instellingen zijn.

2. Democratische besluitvorming is essentieel in elke coöperatie i. De leden participeren actief in het uitstippelen van het beleid en het nemen van beslissingen. Ze kiezen hun vertegenwoordigers die hen verantwoording zijn verschuldigd. Heel kenmerkend is het principe dat elk lid één stem heeft, hoeveel kapitaal i hij of zij ook mag hebben.

3. Leden zijn economisch betrokken bij hun coöperatie i. Ze dragen op billijke wijze bij tot het kapitaal i dat ze samen democratisch controleren. Een bepaald minimum is voorzien als voorwaarde voor lidmaatschap. De vergoeding voor hun kapitaalinbreng is doorgaans beperkt. Zo mag in België het uitgekeerde dividend i maximaal zes procent bedragen. Als er winst is, kan dat enkel volgende bestemmingen krijgen: investeringen in de coöperatie i, opbouwen van reserves, korting (eigenlijk teruggave of ristorno) voor de leden in verhouding tot de zaken die zij doen met hun coöperatie i, ondersteunen van andere activiteiten met goedkeuring van de leden.

4. Coöperaties i zijn baas over hun eigen doen en laten, ze houden dus strikt vast aan hun autonomie en onafhankelijkheid. Wanneer ze samenwerkingsakkoorden sluiten, of kapitaal i halen bij derden, kan dat enkel als ze hun democratische zeggenschap en coöperatieve autonomie behouden.

5. Vorming, training en informatie van hun leden, gekozenen en werknemers i vinden coöperaties i ontzettend belangrijk voor hun goede ontwikkeling i. Ook het informeren van het grote publiek over de coöperatieve werking en voordelen staat op de agenda.

6. Het principe van samenwerking tussen coöperaties i dient het belang van de leden en versterkt de coöperatieve beweging.

7. Oog hebben voor de samenleving vertaalt zich in het laatste principe van verantwoordelijkheid tegenover de gemeenschap. Coöperaties i nemen die concreet op door te werken aan de duurzame ontwikkeling i van hun gemeenschappen.

Bron: Barrez Dirk i, Coöperaties. Hoe heroveren we de economie? , 2014, p.29-30 - voor info en bestellen klik hier 

Zie ook coöperatie i

De grootste ijskappen i op Aarde i zijn die van Antarctica en van Groenland.

Indien de Groenlandse ijskap volledig smelt, verhoogt het zeeniveau met zeven meter.

Indien alle ijs op Antarctica smelt, komt er zestig meter water bij.

Goed om weten: de ijskap van Oost-Antarctica is ruim tienmaal groter dan die van West-Antarctica.

Lees meer in deze artikels:
Niet alleen gletsjers, ook West-Antarctische ijskap gaat er aan | Pala i 7-11-2023
Hoe hoog kan het water stijgen door klimaatverandering? | Pala i 18-4-2017 - dit artikel is voor het grootste deel gebaseerd op het boek Barrez Dirk i, Transitie. Onze welvaart van morgen, p.33
IJselijk. Grote zeespiegelstijging is geen zorg voor later | Pala i 1-3-2020
Klimaat en smeltende ijskappen. Zee kan in eeuw 5 meter stijgen | Pala i 23-10-2021

Lees meer over de impact van plotse niet-lineaire veranderingen (ook bv. ontdooien permafrost, massale ontbossing e.a.) op onze klimaatkennis en de noodzaak van een constructief-kritische journalistieke aanpak in Smeltende ijskappen en stijgende zeespiegel: reactie en bedenkingen | Pala i 15-12-2021 – artikel geschreven n.a.v. een academische reactie “die een zeeniveaustijging van 1 of meer meter in een eeuw onmogelijk acht” terwijl het IPCC i die intussen wel mogelijk acht

Nature climate change, Unavoidable future increase in West Antarctic ice-shelf melting over the twenty-first century, 23 october 2023

zie op Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Greenland_ice_sheet en Greenland Ice Sheet – Recent climate change 
https://en.wikipedia.org/wiki/Antarctica 
https://en.wikipedia.org/wiki/East_Antarctic_Ice_Sheet  
https://en.wikipedia.org/wiki/West_Antarctic_Ice_Sheet
Tipping points in the climate system

zie ook klimaatverandering i zeespiegel i

zie Internationaal Monetair Fonds i

De Index voor Duurzame Economische Welvaart i (ISEW) is een goede kandidaat om de plaats van het bnp i in te nemen. Die index maakt onderscheid tussen positieve en negatieve economische bedrijvigheden, brengt welvaartsverhogende informele activiteiten in rekening en neemt de ongelijkheid van de inkomensverdeling mee op. Ook het verlies van natuurlijk kapitaal i wordt in rekening gebracht.

Lees meer in hoofdstuk 7 van Transitie. Onze welvaart van morgen
en in het Pala i artikel Welvaart en welzijn anders meten graag: IHD, ISEW en GPI

De index voor menselijke ontwikkeling i is een meetlat die, anders dan het bnp i, rekening houdtmet levensverwachting, alfabetisme, kindersterfte. Meteen komt de mens centraal te staan in plaats van economische groei i of consumptie. Die laatste vormen dan niet langer het doel, maar worden beschouwd als middelen. Het fundament voor die aanpak is aangereikt door Amartya Sen. Hij focust op de vrijheden of mogelijkheden die mensen moeten hebben of verwerven om het leven te leiden dat zij verkiezen.

Lees meer in hoofdstuk 7 van Transitie. Onze welvaart van morgen

In de armste landen beschikken 16 mensen op 1000 over een gsm en kunnen er 4 op internet i, in de rijkste landen zijn er dat 705 en 480. Ziedaar de informatiekloof i. De industrielanden bezitten meer dan 95 procent van alle patenten in de wereld. De rijke landen tellen ook ruim negen keer meer wetenschappelijke onderzoekers dan de arme. Op dat vlak tellen de armste landen vrijwel helemaal niet mee. Ziedaar de kenniskloof. In de mondiale kennissamenleving is de informatiekloof i al even erg als de inkomenskloof i, en de beide kloven hebben veel met elkaar te maken.

Vele mensen hebben te weinig toegang tot informatie. Maar het tegengestelde bestaat ook, dan heb je informatieruis i. In de globale informatiesamenleving worden we overspoeld door een zee van informatie en nog meer door een oceaan van losse gegevens die talloze media i elke seconde uitspuwen. Die overdaad aan ongestructureerde informatiegegevens maakt degenen die er aan geraken niet noodzakelijk wijzer. De informatiestroom is zo overvloedig en zo sterk geworden dat weinigen hem nog kunnen verwerken en op zinvolle wijze structureren. Dat geldt zelfs voor wetenschappers, journalisten en al die anderen die beroepshalve met de grondstof informatie werken. Onze ononderbroken jacht op informatie riskeert de kennis te doden. We dreigen allemaal samen te verdrinken in een zee van gegevens die we niet meer kunnen omzetten in weten. Of nog minder in bruikbare kennis en zinvolle macht i die we kunnen aanwenden om onze grote en kleine problemen te counteren. In plaats van kennis en macht i te schenken, laat de informatieoverdaad ons achter in verwarring en onmacht.

zie ook onder media i voor een overzicht van Pala i bijdragen over media i

het verrichten van werk i zonder erkenning of contract en dus buiten elke wettelijke regeling, zonder sociale rechten, zonder sociale bescherming ook en meestal onder slechte arbeidsvoorwaarden. Niet verwonderlijk is dergelijk werk i veelal onzeker, weinig productief, onderbetaald of ronduit slecht betaald en zijn de inkomens heel wisselend.
Hun informele arbeid i kunnen informele werkers – als ‘werknemer’ of ‘kleine zelfstandige’ - zowel binnen als buiten informele ondernemingen uitvoeren. Vanzelfsprekend zijn ze uitermate kwetsbaar. Contracten afdwingen zit er niet in voor hen, eigendomsrechten hebben ze niet, ze zijn onbeschermd tegen gevaarlijke of vervuilende stoffen, zelfs hun veiligheid i is allerminst gegarandeerd. Zich syndicaal organiseren, zich laten vertegenwoordigen en zich laten horen is aartsmoeilijk. Hun toegang tot publieke diensten is laag of onbestaande.
Het gaat om een grote en uiterst verscheiden groep: straatventers, kledingarbeiders, transporteurs, huispersoneel, sekswerkers, straatvegers, schoenpoetsers, … Hun informele economie i blijft groeien. Meer en meer mensen moeten werken zonder degelijk loon en zonder sociale bescherming, zowel in de arme als in de rijke landen. In heel Sub-Sahara Afrika i is de informele werkgelegenheid de voorbije tien jaar gestegen tot 70 en soms zelfs 90 procent. Binnen deze grote groep mensen zijn de vrouwen oververtegenwoordigd. Omdat er geen werk i is in de formele economie i, zoeken mensen voor zichzelf een broodwinning. Ook is er een toenemende vervaging van de grens tussen formele en informele economie i. Zo hebben perfect ‘formele’ bedrijven i toch een aantal ‘informele’ werknemers i in dienst.

klik voor informele economie i op IAO i website

ILO rapport Decent Work and the informal economy (90ste zitting 2002)

zie ook informele economie i, werkende armen i

Op basis van informeel werk i ontwikkelt zich een geheel van economische activiteiten dat zich volledig of grotendeels afspeelt buiten de wet, buiten formele regels. Dat is dikwijls zo omdat deze activiteiten buiten het bereik van de wet vallen. Of het gebeurt dat de wet officieel wel van toepassing is maar in de praktijk niet wordt toegepast of niet wordt afgedwongen. Noem het gerust de zwarte of grijze economie i.
Om een misverstand te vermijden, het is niet zo dat de informele economie i geen regels zou kennen, ze heeft haar eigen regels die voor buitenstanders niet altijd makkelijk te doorgronden zijn.
Veel meer dan in de formele economie i is wie werkt in de informele economie i arm, en binnen die informele economie i zijn de vrouwen opvallende armer dan de mannen.
Toch is er geen volledige tweespalt tussen beide economieën. ‘Werkende armen i’, mensen die wel werk i hebben maar te weinig verdienen om aan de armoede i te ontsnappen, zijn zowel te vinden in de formele als in de informele economie i. De twee vloeien in elkaar over en beïnvloeden elkaar. Zo concurreren informele bedrijven i oneerlijk wanneer ze geen belastingen i of sociale zekerheid i betalen.

Klik voor Resolution concerning decent work and the informal economy

Klik voor ILO rapport Decent Work and the informal economy (90ste zitting 2002)

zie ook informeel werk i, werkende armen i

We denken allemaal de cijfers te kennen, maar ze blijven verbazingwekkend: de 20 % rijksten op deze wereld verdienen zowat 75 keer zoveel als de 20 % armsten. In 1960 was dat 30 maal zoveel. Het rijkste land was in 1820 drie maal rijker dan het armste, in 1913 was dat 11 maal, in 1973 al 35 maal en 72 maal in 1992. Eind vorige eeuw bezitten de drie rijkste mensen ter wereld (samen) meer dan het gezamenlijke jaarinkomen van de 43 armste landen. De huidige wereldeconomie zorgt voor groeiende inkomensongelijkheid. Het is dringend nodig om deze ongelijke verdeling van de welvaart, het sociale deficit van de globalisering i, aan te pakken. Minder dan 2 % van het inkomen van de 10% rijksten volstaat om alle mensen ter wereld minstens aan één dollar per dag te helpen.

www.undp.org

Daar is het oude insourcing i terug, vele bedrijven i en organisaties betrouwen opnieuw meer op de eigen werknemers i om hun resultaten te verbeteren, om te innoveren en om simpelweg opnieuw zelf te weten waarmee ze bezig zijn. In 2013 laat de sector van de outsourcing i een flinke terugval zien tot 83 miljard dollar, dat is een daling van meer dan 16 procent.

Altijd zijn er bedrijven i die de zotternijen van over het paard getilde managementgoeroes sneller zien en adequaat reageren. Zo kocht het Zwitserse Coop al jaren geleden een spoorwegbedrijf, net om de expertise om treinen te kunnen laten rijden in eigen huis te halen. Deze distributiecoöperatie wil zelf in staat zijn om haar vele vrachtwagens van de weg te halen en te vervangen door treinen. De ecologische voetafdruk i doen dalen vindt Coop te belangrijk om aan buitenstaanders over te laten, en dus kiest ze voor insourcing i van die kennis. In dit geval is het in alle opzichten de meest rendabele keuze. (DB)

Bron: http://www.statista.com/statistics/189788/global-outsourcing-market-size

Zie ook outsourcing i

het IMF i is - samen met de Wereldbank i - opgericht in 1944 in Bretton Woods i (zie ook onder dat trefwoord).
185 landen zijn lid. Met bijna 17 procent van de stemmen bezit de VS – de grootste aandeelhouder – als enige een vetorecht. Beslissingen vereisen immers een meerderheid van 85 procent. Erg democratisch functioneert het IMF i dus niet. De Europese Unie i kan ook boven die 15 procent drempel uitkomen maar slaagt er niet in gezamenlijk op te treden.
Het IMF i moet de wereldeconomie in goede banen leiden en houdt zich daarom bezig met de ondersteuning van munten, de financiële stabiliteit en de kredietverlening aan staten.
Maar er rijst kritiek op zijn groeimodel en het éénzijdige en onvoorwaardelijke geloof in liberalisering i en privatisering i. De IMF i activiteit blijft immers niet zonder gevolgen voor het sociale beleid van landen.
Lidstaten die steun wensen van IMF i en Wereldbank i moeten hun economie i aanpassen en die structurele aanpassingsprogramma’s voorzien dikwijls zware besparingen met nefaste gevolgen voor onderwijs, gezondheidszorg, werkgelegenheid, armoedebestrijding.
Zeker t.a.v. ontwikkelingslanden in geldnood is het IMF i heel machtig want ze zijn afhankelijk van het Fonds om aan geld i te geraken bij financiële instellingen. De macht i in het Fonds is verdeeld volgens het aandeel dat landen hebben in het kapitaal i. Veel macht i dus voor wie veel geld i heeft, voor de rijke landen. Dan is het wel vreemd dat de landen van de Europese Unie i met veel meer kapitaalsinbreng dan de VS, er niet in slagen om hun meer sociale opvattingen, hun concept van de welvaartstaat en van de sociaal en ook ecologisch gecorrigeerde markteconomie door te drukken.
Het is dus niet zonder reden dat er mondiaal protest te horen is tegen het IMF i en dat de internationale vakbondswereld en de Internationale Arbeidsorganisatie i wijzen op de negatieve sociale gevolgen en druk uitoefenen. Het IMF i moet dringend zijn historische opdracht terugvinden, namelijk om de economieën en het geldverkeer zo te begeleiden dat de levensstandaarden verhogen, iedereen werk i heeft en we kunnen leven in een meer welvarende en vreedzame wereld.
De jongste jaren verliest het Internationaal Monetair Fonds i van zijn pluimen en zijn invloed. Nogal wat ontwikkelingslanden betalen hun schulden af om af te raken van hun afhankelijkheid. Vooral in Azië i onderzoeken de nieuwe succesvolle economieën, die op een immense berg geld i zitten, of er alternatieven zijn voor het IMF i. En zelfs de regeringen van arme landen hebben nu de keuze om niet langer aan te kloppen bij IMF i of Wereldbank i maar leningen aan te gaan bij bijvoorbeeld China i.

www.imf.org

zie ook Argentinië i, Aziatische crisis i, Bretton Woods i, liberalisering i, structureel aanpassingsprogramma i, Wereldbank i

Op 1 november 2006 schrijft de mondiale arbeidersbeweging geschiedenis in Wenen. Nadat de twee bestaande vakbondskoepels Wereldverbond van de Arbeid i (WVA) waarin o.a. het ACV en het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen (IVVV) met o.a. het ABVV zich hebben ontbonden, wordt er voor het eerst één mondiale vakbondskoepel opgericht. Het nieuwe Internationaal Vakverbond (IVV) telt 306 aangesloten lidorganisaties uit 154 landen. Dat zijn vooral de vakbonden i van de vroegere koepels maar ook vakbonden i die tevoren van geen van beide koepels lid waren. In totaal vertegenwoordigt de nieuwe vakbond 168 miljoen betalende leden over heel de wereld.
Met zoveel vakbonden i in zoveel landen is het mogelijk om een sterkere tegenmacht te vormen tegen de ongebreidelde globalisering i en om te bouwen aan een nieuw internationalisme dat antwoord biedt op de nieuwe uitdagingen. Die tegenmacht wordt ook ondersteund vanuit de internationale beroepswerking die gebundeld is in de Global Union Federation (GUF).
De nieuwe wereldvakbond wil wegen op de beslissingen van internationale instellingen zoals de Wereldhandelsorganisatie i, het IMF i en de Wereldbank i. Daarvoor wil het naast een lobbymachine zeker ook een sterke mobilisatiekracht zijn.
Guy Ryder is verkozen tot secretaris-generaal, Luc Cortebeeck van het ACV is ondervoorzitter van het IVV.

website Internationaal Vakverbond

zie ook Global Unions Federation (GUF), internationale kaderovereenkomst i

De IAO i dateert uit 1919, is daarmee één van de oudste internationale organisaties en is gevestigd in Genève. Na de Tweede Wereldoorlog groeit zij binnen de Verenigde Naties uit tot de dochterorganisatie die gespecialiseerd is in sociaal beleid.

Reeds in 1948 verklaart de IAO i dat arbeid i geen koopwaar is, een nog altijd fris idee waarmee ze moeiteloos de band legt met de andersglobaliseringsbeweging i. Zij is de aangewezen organisatie om de economische globalisering i ook sociaal te maken.

De IAO i werkt opvallend democratisch. Helemaal uniek is dat de helft van de zetels voor vakbonden i en werkgevers zijn. Het is de enige internationale organisatie waarin de werknemers i betrokken zijn bij alle werkzaamheden en bij de besluitvorming.

Daar komt bij dat de IAO i bevoegd is om internationale arbeidsconventies goed te keuren. Die arbeidsnormen i zijn het resultaat van soms jarenlang overleg tussen regeringen, werknemers i en werkgevers. De belangrijkste onderhandelingen zijn de arbeidsconferenties elk jaar in juni in Genève. Sinds 1919 zijn reeds 189 conventies en 205 aanbevelingen goedgekeurd (2019).

Maar, alhoewel de IAO i conventies of arbeidsnormen i uitvaardigt en controleert, slaagt zij er niet in die echt afdwingbaar te maken. Zelfs de fundamentele arbeidsnormen i - vrijheid van vereniging of vakbondsvrijheid, het recht op collectieve onderhandelingen geen dwangarbeid, geen discriminatie op de werkvloer, geen kinderarbeid i – die elke lidstaat moet naleven, zijn niet afdwingbaar.

De IAO i heeft geen echte tanden zoals de Wereldhandelsorganisatie i die bijvoorbeeld wel heeft. Haar enige wapens zijn naming en shaming en stille diplomatie. Landen als de VS of China i zijn daar niet echt van onder de indruk. Toch moet de wereld zo snel mogelijk van de IAO i normen afdwingbare regels maken - ook ten aanzien van WTO i en IMF i - zodat er een sociale bodem wordt gelegd onder de wereldeconomie. Makkelijk zal het niet gaan.

www.ilo.org  website IAO i

zie ook arbeidsnormen i, fundamentele arbeidsnormen i, IAO en WTO: ze studeren alvast samen i, IMF i, kinderarbeid i, waardig werk i, WTO i

Wanneer mensen vooral kunnen doen waar ze goed in zijn, zorgt die werk i- of arbeidsverdeling voor betere prestaties en dus voor meer welvaart. Het samenleven van mensen kenmerkt zich al lang door specialisatie, en de moderne samenleving krijgt er maar niet genoeg van.

We zien dergelijke economische taakverdeling ook internationaal opduiken. Landen en regio’s van de wereld werpen zich op het voortbrengen van goederen en diensten waar ze best voor gewapend zijn. Dat leidt globaal tot een hogere welvaartsproductie.

Maar de internationale arbeidsverdeling i zoals ze de voorbije eeuwen groeide tussen rijke industrielanden in het Noorden en arme ontwikkelingslanden is zeker geen vrije keuze geweest van de ontwikkelingslanden. De slechte ruilverhouding tussen de industriële producten die ze invoeren en wat zij leveren aan exportgoederen werkt in hun nadeel en maakt hen armer.
De opkomst van nieuwe industrielanden in Oost-Azië i en ook Latijns-Amerika - de Aziatische tijgers i, Brazilië, Mexico, China i - verandert het plaatje en brengt een nieuwe internationale arbeidsverdeling i.

Die gaat deels gepaard met delokalisatie i van economische activiteiten uit de oude naar de nieuwe industrielanden. Dat proces levert zowel extra welvaart op als herstructureringen, soms heel pijnlijke, denk maar aan het verdwijnen van onze scheepswerven en de grote ontmanteling van onze staalindustrie. Toch zijn de handelsbalansen met de nieuwe industrielanden lange tijd positief voor België. Zowel oude als nieuwe industrielanden winnen erbij, de economische en sociale spiraal gaat overal omhoog.

Maar die positieve evolutie is niet gegarandeerd, het kan ook omgekeerd. Vooral sinds China i zich ontplooit tot de fabriek van de wereld kleurt de handelsbalans rood voor de oude industrielanden en loopt het niet lekker met de verdeling van de welvaart en de rechten van de werknemers i in de allernieuwste ontwikkelingslanden zoals China i.

In elk geval is de tijd voorbij dat de Verenigde Staten, Europa en Japan de wereldeconomie volledig domineren.

zie ook delokalisatie i, liberalisering i, vrijhandel i, Wereldhandelsorganisatie i

De Internationale Coöperatieve Alliantie i (ICA) is de mondiale koepelorganisatie van de coöperaties i.
Ze is meest bekend van de zogenaamde ICA-principes i.

Zie ook coöperatie i
Zie ook ICA-principes i

Mondiale overeenkomst tussen een multinationaal bedrijf en de internationale vakbond. Daarmee willen de vakbonden i de sociale rechten van werknemers i afdwingen overal waar een internationale groep actief is in de wereld. Het is niet meer dan logisch dat, wanneer een nationale economie i vraagt om nationale akkoorden, een mondiale economie i mondiale akkoorden nodig heeft.
Concreet beogen zulke akkoorden minimale arbeidsomstandigheden in te voeren of ze te verbeteren zowel in de eigen bedrijfsafdelingen van een multinational als bij de onderaannemers; ze willen respect voor de sociale normen van de Internationale Arbeidsorganisatie i; ze betrachten rechtvaardige lonen- en arbeidsvoorwaarden, veilige en hygiënische arbeidsomstandigheden en ze willen de rol van de vakbond in de multinational versterken.
Om die doelstellingen te bereiken, verwijzen alle internationale kaderovereenkomsten naar de fundamentele arbeidsnormen i van de Internationale Arbeidsorganisatie i en hebben ze altijd betrekking op alle ondernemingen van de betrokken multinational wereldwijd. Ze zullen er ook sterk op hameren dat de multinational haar onderaannemers zal wijzen op het belang van het naleven van de fundamentele arbeidsnormen i en dat niet-naleving kan leiden tot een sanctie, namelijk het verbreken van het toeleveringscontract.
De jongste jaren hebben vakbonden i internationale kaderovereenkomsten gesloten met bedrijven i als Accor, Carrefour, Danone en France Telecom uit Frankrijk, H&M, Ikea en Securitas uit Zweden, Metro en Volkswagen uit Duitsland, Statoil uit Noorwegen, Endesa en Telefonica uit Spanje en Umicore uit België. Opvallend is dat er slechts weinig bedrijven i bij zijn die hun hoofdkwartier niet in Europa hebben. Uit Canada is er Quebecor, uit Zuid-Afrika i Nampak en uit Australië NAG, niet meteen de meest bekende bedrijven i.

Klik voor pagina met Global Framework Agreements van UNI Global Union

zie ook fundamentele arbeidsnormen i, Global Union Federations, Internationaal Vakverbond, Internationale Arbeidsorganisatie i

De derde industriële revolutie, gekenmerkt en ondersteund door de informaticarevolutie - met Internet i als exponent -, brengt de globalisering i in een stroomversnelling. Die revolutie leidt ertoe dat financiële en economische activiteiten zich op grotere schaal en zelfs op wereldschaal afspelen.
Opvallend is dat ook de antiglobaliseringsbeweging i voor haar verzet dankbaar gebruik maakt van het gemak dat Internet i biedt om te communiceren en te mobiliseren. Zonder Internet i kon deze beweging haar strijd tegen de Multilaterale Overeenkomst over Investeringen (MAI) niet winnen en konden Seattle of het Wereld Sociaal Forum i niet zo makkelijk hun mondiale bekendheid verwerven.

zie ook globalisering i

Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC i) is het orgaan van de Verenigde Naties (VN) dat de wetenschap i over klimaatverandering i beoordeelt. Men spreekt ook wel van het VN-klimaatpanel i.

Het IPCC i is meest bekend voor zijn uitgebreide evaluatierapporten - Assessment Reports - over de stand van de kennis over klimaatverandering i, over de gevolgen en toekomstige risico's ervan, en over de mogelijkheden om de snelheid van de klimaatverandering i te verminderen. (bron IPCC i)

Website IPCC i met o.a. de Assessment Reports

zie ook klimaatverandering i