Wereld

Wie zijn de 300 grootste coöperaties in de wereld? In welke sectoren zijn ze zoal actief? En welke zijn dan telkens de belangrijkste? De antwoorden zijn te lezen in de World Co-operative Monitor.

Zwart geld en zwarte economie, fraude, kapitaalvlucht, belastingparadijzen, ze zijn aanzienlijk, belangrijk én schadelijk; dat is zo in België, Europa en de hele wereld. Maar hoe pak je ze best aan?

Om goed te blijven leven, moeten we snel naar een stationaire economie die de draagkracht van de aarde niet overschrijdt. Maar na tientallen jaren is het economische verhaal van transitiewetenschappers nog steeds héél onaf. Ze blijven ons vele antwoorden schuldig.

Nu al moeten overheden hun inwoners in laaggelegen gebieden vertellen tegen welke stijging van de zeespiegel hun woongebieden zijn bestand of zullen worden beschermd: twee meter?

Met de zomer volop in aantocht, een rustig moment om een vraag ernstig te nemen die in het najaar opnieuw voor verhitte discussie zal zorgen: hoe verantwoord is het gebruik van houtkachels?

Bij de Europese Commissie rijpt het besef dat we eindelijk ook de nadelen van globalisering  moeten aanpakken. Ze schept echter enkel de illusie van een derde weg tussen wilde globalisering en uitzichtloos protectionisme. Wie aandachtig leest, vindt die weg helemaal niet.

De voorlopig onvindbare derde weg van de Europese Commissie tussen wilde globalisering en uitzichtloos protectionisme, doet fel denken aan de zogenaamde ‘derde’ weg van Blair, Clinton en Schröder in de jaren negentig. Alleen, dat was helemaal geen derde weg, het was net het verlaten ervan.

Ook al lijken de veel gebruikte begrippen transitie en ontwikkeling vaak tot heel aparte werelden te behoren, ze zijn sterk verwant.

Wie geïnteresseerd is in hoe coöperaties bijdragen aan duurzame werkgelegenheid en aan waardig werk, van Italië tot Vietnam, kan terecht op de website van de Internationale Arbeidsorganisatie.

De manipulatie door Monsanto om Roundup wetenschappelijk ‘veilig’ te maken is de zoveelste waarschuwing. Wereldwijd zitten landbouw en voedselvoorziening in de agro-industriële greep van grote concerns. Het resultaat is desastreus. Wat nu?

De neiging om zich af te wenden van vervelend nieuws is heel menselijk; dus ook van de vraag hoeveel stijging van het zeewater we aankunnen. Dat lijkt comfortabel maar is vooral onverstandig. Want als de vloed je inhaalt, is het te laat voor een veilige ordelijke aftocht.

Elk jaar komt de Ontwikkelingsorganisatie van de Verenigde Naties (UNDP) met haar Rapport Menselijke Ontwikkeling. De editie van 2016 is uit en de grootste krachtlijn oogt niet fraai.

De achilleshiel van massamedia is het geregelde gebrek aan doorgedreven dossierkennis, en daardoor aan betrouwbaarheid en kwaliteit. Zo schrijft Peter Verlinden, VRT-journalist en gastdocent aan de KU Leuven, over het falen van deze media. Zijn bijdrage verdient een verspreiding bij een ruimer publiek.

De Wereldbank ligt al tijden onder vuur omdat haar investeringen dikwijls een aanfluiting zijn van echt duurzame ontwikkeling. Af en toe geeft de Wereldbank aan dat ze lessen trekt en zal bijsturen. Maar gebeurt dat ook echt?

Natuurlijk moet het goed leven kunnen zijn in Antwerpen. Als dat minstens 15 miljard euro kost, vereisen de belangrijkste vragen een antwoord… zoals: hoeveel zeewaterstijging kan de stad én de haven aan? Het is DE vraag voor alle grote havensteden.

Wil u zich nog eens opwinden over de bankencrisis? En vooral dan over hoe iedereen heeft betaald voor de stommiteiten van de grootbanken… behalve die bankiers zelf, en degenen die grof verdienden aan de ‘redding van de banken’.

Het Greenpeace rapport over de milieukost van smartphones kreeg terecht veel aandacht. Veel minder aandacht is er voor de archislechte arbeidsvoorwaarden bij de grootste producent Samsung.

We kennen al lang de voordelen van kennis delen, denk aan boeken en bibliotheken. Maar blijft dat lukken nu vooral Google, Facebook, Uber, Airbnb … niet ophouden hun elektronische prikkeldraad te plaatsen in wat eigenlijk de publieke ruimte van internet is?

De hoogtijdagen van de multinationals, ooit de drijvende kracht achter globalisering, liggen al enkele jaren achter ons. The Economist wijst de wereld op dit niet zo bekend fenomeen.

Er schuilt veel ironie in de reacties op de America First politiek van Trump. Plots horen we vrijwel alleen uitgesproken positieve stemmen over globalisering en vrijhandel… alsof er niet al minstens 20 jaar stemmen zijn die waarschuwen voor de negatieve kanten ervan.

Volgens sommigen gaan we er alleen maar op vooruit, anderen zien de ineenstorting nabij. Verwarrend is dat. Op zoek naar een wereld waarin nog meer mensen beter kunnen leven is meer nuance nodig, en vooral inzicht in wat juist de wereld humaner en duurzamer maakt.

"Een boek dat zowel de verscheidenheid als de samenhang van de vraagstukken laat zien." Lou Keune recenseert 'Transitie. Onze welvaart van morgen'. De recensent is econoom en voormalig universitair hoofd­docent aan de Universiteit van Tilburg. Tevens is hij oprichter en adviseur van Platform DSE.

Er is een groeiende ongerustheid over manipulatie via het internet. De allergrootste aandacht zou  moeten gaan naar Google dat vrijwel synoniem staat voor ‘zoeken’ maar toestaat dat de resultaten blootstaan aan de grofste manipulatie.

"Dat bewegingen als Occupy weigeren zich te structureren, is een kolossaal falen en een reden voor ontgoocheling. Het getuigt van een volkomen misvatting en naïviteit over machtsverhoudingen. En dat falen draagt bij aan de groei van cynisme en wantrouwen in politiek."

Op 25 november 2016 overleed Fidel Castro. Het is een moment om een blijvende donkere kant te belichten, namelijk van organisaties die een onbegrijpelijke en volledig onkritische verafgoding koesteren voor mensen, partijen of regimes die dictatoriaal en gewelddadig zijn.